Türkiye’de İlahiyat Fakülteleri ve Felsefe Eğitimi Üzerine Turan Koç ile Söyleşi

Yıl 2018, Cilt: 5 Sayı: 1, 157 - 165, 22.06.2018

Mustafa Dikmen

Öz

İlahiyatlarda felsefenin durumu: tabi soru bir açıdan baktığımız

zaman spesifik, çok özel bir soru gibi görünüyor. Bir açıdan baktığımız zaman

üzerinde epeyce, fazlaca, ayrıntılı bir şekilde durulması, konuşulması, tartışılması

gereken bir soru veya konu gibi karşımıza çıkıyor. Şimdi İlahiyatlarda dediğimiz

zaman veya daha doğrusu ilahiyat eğitimi dediğimiz zaman ister istemez en

üst düzeyde bir tefekkür, düşünme, kavrama etkinliğinin söz konusu olduğu

bir eğitimden söz ediyoruz demektir. Bunu şöyle özelleştirmek mümkün. Öyle

sanıyorum ki soruyu bir örnek üzerinden yürümek mümkün diye düşünüyorum.

İlahiyat dediğimiz zaman biz doğrudan ilahi olan uluhiyyetle ilgili olan anlarız ama

bir de bunun pratik hayattaki gerçekleşmesini tahakkukunu göz önüne getiririz.

O zaman da islamda ilgili konuşuyoruz demektir. İlahiyat dediğimiz zaman ne

kadar girerse islam da o kadar özel yönü olan bir olgu olarak karşımıza çıkıyor.

O zaman şöyle düşünelim islam dediğimiz olgu islam dediğimiz dalga oluşum

nedir? Bunun bir kaç boyutu var. Yani soru bu. Bunu bir kaç boyutu var. Diyelim ki

insan oruç tutuyor. Görürüz görmeyiz ama biliyoruz oruç tuttuğunu. Veya namaz

kılıyor veya hacca gidiyor. Bu davranışına baktığımız zaman görünüşüyle İslam’dır

ama Müslüman olduğunu gösterir. Bunun hemen arkasından ne için oruç

tutuyor, hacca gidiyor sorusunu sorabiliriz. Çünkü inanıyoruz. İman dediğimiz bir

tecrübe veya algılayış veya kavrayış. Buna böyle davranmasını sağlıyor. Bu kişinin

hacca gitmesinin altında yatan asıl husus o fiile yönelten zihni kavrayış tefekkür

bu da imandır.. Başka bir şeyler de aklımıza geliyor. Bnu nasıl gerçekleştirdiği söz

konusu. O da ihsan dediğimiz özellikle büyük harfle yazdığınız İSLAMın hayatla

nasıl buluşturulduğu hangi düzeyde hayatla buluşturulduğu gibi soruları veya

bu tür açıklamaları gerektiren bir soru.

Anahtar Kelimeler

Söyleşi, Turan Koç

Kaynakça

• Türkiye’de İlahiyat Fakülteleri ve Felsefe Eğitimi Üzerine
• Turan Koç ile Söyleşi