İŞLEVSEL TÜRKÇE SÖZ DİZİMİNİN BAZI SAV VE KAVRAMLARI ÜZERİNE

Yıl 2008, Cilt: 56 Sayı: 2008/2, 125 - 143, 01.01.2010

Viktor G. Guzev Özlem Deniz Yılmaz

Öz

Bu makale, soyut imgelerden ibaret bir bilme olarak yorumlanan dil dizgesinin bir kısmını

meydana getiren söz dizimi alt dizgesinin esas birimlerini temsil eden kavramlara adanmıştır.

Makalenin konusu, söylevde gözlemlenen “anlatım”, “tümce”, “öbek” gibi maddi oluşumlar

değil, bu söylev birimlerinin kurulmasını belirleyen kurallar, programlar, modeller olan söz

dizimsel birimler, yani “sentagma” ve “yapılar”dır.

Anahtar Kelimeler

söz dizimi, sentagma, yapı, anlatım, tümce, öbek

İŞLEVSEL TÜRKÇE SÖZ DİZİMİNİN BAZI SAV VE KAVRAMLARI ÜZERİNE

Öz

This article is devoted to the concepts that present the main units of syntactic fragment

that is a part of the language system. In this study the language system is to be interpreted as

a knowledge consisting of abstract images. The subject of the article is syntactic units, namely

“syntagmas” and “constructions” that are rules, programmes or models that determine to

construct the units of speech, and is not the material, concrete formations, like “utterances”,

“sentences”, “phrases, word-groups” etc. that are observed in the speech.

Anahtar Kelimeler

syntax, syntagma, construction, utterance, sentence, wordgroup

Kaynakça

• Alpatov, V. M. (1998), İstoriya lingvistiçeskih uçeniy. Uçebnoye posobiye, Moskva:Yazıki russkoy kul’turı.
• Baudouin de Courtenay, İ. A. (1963), İzbrannıye trudı po obşçemu yazıkoznaniyu,Tom II, Moskva: İzdatel’stvo Akademii nauk SSSR.
• Bazin, L. (1959), “Structures et tendances communes des langues turques (Sprachbau)”,Philologiae Turcicae Fundamenta, Tomus Primus, Wiesbaden.
• Deniz Yılmaz, Ö. (2006), Kategoriya nominalizatsii deystviya v turetskom yazıke,Sankt-Peterburg: İzdatel’stvo S.-Peterburgskogo universiteta.
• Guzev, V. G. (1976), “Sistema imennıh form tyurkskogo glagola kak morfologiçeskayakategoriya (na materiale staroanatoliyskogo i turetskogo yazıkov)”, Turcologica. K semidesyatiletiyu akademika A. N. Kononova, Otvetstvennıye redaktorı S. G.
• Klyaştornıy, Yu. A. Petrosyan, E. R. Tenişev, Leningrad: “Nauka”, Leningradskoyeotdeleniye.
• _____ (1987), Oçerki po teorii tyurkskogo slovoizmeneniya: imya (na materialestaroanatoliysko-tyurkskogo yazıka), Leningrad: İzdatel’stvo LGU.
• _____ (1990), Oçerki po teorii tyurkskogo slovoizmeneniya: glagol (na materialestaroanatoliysko-tyurkskogo yazıka), Leningrad: İzdatel’stvo LGU.
• _____ (1993), “O razgraniçenii ponyatiy “finitnaya forma” i “liçnaya forma””,Vostokovedeniye, Otvetstvennıye redaktorı V. G. Guzev, O. B. Frolova, Vıpusk 18, Sank Peterburg.
• _____ (2004), “Bitimli (Finit) Şekillerin Türk Gramerindeki Yeri”, Zeynep KorkmazArmağanı, Ankara: TDK Yayınları.
• Guzev, V. G. ve Ö. Deniz Yılmaz (2004), Opıt postroyeniya ponyatiynogo apparatateorii turetskoy grammatiki: Uçebnoye posobiye na turetskom yazıke, İzdatel’stvo S.-Peterburgskogo universiteta.