Beden Eğitimi ve Spor Dersine Yatkınlık: Ortaokul Öğrencileri Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 56 - 64, 31.12.2024

Mehmet İnan , Mehmet Yıldırım

Öz

Amaç: Araştırmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yatkınlık düzeylerinin incelenmesidir. Materyal & Metot: Araştırmanın çalışma grubunu 2023-2024 Eğitim-Öğretim yılında Yozgat ili merkezinde ortaokullarda öğrenim gören öğrencilerden kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen 222 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada kişisel bilgi formu (cinsiyet, yaş, sınıf ve spor yapma durumu) ve beden eğitimi dersine yatkınlık ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri için SPSS 24.0 programı kullanılmıştır. Verilerin analizinde öncelikle öğrencilerin kişisel özelliklerini belirlemeye ilişkin betimleyici frekans (n), yüzde (%), aritmetik ortalama ( ) ve standart sapma (ss) kullanılmıştır. Veri setinin çarpıklık değerlerinin -.218 ile -.596 arasında olduğu, basıklık değerlerinin -.768 ile -1.11 aralığında olduğu ve normal dağılım sergilediği belirlenmiştir. Bu doğrultuda ikili grup karşılaştırmalarında bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkiye korelasyon analizi ile bakılmıştır. Anlamlılık düzeyi olarak 0.05 belirlenmiştir. Bulgular: Gerçekleştirilen analizler sonucunda; cinsiyet değişkenine göre beden eğitimi dersine yatkınlık ölçeği alt boyutları (Beden eğitimi dersine verilen değer ve Beden eğitimi dersine yönelik algılanan yetenek) ve toplam puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı fark tespit edilmemiştir. Yaş ve sınıf değişkenlerine göre beden eğitimimi dersine verilen değer alt botu arasında düşük düzeyde, negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Spor yapma durumu değişkenine göre ise tüm alt boyutlarda ve ölçek toplam puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar tespit edilmiştir. Sonuç: Sonuç olarak ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yatkınlık düzeylerinin yüksek seviyede olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

beden eğitimi ve spor, ortaokul, öğrenci, yatkınlık

Kaynakça

• Aktürk, Ü. ve Aylaz, R. (2013). Bir ilköğretim okulundaki öğrencilerin öz-yeterlilik düzeyleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(4), 177-183.
• Alenezi, M.A. (2005). Attitudes of secondary students toward physical education classes in Kuwait. Doctoral dissertation, The Pennsylvania State University, Pennsylvania.
• Aslan, G. ve Karafil, A.Y. (2022). Ortaokul öğrencilerinin kişilik özellikleri ile beden eğitimi ve spor dersine yatkınlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 1-12.
• Balyan, M., Balyan-Yerlikaya, K. ve Kiremitçi, O. (2012). Farklı sportif etkinliklerin ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin tutum, sosyal beceri ve öz yeterlik düzeylerine etkileri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(2), 196-201.
• Belton, S., O’Brien, W., Meegan, S., Woods, C. & Issartel, J. (2014). Youth-Physical Activity Towards Health: evidence and background to the development of the Y-PATH physical activity intervention for adolescents. BMC Public Health, 14(1), 122.
• Chatterjee, S. (2013). Attitudes toward physical education of school going adolescents in West Bengal. International Journal of Innovative Research in Science, Engineering and Technology, 2(11), 6068-6073.
• Çivril-Kara, R. (2018). Öğretmen öğretim stiline göre ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi yatkınlıklarının incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Diaz, G. A. (2015). Attitudes of Latino students toward high school physical education dissertation. Columbia University, New York.
• Dinçer, H.T. (2019). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersi Yatkınlık Düzeyleri ile Temel Psikolojik İhtiyaçları Arasındaki İlişki. Yüksek lisans tezi. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aksaray.
• Eken, D. (2008). İlköğretim II. Kademe Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersi Hakkındaki Düşünceleri ve Beklentileri. Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Eraslan, M. (2015). An analysis of secondary school students’ attitudes towards physical education course according to some variables. Anthropologist, 19(1), 23-29.
• Erbaş, M. K. ve Ünlü, H. (2016). The Relationship between the Levels of Physical Education Predisposition and Motor Skills of Adolescent Female Students. Turkish Online Journal of Educational Technology, 1091-1908.
• Erbaş, M. K., Ünlü, H., Kalemoğlu-Varol, Y. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yatkınlık Düzeylerinin İncelenmesi. Ejer Congress 2016 Conference Proceedings (pp.14-15) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Erden, C. (2017). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Kars ili örneği). Yüksek lisans tezi. Kafkas Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.
• Erdoğdu, M. ve Öçalan, M. (2010). İlköğretim 2. kademe beden eğitimi ders programının değerlendirilmesine ilişkin beden eğitimi öğretmenlerinin görüşleri. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4, 151-162.
• Evangelou, E. & Digelidis, N. (2018). Students' attitudes and predispositions toward physical education in Greece. Journal of Physical Education and Sport, 18(3), 1624- 1631.
• Feltz, D. L. ve Öncü, E. (2014). Self-confidence and self-efficacy. A. G. Papaioannou and D. Hackfort (Eds.), Routledge companion to sport and exercise psychology (pp. 417-429). London: Taylor & Francis Group.
• Fidan, N. ve Erden, M. (1998). Eğitime Giriş. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• Kalemoğlu-Varol, Y., Erbaş, M. K. ve Ünlü, H. (2014). The relationship between social appearance anxiety of adolescents and their attitude toward physical education lesson. Nigde University Journal of Physical Education and Spor Sciences, 8(1), 121-130.
• Karasar, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayin Dagitim.
• Keskin, N. (2015). Ortaokul Öğrencilerinin Beden Eğitimi Dersine Yönelik Tutum ve Öz-Yeterlikleri. Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Trabzon.
• Kır, R. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ve davranışları. Yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale.
• Kline, R. B. (2005). Principles and Practice of Structural Equation Modeling: Methodology In The Social. Kumartaşlı, M. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin tutumlarının ve yaşam doyum düzeylerinin incelenmesi. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Lazarevic, D., Orlic, A., Lazarevic, B. et al (2015): Attitudes of early adolescent age students towards physical education. Physical Culture, 69(2), 88-98.
• Marttinen, R. H. J. (2015). Effect of the fitness integrated with technology (F. I. T) unit on student attitudes and physical activity levels in physical education. Doctoral dissertation. Columbia University, United States. Özgüven, İ. E. (2000). Psikolojik Testler. Ankara: Pdrem Yayınları.
• Phillips, S.R. (2011). Upper elementary school students’ attitudes and perceptions toward physical education. Doctoral dissertation, Columbia University, New York.
• Senemoğlu, N. (2005). Gelişim öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Siegel, D. (2013). Middle school students’ attitudes toward physical education. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 78(9), 9.