A DIFFERENT ADANA NEWSPAPER WITH ITS COMMERCIAL AND ECONOMIC CONTENT: SEYHAN (1947-1950)

Yıl 2024, Sayı: 28, 123 - 145, 01.07.2024

Oğuz Kalafat

https://doi.org/10.33431/belgi.1435112

Öz

When we look at the history of the local press, Seyhan newspaper was a publication that shared economic and commercial content originating from the city of Adana. The newspaper, which started to be published especially in the post-World War II period when the effects of the Cold War were seen, served the people of the region. After the Adana Chamber of Commerce Magazine ceased its publication, Seyhan, which was published for about four years between 1947 and 1950, was a source of information for the producers and merchants of the region with its economic content. The content, which covered economic headlines extensively in the first two years, shifted towards local, national and international news over time. In fact, the years when it was published were a period called Turkey's transition to multi-party life and the democratization process. Also in this process, apart from the Republican People's Party (CHP), which was in power for many years in domestic politics, many new parties were founded. Among these, the Democratic Party (DP) grew stronger in the opposition day by day and seized power. In fact, the effect of Seyhan's commercial content shifting towards political issues was clearly visible in this process In general terms, Seyhan had a publishing policy that adopted the principles of the CHP. Seyhan also had a line that adhered to Ataturk's principles and reforms during the period when commercial, political, cultural and social changes and transformations were experienced.
Seyhan served as an information source that included the wishes of the tradesmen, merchants and citizens of the region and established a connection with official institutions. While all kinds of economic content could be found in the sections published in the newspaper, there were also different types of columns. For example, Seyhan, which pointed out that gambling and bad habits affected the merchants, was an original newspaper in this sense. Because regional merchants could suddenly have high incomes and not be able to keep their financial situations balanced. In addition, Kemal Enpor, who drew the newspaper's cartoons, was a well-known cartoonist in the region. In addition, it was a popular newspaper in Çukurova with its famous poets/writers such as Ümit Yaşar Oğuzcan, Lütfi Oğuzcan and Arif Nihat Asya. Apart from its content, Seyhan newspaper, with its pattern serving the Çukurova region, became, in a way, the local memory of the city of Adana during the transformation years of the country.

Anahtar Kelimeler

Seyhan Newspaper, adana, trade, çukurova, press

TİCARİ VE İKTİSADİ İÇERİĞİYLE FARKLI BİR ADANA GAZETESİ: SEYHAN (1947-1950)

Öz

Yerel basın tarihine baktığımızda Seyhan gazetesi Adana kenti menşeili ekonomik ve ticari içerikler paylaşan bir yayındı. Özellikle İkinci Dünya Savaşı sonrası soğuk savaşın etkilerinin görüldüğü dönemde yayınlanmaya başlayan gazete bölge insanına hizmet vermekteydi. Adana Ticaret Odası Mecmuasının yayınına son vermesinin ardından 1947-1950 yılları arası yaklaşık dört yıl basılan Seyhan iktisadi muhteviyatıyla bölgenin üreticileri ve tüccarlarına bilgi kaynağı oluşturdu. İlk iki yıl ekonomik başlıkların yoğun olarak işlendiği içerikler zamanla yerel, ulusal, uluslararası haberlere doğru kaymıştır. Aslında yayınlandığı yıllar Türkiye’nin çok partili yaşama geçiş evresi olan ve demokratikleşme süreci olarak adlandırılan bir dönemdi. Yine bu süreçte iç politikada uzun yıllar iktidarda olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) dışında birçok yeni partide kuruldu. Bunlar içerisinde Demokrat Parti (DP) gün geçtikçe muhalefette güçlendi ve iktidarı ele geçirdi. Zaten Seyhan’ın ticari içeriklerinin politik konulara kaymasının etkisi bu süreçte açıkça görülüyordu. Genel anlamda Seyhan’ın CHP prensiplerini benimsemiş bir yayın politikası vardı. Seyhan ticari, politik, kültürel, sosyal manada değişim ve dönüşümlerin yaşandığı süreçte Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı bir çizgisi de bulunmaktaydı.
Seyhan bölgenin esnaf, tüccar, vatandaşlarının isteklerine yer vererek resmî kurumlarla bağlantı oluşturan bir bilgi kaynağı görevi üstlenmişti. Gazetede yayınlanan bölümlerde her türden ekonomik içerikler bulunabilirken farklı tarzda köşe yazıları mevcuttu. Örneğin, kumar ve kötü alışkanlıkların tüccarları etkilediğine dikkat çeken Seyhan bu anlamda özgün bir gazeteydi. Çünkü bölge tüccarları birden yüksek gelirlere sahip olabiliyor ve mali durumlarını dengede tutamayabiliyorlardı. Ayrıca gazetenin karikatürlerini çizen Kemal Enpor bölgenin tanınmış bir karikatüristiydi. Bunun yanında Ümit Yaşar Oğuzcan, Lütfi Oğuzcan ve Arif Nihat Asya gibi ünlü şair/yazarlarıyla Çukurova’da popüler bir gazeteydi. Muhteviyatı dışında Seyhan gazetesi Çukurova bölgesine hizmet eden örüntüsüyle ülkenin dönüşüm yıllarında Adana kentinin bir bakıma yerel belleği oldu.

Anahtar Kelimeler

seyhan gazetesi, basın-yayın, adana, çukurova, ticaret

Kaynakça

• Chandra, Chari, Superpower Rivalry and Conflict: The Long Shadow of the Cold War on the Twenty-First Century, New York: Routledge, 2009. Erkal, Abdi, ‘Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Yerel Basının Gelişim Süreci’, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 2019 <https://doi.org/DOI: 10.18094/josc.397938>. İlkin, İlhan Tekeli; Selim, Dış Siyaseti ve Askerî Stratejileriyle İkinci Dünya Savaşı Türkiyesi (1. Cilt), İstanbul: İletişim Yayınları, 2018. Kabacalı, Alpay, Başlangıçtan Günümüze Basın Sansürü, İstanbul: Literatür Yayınları, 2000. Sevinç, Derya. “Türk-Yunan İlişkileri Çerçevesinde Kıbrıs Sorununda Yeni Bir Aşama (1954-1960)”. Atatürk Yolu Dergisi 15, sy. 60 (Mart 2017). https://doi.org/10.1501/Tite_0000000465. Şeker, Mustafa, Yerel Gazeteler: Tekniği İçeriği Çalışan Profili Haber Kaynakları Ekonomi Politiği Gücü ve Sorunlarıyla, Konya: Tablet yayınevi, 2007. Timur, Taner, Türkiye’de Çok Partili Hayata Geçiş, İmge Kitabevi Yayınları, 2000.