Hans Baldung Grien ve Cadı Avı Propaganda Resimleri

Yıl 2023, Sayı: Özel Sayı, 125 - 140, 28.02.2023

Berçem Gözde Ölmez

Öz

Kıta Avrupası Almanya örneği üzerinden ilerleyen bu araştırmada Hans Baldung Grien'in cadı resimleri ikonolojik açıdan incelenmiştir. 14. ve 18. yüzyılları kapsayan dönemde, cadılık davaları ve cadı avcılığı üzerine olan birçok araştırmada cadı imgelerinin doğrudan kadın cinsiyetine odaklandığı bilinmektedir. Cadı resimleri büyü ve kötülük faaliyetlerine karşı halkı tehlikelerden haberdar etmek için kullanılmıştır. Demonoloji kitaplarının bir kitle psikozu oluşturarak yarattığı imgelemlerden hareketle cadı avını desteklemek için yapılan propaganda resimlerinden yola çıkarak paganların ve bilge kadınların kötücül cadı imgesi yaratımındaki rolü incelenmiştir. Erken dönemde el ilanlarında, bildirilerde ve el yazması kitaplarda yer alan ve çoğunlukla anonim olarak görülen cadı imgelemleri hem ortaçağın geleneksel sanat formuyla uyuşmakta hem de dönemin biçim ve formlarına uygun bir gerçekçilikte resmedilmektedir. Cadının cinsiyeti kadar tasvirlerindeki çirkinlik de öne çıkmaktadır. Şeytan ile olan ilişkisinden ötürü çirkin ve yaşlı resmedilmesi bir yandan da bu imgeyi kadınsılıktan uzaklaştırmaktadır. Grien’in resimlerinde daha sonra rastlayacağımız çekici kadın cadı imgesi ise bu anlayışı değiştirir. Rönesans sanatçılarının katkı sağladığı daha geç dönemlerde figürler ve anlatım sembolik, fantastik bir hal almış cadı figürleri ise erotikleşmiştir. Bu çalışmanın amacı el yazmalarında ve demonoloji kitaplarında sanatçısı bilinmeyen erken dönem resimlerin kaynaklarını inceleyerek Hans Baldung Grien başta olmak üzere Alman Rönesans sanatına etkisini ve değişen cadı imgesini incelemektir.

Anahtar Kelimeler

Cadılık, Cadı Avcılığı, Demonoloji, Büyü, Paganizm, Hans Baldung Grien

Hans Baldung Grien and the Witch Hunt Propaganda Paintings

Öz

In this research, which proceeds through the example of Continental Germany, Hans Baldung Grien's witch paintings are examined in terms of iconology. It is known that in the period covering the 14th and 18th centuries, many studies on witchcraft trials and witch hunting focused directly on the female gender. Witch images were used to inform the public of the dangers against magic and evil activities. The role of pagans and wise women in creating the image of a wicked witch was examined, based on the images created by demonology books by creating a mass psychosis, and the propaganda pictures made to support the witch hunt. The imagery of witches, which were mostly seen anonymously and in flyers, leaflets and manuscripts in the early period, both match the traditional art form of the Middle Ages and are depicted in a realism suitable for the forms and forms of the period. The ugliness in the depictions of the witch stands out as well as the gender. Being depicted as ugly and old due to her relationship with the devil, on the other hand, takes this image away from the feminine. The image of the attractive female witch, which we will come across in Grien's paintings later, changes this understanding. In the later periods that Renaissance artists contribute, figures and narration were symbolic, fantastic, the witch figures were eroticized. The aim of this study is to examine the effects of the German Renaissance art and the changing witch image, especially Hans Baldung Grien, by examining the sources of the early paintings whose artists are unknown in manuscripts and demonology books

Anahtar Kelimeler

Witchcraft, Witch Hunt, Demonology, Magic, Paganism, Hans Baldung Grien.

Kaynakça

• Akın, H. (2002). Cadının Cinsiyeti Kadındır. Kebikeç, 13, 157-165.
• Akın, H. (2015). Nicolas Rémy ve Daemonolatreia Libri Tres ya da Şeytan İş Başında. Tarih Okulu Dergisi (TOD), 23, 245-301.
• Akın, H. (2015). Ortaçağ Avrupası’nda Cadılar ve Cadı Avı. Phoenix.
• Bonnefoy, Y. (2000). Antik Dünya ve Geleneksel Toplumlarda Dinler ve Mitolojiler Sözlüğü, I. Cilt A-K. (L. Yılmaz, Çev.). Dost.
• Bruni, C. (2019). Büyücülük. U. Eco (ed.), 16. Yüzyıl-Rönesans Çağı içinde. Alfa.
• Crow, W. B. (2006). Büyünün Cadılığın ve Okültizmin Tarihi. (F. Yavuz, Çev.). Dharma.
• Dürüşken, Ç. (2000). Antikçağ’da Yaşamın ve Ölümün Bilinmesine Yolculuk-Roma’nın Gizem Dinleri. Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
• Eliade, M. (2016). Okültizm, Büyücülük ve Kültürel Modalar. (C. Soydemir, Çev.). Doğu Batı.
• Federici, S. (2017). Caliban ve Cadı-Kadınlar, Beden ve İlksel Birikim. (Ö. Karakaş, Çev.). Otonom.
• Frazer, G. J. (1991). Altın Dal-Dinin ve Folklorun Kökleri I. (M. H. Doğan, Çev.). Payel.
• Grimal, P. (1997). Mitoloji Sözlüğü- Yunan ve Roma. (S. Tamgüç, Çev.). Sosyal Yayınlar.
• Kieckhefer, R. (2017). Ortaçağda Büyü. (Z. Biliz, Çev.) Alfa.
• Kramer, H. & Sprenger J. (2018). Cadı Çekici-Malleus Maleficarum. (A. Polat, Çev.). Artes.
• Neave, D. (1988). The Witch in Early 16th-Century German Art, Woman's Art Journal, Spring- Summer, Vol. 9, No. 1, pp. 3-9.
• Russell, J. B. (2001). Lucifer-Ortaçağda Şeytan. (A. Fethi, Çev.). Kabalcı.
• Sagaert, C. (2017). Kadın Çirkinliğinin Tarihi. (S. Kenç, Çev.). Maya Kitap.
• Stewart, C.T. (2019). Kurt Adam Batıl İnancının Kökenleri. (T.D. Odabaşı, Çev.). Laputa Kitap.
• Werner, H. (2005). Ezoterik Sözlük. (B. Atatanır; M. Batmankaya; D. Demirbaş; U. Önver, Çev.), Omega.