Subhî Fahmâvî’nin Romanlarında Kur’an Kıssaları

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 2, 635 - 651, 15.12.2020

Mazhar Dede

https://doi.org/10.33460/beuifd.808102

Cited By: 1

Öz

Subhî Fahmâvî (صبحي فحماوي) (1948-…), Filistin asıllı Ürdün vatandaşı bir yazardır. Peyzaj mühendisi olan Fahmâvi, öykü, kısa hikâye, tiyatro gibi edebî türlerde çeşitli eserler kaleme almıştır. Özellikle yazdığı ondan fazla romanla ismini duyuran yazar, sahip olduğu dil ve üslûbuyla da dikkat çekmektedir. Fahmâvî, romanlarında şiir ve nesir türünün birçok alanından geniş ölçüde yararlanmaktadır. Yazarın yararlandığı bu metinler, olaylar arasında birer bağlantı aracı olmaktan ziyade, olay kurgusunun inşasında temel rol oynayan bir konumdadır. Fahmâvî’nin olay örgüsünü kurgularken çokça istifade ettiği metinlerden biri de Kur’an kıssalarıdır. Yazar, romanlarında özellikle tarihsel ve dramatik kıssaları tercih etmektedir. Hz. Âdem’in yaratılışı, Hz. Âdem ile Havvâ, Hz. Nûh ve tufan, Hz. İbrahim, Hâcer ve Hz. İsmail, Hz. Yusuf ve Züleyha, Hz. Lût ile kavmi ve Ashâb-ı Kehf kıssaları romanlarda yoğun olarak işlenen kıssalardandır. Yazar, bazen kıssaları Kur’an’da geçtiği şekliyle ele alırken bazen de kıssanın bazı yönlerini değiştirdikten sonra metin inşasına dahil etmektedir. Söz konusu bu değişiklik kıssada geçen şahıs ismi veya kıssada geçen bir varlık olabilmektedir. Bu makalenin amacı, Subhî Fahmâvî’nin Hurmetân ve mahrem, ‘Alâ Babi’l-Hevâ, Kıssatu ‘işki Ken‘âniyye ve el-Ermeletu’s-Sevdâ adlı romanlarında istifade ettiği Kur’an kıssalarını tespit etmek ve bu kıssaların anlatım aracı olarak roman kurgusuna yaptığı katkıyı saptamaktır. Yazarın roman kurgusunda, Kur’an kıssalarının üstlendiği rolü irdelemek ve bunları Kur’an’da anlatılan kıssalarla mukayese etmek yazarın sahip olduğu anlatım üslûbunu ortaya koymak açısından oldukça önemlidir.

Anahtar Kelimeler

Arap Dili,, Subhî Fahmâvî,, kıssa,, üslûp,, roman kurgusu,

Kaynakça

• Abdulmuhsin, Muhammed Hasan. el-Bunniyetu’s-serdiyye fî rivayeti Subhî Fahmâvî. Lazkiye: Dâru’l-Hivâr, 2011.
• Basît, Musa İsmail, vd. Kudüs Tarihi. İstanbul: Nida Yayıncılık, 3. Basım, 2018.
• Beğevî, Hüseyin b. Mes‘ûd, Tefsiru’l-Beğevî (Me‘âlîmu’t-tenzîl). Cilt. 2, Beyrut: Dâru İbn Hazm, 2014.
• Bolay, Süleyman Hayri. “Âdem”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1988.
• Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmail. el-Câmi‘u’s-sahîh. Beyrut: Dâru İbni Kesîr, 2002.
• Coleman, J.A. The Dıctıonary of Mythology. Londra: Arcturus, 2007.
• Erkal,Mehmet. "Arşın”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1991, 3/411-413.
• Erul, Bünyamin, Kudüs ve Aksâ, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2019.
• Fahmâvî, Subhî. ’Alâ Bâbi’l-Hevâ. Beyrut: Dâru’l-Fârâbî, 2014. Fahmâvî, Subhî. el-Ermeletu’s-Sevdâ. Amman: Mektebetu’l Üsreti’l-Urduniyye, 2015.
• Fahmâvî, Subhî. Hurmetân ve mahrem. Beyrut: Dâru’l-Fârâbî, 2010.
• Fahmâvî, Subhî. Kıssatu ’işki Ken’âniyye. Beyrut: Dâru’l-Fârâbî, 2009.
• Halefullah, Muhammed Ahmed. Kur’an’da Anlatım Sanatı. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2. Basım, 2012.
• Harman, Ömer Faruk. “Hacc”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 1996. 14/386-389.
• Hooke, Samuel Henry. Ortadoğu Mitolojisi. çev. Alâeddin Şenel. Ankara: İmge, 4. Basım, 2002.
• İbn Hacer el-Askalânî, Ahmed b. Ali. el-Metâlibu’l-‘âliye bi zevâidi’l-mesânîdi’s-semâniye. thk. Abdullah b. Abdulmuhsin Cilt. 19, Riyâd: Dâru’l-‘Âsime, 1997.
• İstek, Gülşen. “Almanca Eserlere Göre Kudüs’te Kurulan Bir Hristiyan Tarikatı: Karmelitler ve Avusturya’daki Faaliyetleri”. İSTEM 34 (12/2019), 363-384. https://doi.org/10.31591/istem.586259
• Kutsal Kitap. İstanbul: Kitabı Mukaddes Şirketi, 25. Basım, 2016.
• Montefıore, Sımon Sebag, Kudüs Bir Şehrin Biyografisi. çev. Demirkan Cem. İstanbul, Pegasus Yayınları, 2016.
• Nesefî, Ahmet b. Mahmûd. Tefsîru’n-Nesefî. thk. Mecdî Mensur, Kâhire: el-Mektebetü’t Tevfîkiyye, 2. Basım, 2014.
• Ocak, Ahmet Yaşar. İslam-Türk İnançlarında Hızır yahut Hızır-İlyas Kültü. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2007.
• Zgoll Annette, vd. Mitoloji. çev. Nurettin Elhüseynî. İstanbul: NTV Yayınları, 6. Basım, 2015.