Küresel Su Stresi ve Ölçüm Yöntemleri

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 189 - 208, 30.06.2022

Nihal Gökçe

https://doi.org/10.25229/beta.1117054

Öz

Dünyada yaklaşık 332,5 milyon kübik mil sudan oluşan su kaynaklarının %96’sı okyanus ve denizleri içeren tuzlu su kaynaklarıdır. Geriye kalan %4’lük tatlı su kaynaklarının %68’i buzullarda sıkışmış halde bulunurken, %30’u ise toprak altı suyu olarak yer almaktadır. Kullanılabilir su kaynaklarının doğal nedenlerle bu kadar az olmasının yanı sıra; sanayileşme ve kentleşmenin yarattığı çevre kirliliği, sera gazı emisyonlarının sürekli ve önemli ölçüde artması sonucu oluşan küresel ısınma kaynaklı kuraklık ve yağış rejimlerinde görülen değişiklikler ile geometrik olarak artan nüfus gibi beşeri faktörler kişi başına düşen temiz su miktarının daha da azalmasına yol açmaktadır. Su, kıtlık derecesi giderek artan bir doğal kaynakken, özellikle az gelişmiş ülkelerde yaşanan yoksulluk, bu ülkelerde yaşayan insanların suya erişimini iyice zorlaştırmaktadır. Bu çalışmada ele alınan veriler, dünyanın özellikle 2030 ve sonrasında çok daha ciddi bir su sorunu ile karşı karşıya kalacağını göstermektedir. Çalışmanın öncelikli amacı, dünyada su stresini ölçen önemli indekslerden biri olan ‘Su Yoksulluğu İndeksi’ (Water Poverity Index-WPI) ile ilgili olarak ülkemizdeki literatür eksikliğinin giderilmesine katkı sağlamaktır. Söz konusu eksikliğin giderilmesi, özellikle bizim gibi su stresi yaşayan ülkelerde gerekli bilimsel çalışmaların yapılarak, politika yapıcılar ve toplum nezdinde konu ile ilgili farkındalığı artırmak açısından oldukça önemlidir. Ayrıca, gelecekte tartışmaya açılması muhtemel görünen su karnesi uygulamasına gerek duyulmaması için, suyun geleceği adına, neler yapabileceğimizi bir kez daha gözden geçirmek yine bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Su Kıtlığı, Su Stresi, Su Yönetimi, Falkenmark İndeksi, Su Yoksulluğu İndeksi

Global Water Stress and Measurement Methods

Öz

Consisting of approximately 332.5 million cubic miles of water in the world, 96% of the water resources are salt water resources including the oceans and seas. Of the remaining 4%, 68% of the freshwater resources are trapped in glaciers, while 30% is underground water. In addition to the fact that usable water resources are so few due to natural reasons; Environmental pollution caused by industrialization and urbanization, drought caused by global warming as a result of continuous and significant increase in greenhouse gas emissions, and human factors such as changes in precipitation regimes and geometrically increasing population lead to a further decrease in the amount of clean water per capita. While water is a natural resource that is increasingly scarce, the poverty experienced especially in underdeveloped countries makes it more difficult for people living in these countries to access water. The data discussed in this study show that the world will face a much more serious water problem, especially in 2030 and beyond. The primary aim of the study is to contribute to the elimination of the lack of literature in our country regarding the 'water poverty index' (WPI), which is one of the important indices measuring water stress in the world. This is very important in terms of raising awareness of the issue in the eyes of policy makers and the society, especially in countries like ours, which are experiencing water stress by conducting the necessary scientific studies. In addition, the aim of this study is to review once again what we can do for the future of water so that the water rationing application, which seems likely to be discussed in the future, is not needed.

Anahtar Kelimeler

Water Scarcity, Water Stress, Water Management, Falkenmark Index, Water Poverty Index

Kaynakça

• Guppy, L. (2014). "The Water Poverty Index in Rural Cambodia and Vietnam: A Holistic Snapshot To İmprove Water Management Planning". Natural Resources Forum, Blackwell Publishing, Vol. 38(3), 203-219, August.
• Hakyemez, C. (2019). Su: Yeni Elmas, TSKB Ekonomik Araştırmalar, İstanbul.
• Lawrence P. , Meigh J., & Sullivan C. (2002). “The Water Poverty Index: An International Comparison”. Keele Economics Research Papers, Keele University.
• Ritchie, H., & Roser, M. (2018). “Water Use and Stress”, Our World in Data, Alınan yer: https://ourworldindata.org/water-use-stress.
• Sullivan C. (2002). “Calculating a Water Poverty Index”. World Development, vol. 30, no. 7, 1195–1210.
• Statista (2022). “Estimated global population from 10,000 BCE to 2100”, Alınan yer: https://www.statista.com/statistics/1006502/global-population-ten-thousand-bc-to-2050/.
• The Economist (2002). “Water Poverty”, Emerging-Market Indicators. December 19, Alınan yer: https://www.economist.com/emerging-market-indicators/2002/12/19/water-poverty.
• UNESCO (2000). “Water Use in the World: Present Situation/Future Needs”. Alınan yer: http:// webworld.unesco.org/water/ihp/publications/waterway/webpc/pag16.html
• UNESCO (2021). The United Nations World Water Development Report 2021: Valuing Water; Facts And Figures. UNESCO World Water Assessment Programme.
• United Nations (2019a). Department of Economic and Social Affairs Population Dynamics. World Population Prospects.
• United Nations (2019b). “UN News Global perspective Human stories, Greta Thunberg tells world leaders ‘you are failing us’, as nations announce fresh climate action”. 23 September 2019, Alınan yer: https://news.un.org/en/story/2019/09/1047052.
• USGS (2018). “Where is Earth’s Water, Water Science School”. USGS Science for a Changing World, June 6, Alınan yer: https://www.usgs.gov/special-topics/water-science-school/science/where-earths-water#:~:text=Notice%20how%20of%20the%20world's,freshwater%20is%20in%20the%20ground.
• Wada, Y., Flörke,M., Hanasaki,N., vd. (2016). “Modeling Global Water Use for the 21st Century: The Water Futures and Solutions (WFaS) Initiative and its Approaches”. Geoscientific Model Development Journal, Volume:9, Issue:1, 175-222,
• WWAP (World Water Assessment Programme) (2012). The United Nations World Water Development Report 4: Managing Water under Uncertainty and Risk. UNESCO, Paris.