Serbest Zaman Nostaljisinin Mutluluk Üzerindeki Etkisinde Demografik Değişkenlerin Düzenleyici Rolü

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 1 - 18, 30.06.2021

Pınar Güzel Gürbüz , Melike Esentaş , Özge Yavaş Tez

Öz

Amaç: Mutluluğun kısa vadeli olduğu düşünüldüğünde bireylerin serbest zaman deneyimleri de o anın içerisinde o zaman aralığında kalır. Birey kendine özgü olarak yaşadığı o an içerisinde mutlu ya da mutsuz olur. Bu noktada serbest zaman deneyimleri bireye özgüdür ve bu nedenle yaşanacak mutluluk düzeyi de değişkenlik gösterecektir. Araştırmada bireylerin geçmişe dönük yaşadıkları serbest zaman deneyimlerinin mutluluk üzerindeki etkisinde cinsiyet, nostaljik hatıraları paylaşım şekli ve nostaljik hatıraların hatırlanma süresi değişkenlerinin düzenleyici rolü olup olmadığı incelenmiştir. Materyal & Metot: Bu doğrultuda araştırmaya yaşları 19 ile 65 arasında değişen, 659 kadın ve 590 erkek olmak üzere toplam 1249 serbest zaman katılımcısı katılmıştır. Araştırmada katılımcılara kişisel bilgi formu, Serbest Zaman Nostalji Ölçeği ve Oxford Mutluluk Ölçeği uygulanmıştır. Bulgular: Yapılan analizler neticesinde serbest zaman nostaljisi ile mutluluk arasında nedensel ilişkinin olduğu ve p değerinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Sonuç: araştırmanın odak noktası olan demografik değişkenlerin düzenleyici rolüne ilişkin sonuçlarda da “serbest zaman nostaljisinin mutluluk üzerindeki etkisinde bütün demografik değişkenlerin düzenleyici rolü olduğu ve bu düzenleyici rolde erkek katılımcıların, arkadaş ile paylaşımın ve yakın geçmişe dair hatıraların mutluluk üzerinde daha fazla etkisinin olduğu sonucuna varlmıştır.
Anahtar kelimeler: serbest zaman, serbest zaman nostaljisi, mutluluk, nostaljik hatıra

Anahtar Kelimeler

serbest zaman, serbest zaman nostaljsi, mutluluk, nostaljik hatıra

Kaynakça

• Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological bulletin, 103(3), 411.
• Andrew, F.M. & Withey, S.B. (1976). Social indicators of well-being (Plenum, New Y.)
• Bailey, A.W. & Fernando, I.K. (2012). Routine and project-based leisure, happiness, and meaning in life. Journal of Leisure Research, 44(2), 139-154. Doi: https://doi.org/10.1080/00222216.2012.11950259.
• Balcı, V., & Tez, Ö. Y. (2019). Serbest Zaman Nostalji Ölçeği (SZNÖ): Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Sportif Bakış: Spor Ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 218-229.
• Bryant, L. O. (2005). Music, memory, and nostalgia: Collective memories of cultural revolution songs in contemporary China. The China Review, 5(2), 151–175
• Chen, H. B., Yeh, S. S., & Huan, T. C. (2014). Nostalgic emotion, experiential value, brand image, and consumption intentions of customers of nostalgic-themed restaurants. Journal of Business Research, 67, 354–360.
• Cho, H., Pyun, D. Y., & Wang, C. K. J. (2019). Leisure nostalgia: Scale development and validation. Journal of Leisure Research, 1-20. Doi: 10.1080/00222216.2019.1602014
• Cho, H. (2020). Importance of leisure nostalgia on life satisfaction and leisure participation. The Service Industries Journal, 40(1–2), 90–109. https://doi.org/10.1080/02642069.2019.1567714
• Clark, A., Diener, E., Georgellis, Y., & Lucas, R. (2008). Lags and leads in life satisfaction: A test of the baseline hypothesis. Economic Journal, 118(529), F222–F243.
• Clark, A., & Georgellis, Y. (2013). Back to baseline in Britain: Adaptation in the British household panel survey. Economica, 80(319), 496–512.
• Csikszentmihalyi, M. (2005). Akış mutluluk bilimi, (çev. Sema Kunt Akbaş), Ankara: HYB.
• Doğan, T., & Çötok, N. A. (2016). Oxford mutluluk ölçeği kısa formunun Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 4(36).
• Gammon S. & Ramshaw G. (2020) Distancing from the Present: Nostalgia and Leisure in Lockdown, Leisure Sciences, DOI: 10.1080/01490400.2020.1773993
• Heckman, J., Moon, S. H., Pinto, R., Savelyev, P. A., & Yavitz, A. (2010a). The rate of return to the high scope Perry preschool program. Journal of Public Economics, 94(1–2), 114–128.
• Heckman, J., Moon, S. H., Pinto, R., Savelyev, P. A., & Yavitz, A. (2010b). Analyzing social experiments as implemented: A reexamination of the evidence from the high scope Perry preschool program. Quantitative Economics,1(1), 1–46.
• Heckman, J., Pinto, R., & Savelyev, P. A. (2013). Understanding the mechanisms through which an influential early childhood program boosted adult outcomes. American Economic Review, 103(6), 2052–2086.
• Henderson, K.A. (1990) Anatomy is not destiny: A feminist analysis of the scholarship on women's leisure. Leisure Sciences, 12(2), 229 - 236.
• Hills, P. ve Argyle, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: a compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences 33, 1073–1082.
• Kelly, J.R. (1990). Leisure. Prentice Hall. Englewood Clieffs. New Jersey.
• Kim, J. & Heo, J.(2014). Health benefits of serious ınvolvement in leisure activities among older korean adults. International Journal of Qualitiative Studies on Health and Well-being, 9(1), 1-10. doi:10.3402/qhw.v9.24616
• Leong, M. W., Yeh, S. S., Hsiao, Y. C., & Huan, T. C. (2015). Nostalgia as travel motivation and its impact on tourists’ loyalty. Journal of Business Research, 68, 81–86.
• Lin, H.C., Chen, K.Y. & Kuo, K.P. (2014). Relationship between leisure involvement and subjective well-being: moderating effect of spousal support. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 36(1), 131-146.
• Lu, L. & Hu, C.H. (2002). Experiencing leisure: The case of Chinese university students, Fu Jen Studies: Science and Engineering 36(1), 1–21
• Lu, L. & Argyle, M. (1993). TV watching, soap opera and happiness. Kaohsiung Journal of Medical Sciences 9, 501-507.
• Lu, L. & Argyle, M. (1994). Leisure satisfaction and happiness as a function of leisure activity, Kaohsiung Journal of Medical Sciences 10, 89–96.
• Marar, Z. & Çağlayan, S. (2004). Mutluluk paradoksu: Özgürlük ve onaylanma. İstanbul: Kitap.
• Müderrisoğlu, H., Kutay. E.L. ve Örnekçi Eşen, S. (2005). Kırsal rekreasyonel faaliyetlerde kısıtlayıcılar. Tarım Bilimleri Dergisi. 11(1), 40-44.
• Nawas, M. M., & Platt, J. J. (1965). A future oriented theory of nostalgia. Journal of Individual Psychology, 21, 51–57.s
• Schermelleh, E. K., Moosbrugger, H. (2003). Evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodness-of-fit measures. Methods Of Psychological Research Online, 8 (2): 23-74.
• Schumacher, R. E., Lomax, R. G. (1996). A Beginner’s Guide to Structural Equation Modeling. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
• Türk Dil Kurumu (2020) https://sozluk.gov.tr/ Erişim tarihi: 19.12.2020
• Warren, K. (1990) Women's outdoor adventures, In Miles. J. C. & Priest. S. (Eds.). Adventure Education ss.411-417. State College. PA: Venture.
• West, T. A., & Bauer, P. J. (1999). Assumptions of infantile amnesia: Are there differences between early and later memories?. Memory, 7(3), 257-278.
• WHO (World Health Organization). (2015). World report on ageing and health. World Health Organization.
• Veenhoven, R. (2000). Freedom and happiness: A comparative study in forty-four nations in the early 1990s. Culture and subjective well-being, 257-288.
• Yamamura, E. (2017). Identity, nostalgia and happiness among migrants: The case of the Kōshien high school baseball tournament in Japan. Pacific Economic Review, 22(5), 792-813.