Termografi Ölçümlerinin Sporcularda Kas Sakatlıklarını Belirleme ve Önlemedeki Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 163 - 173, 31.12.2024

Oğuzhan Kolot , Selami Yüksek

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı, alt ekstremitelerde periyodik olarak ölçülen cilt sıcaklığının (termografik ölçüm) kas yaralanmalarının tanımlanması ve önlenmesi üzerindeki etkisini araştırmaktır. Bu amaçla, profesyonel futbolcularda cilt sıcaklığı asimetrileri ile bildirilen ağrı arasındaki ilişkiye odaklanmaktadır. Materyal & Metot: Çalışmaya 2020-2021 sezonunda Türkiye Süper Ligi'nde Trabzonspor Futbol A takımında oynayan 21 profesyonel futbolcu dahil edilmiştir. 17 hafta boyunca, her maçtan 48 saat sonra, alt ekstremitelerin ön ve arka yüzeylerinden kızılötesi termal kamera kullanılarak bilateral cilt sıcaklığı ölçümleri yapılmıştır. Cilt sıcaklığı asimetrileri kaydedilmiş ve ağrı durumu değerlendirmesi için iki sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Anket, ağrının varlığı ve hissedilen ağrının hangi kas grubunda olduğunu belirlemeye yöneliktir. Darbeye bağlı olmayan kas yaralanmaları, termografik ölçüm sonuçları ve ağrı durumu arasındaki ilişki analiz edilmiştir. Bulgular: Hissedilen ağrı ile cilt sıcaklığı asimetrisi arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur (X²=6,68; p<0,05). Ağrı bildiren sporcular arasında cilt sıcaklığı asimetrisi görülme sıklığı (%61,1), ağrı bildirmeyenlere (%30,9) kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksektir. Ayrıca, cilt sıcaklığı asimetrilerinin ağrı durumu ile anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir (Z=-3,87; p<0,05). Ancak, cilt sıcaklığı asimetrisi tek başına kas yaralanmaları ile anlamlı bir ilişki göstermemiştir (p>0,05). Sonuç: Bulgular, ağrı bildiren sporcuların cilt sıcaklığı asimetrilerinin daha yüksek bir sıklıkla görüldüğünü göstermektedir. Bu durum, termografik değerlendirmelerin potansiyel yaralanma risklerini belirlemede faydalı bir araç olabileceğini önermektedir. Cilt sıcaklığı asimetrisinin tek başına kas yaralanmalarını öngörmediği görülsede, ağrı ile olan ilişkisi önleyici stratejilerin geliştirilmesine katkı sağlayabilir. Ağrı bildiren oyuncularda cilt sıcaklığı asimetrilerinin, kızılötesi termal kameralar ile belirlenmesi önerilmektedir. Ayrıca 0,5°C'yi aşan asimetrilere sahip sporcuların antrenman katılımlarının kısıtlanması veya değiştirilmesi gereklidir

Anahtar Kelimeler

Cilt Sıcaklığı, Futbol, Kas, Termografi, Yaralanma

Kaynakça

• Al-Nakhli, H. H., Petrofsky, J. S., Laymon, M. S., & Berk, L. S. (2012). The use of thermal infra-red imaging to detect delayed onset muscle soreness. Journal of Visualized Experiments, 59, e3551.
• Bach, A. J. E. (2014). Interchangeability of infrared and conductive devices for the measurement of human skin temperature (Doctoral dissertation, MSc Thesis 2014 Exercise and Nutrition Sciences, Faculty of Health, Queensland University of Technology).
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (14. Bs.). Ankara: Pegem Akademi.
• Côrte, A. C., Pedrinelli, A., Marttos, A., Souza, I. F. G., Grava, J., & Hernandez, A. J. (2019). Infrared thermography study as a complementary method of screening and prevention of muscle injuries: pilot study. BMJ Open Sport & Exercise Medicine, 5(1).
• Ekstrand, J., Hägglund, M., & Waldén, M. (2011). Epidemiology of muscle injuries in professional football. The American Journal of Sports Medicine, 39(6), 1226-1232.
• Gómez-Carmona, P., Fernández-Cuevas, I., Sillero-Quintana, M., Arnaiz-Lastras, J., & Navandar, A. (2020). Infrared thermography protocol on reducing the incidence of soccer injuries. Journal of Sport Rehabilitation, 29(8), 1222-1227.
• Karcioglu, O., Topacoglu, H., Dikme, O., & Dikme, O. (2018). A systematic review of the pain scales in adults: which to use? The American Journal of Emergency Medicine, 36(4), 707-714.
• Lahiri, B. B., Bagavathiappan, S., Jayakumar, T., & Philip, J. (2012). Medical applications of infrared thermography: a review. Infrared physics & technology, 55(4), 221-235.
• Lim, C.L., Byrne, C., & Lee, J.K. (2008). Human thermoregulation and measurement of body temperature in exercise and clinical settings. Annals Academy of Medicine Singapore, 37(4), 347-353.
• Murphy, J. C., O’Malley, E., Gissane, C., & Blake, C. (2012). Incidence of injury in Gaelic football: a 4-year prospective study. The American Journal of Sports Medicine, 40(9), 2113-2120.
• Ranson, S. W. (1933). The anatomy of the autonomic nervous system with special reference to the innervation of the skeletal muscles and blood vessels. Annals of Internal Medicine, 6(8), 1013-1021.
• Söderman, K., Adolphson, J., Lorentzon, R., & Alfredson, H. (2001). Injuries in adolescent female players in European football: a prospective study over one outdoor soccer season. Scandinavian Journal of Medicine & Science İn Sports, 11(5), 299-304.
• Teixeira, R. M., Dellagrana, R. A., Priego-Quesada, J. I., Machado, J. C. B. P., da Silva, J. F., Dos Reis, T. M. P., & Rossato, M. (2020). Muscular strength imbalances are not associated with skin temperature asymmetries in soccer players. Life, 10(7), 1–10.
• Tyler, C. J. (2011). The effect of skin thermistor fixation method on weighted mean skin temperature. Physiological Measurement, 32(10), 1541.
• Usgu, S. (2007). Futbol yaralanmalarını önleme programının bir sezon boyunca profesyonel bir futbol takımı için analizi (yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 32-34.
• Woods, C., Hawkins, R., Hulse, M., & Hodson, A. (2002). The Football Association Medical Research Programme: an audit of injuries in professional football analysis of preseason injuries. British Journal of Sports Medicine, 36(6), 436-441.