EASTERN FRONT COMMANDER, KAZIM KARABEKIR PASHA’S RIGHT SIDE INSPECTION TRIP (13-26 MAY 1922)

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 1, 57 - 69, 30.06.2021

Osman Akandere

https://doi.org/10.52735/bellek.951830

Cited By: 1

Öz

The invention of writing constitutes a very important turning point in illuminating historical events. Because the invention of writing, which enables people to record their lives and therefore historical events, has given people the opportunity to immortalize what they see, hear and think. By their nature, people have wanted to go out of their living spaces and discover new places and meet new people. This desire, which stems from curiosity or adventure motivation, has taken people on commercial, cultural, religious or emotional travels. Historical and literary texts that correspond to the human need to see and know new places since ancient times have been called travelogues or travel notes. Travel books, which are among the sources that the discipline of history uses cautiously but so much, recorded the historical and geographical places of the period like today's cameras. In this respect, the information contained in the travelogues, which provides great convenience to the historian in the analysis of places and events, is extremely important.
In terms of being a source for historical researches, travel books bearing the impressions of people with military identity have more importance than others. Because military personnel, while recording information about the places they visited, generally acted more consistently both with the responsibility of statesmanship and with a certain knowledge and discipline. This increased the value of the information they recorded in their travel books. One of these is the travel notes of Kazım Karabekir, who is one of the important figures in the history of Turkey and worked in the Eastern Anatolia-Transcaucasia region, to the Iğdır Region. The impressions of Kazım Pasha, who fought with the Russians in the First World War and exhibited a diplomatic attitude to cooperate with the Russians in the peace period after the Armistice of Mudros, on his Iğdır trip sheds light on a historical issue. The information that the Pasha gave in his travel notes about the Iğdır region, where Turkish-Russian-Armenian relations were shaped in 1919-1921, is of the kind that will explain many unknowns.
Kazım Karabekir Pasha, who spent many years of his military life on the front lines, is an exceptional figure who has accomplished many difficult and important tasks and achieved great successes with the title of The Conqueror of the Orient “. In addition to his patriotism in all his duties, he is a great soldier who has kept the high interests of the Turkish nation he belongs to above all else.
Kazım Karabekir Pasha, who gained experience in the battlefields at a young age and had the virtue of superior command, became a popular and respected pasha in the army. He played a major role in the Albanian uprising, the Balkan wars, the First World War and the Turkish War of Independence.
Turkey Grand National Assembly opened on 23 April 1920 elected deputy of Edirne Turkey Kazim Karabekir Pasha still stay on as long as this task has been assigned to the Grand National Assembly by the command to finance the Eastern Front. With the “Armenian operation he started as the Commander of the Orient Front, many accidents, especially the city of Kars and the town of Iğdır, rescued the towns and villages from the hands of the Armenians and began to be rightly named as the Conqueror of the Orient.

Anahtar Kelimeler

Kazım Karabekir Pasha, Commander of The Orient Front, Iğdır, Investigation Travel

DOĞU CEPHESİ KUMANDANI KAZIM KARABEKİR PAŞA’NIN SAĞ CENAH TEFTİŞ SEYAHATİ (13-26 MAYIS 1922)

Öz

Askerlik hayatının uzun yılları cephelerde geçmiş olan Kazım Karabekir Paşa, pek çok zor ve önemli görevlerde bulunmuş, “Şark’ın Fatihi” unvanı ile anılacak kadar büyük başarılar kazanmış müstesna bir şahsiyettir. Üstlenmiş olduğu bütün vazifelerinde vatanseverliğinin yanında, mensubu olduğu Türk milletinin yüksek menfaatlerini her şeyin üstünde tutmuş büyük bir askerdir.
Genç yaşlarda savaş alanlarında tecrübe kazanarak, üstün bir kumandanlık meziyetine sahip olan Kazım Karabekir Paşa, ordu içerisinde sevilen ve sayılan bir paşa olmuştur. Arnavutluk ayaklanması, Balkan Harpleri, I. Dünya Harbi ve Türk İstiklâl Savaşı’nda çok önemli görevler üstlenmiş, büyük başarılar kazanmış ve hak ettiği bir şöhrete ulaşmıştır.
23 Nisan 1920’de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Edirne mebusu seçilen Kazım Karabekir Paşa bu görevi üzerinde kalmak kaydıyla yine Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Şark Cephesi Kumandanlığı’na atanmıştır. Şark Cephesi Kumandanı olarak giriştiği “Ermeni harekâtı” ile başta Kars şehri ve Iğdır kasabası olmak üzere birçok kaza, kasaba ve köyü Ermenilerin elinden kurtarmış ve haklı olarak Şark’ın Fatihi” unvanı ile anılmaya başlanmıştır.
Kazım Karabekir Paşa Şark Cephesi Kumandanı olarak vatan topraklarına dâhil ettiği bölgelere 13-26 Mayıs 1922 tarihleri arasında teftiş ve tahkik amaçlı bir seyahat yapmıştır. Bu seyahati esnasında Kağızman, Iğdır Beyazıt ve Kars’a ve ayrıca teftiş bölgesindeki bazı küçük yerleşim yerlerine uğramıştır.
Bu çalışmada Kazım Karabekir Paşa’nın Iğdır ağırlıklı olmak üzere Kağızman ve Beyazıt, Zibni ve Vezinköy’ü içine alan teftiş amaçlı seyahati ve bu seyahat esnasındaki faaliyetleri ele alınacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kazım Karabekir Paşa, Şark Cephesi Kumandanı, Iğdır, Tetkik Seyahati

Kaynakça

• Karabekir, Kazım, İstiklâl Harbimiz, Merk Yayıncılık, İstanbul 1988.
• Karabekir, Kazım, Hayatım, Haz. Faruk Özerengin, Emre Yayınları, İstanbul 2000.
• Karabekir, Kazım, Günlükler(1906-1948), C. 2, Yapı Kredi Yayınları, 3. Baskı, İstanbul 2020.
• Kırzıoğlu, M. Fahrettin, Kâzım Karabekir, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1991.
• Kırzioğlu, M. Fahrettin, Bütünüyle Erzurum Kongresi, Ankara, 1993.
• Köstüklü, Nuri, Kazım Karabekir ve Eğitim, Çizgi Kitabevi, Konya 2001.
• Taşkıran, Cemalettin, Milli Mücadele’de Kazım Karabekir Paşa, Atatürk Araştırma Merkezi Yay., Ankara 2008.,
• Uzundere, Ali Eşref, İnsanlık Suçu; Iğdır ve Çevresinde Ermenilerin Türk Kırımı, Kültür Bakanlığı yayını, Ankara 2002.
• Yılmaz, İskender, Gümrü Antlaşması, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara, 2001.
• Akandere, Osman, “Millî Mücadelenin Başlarında Mustafa Kemal Paşada Sine-İ Millet Düşüncesi İle Askerlikten İstifası Öncesi ve Sonrası Kendisine Gösterilen Bağlılıklar”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 11, Y. 2002, Konya, ss. 248-309.
• Derinsu Dayı, Esin “Elviye-i Selase/Üç Sancak (Kars, Ardahan Ve Batum)'da Ermenilerin Türklere Yaptıkları Mezalim”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S. 23, Erzurum 2004, ss. 245-261.
• Sarıçoban, Gülay, “Kazım Karabekir’in Askeri ve Siyasi Biyografisi”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S. 21, Mart 2017, ss. 137-157.
• Semiz, Yaşar, “Atatürk ve Kâzım Karabekir Paşa, Bir Dostluğun Dargınlığa Dönüşmesi”, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 4, Konya 1997, ss. 191-209.
• Tansü, Yunus Emre, Zeynel Abidin Polat, “ Kazım Karabekir Paşa’nın Diplomat Kişiliği”, Socıal Scıences Studıes Journal, Vol. 24, Issue 25, 2018, ss. 5448-5457.
• Küçük, Cevdet, “Kâzım Karabekir(1882-1948)”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 25.