Heidegger'de Dış Dünyanın Varlığı ve Gerçeklik Meselesi

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 19 - 31, 15.06.2021

Nilüfer Urlu Ünaldı

https://doi.org/10.33460/beuifd.835384

Öz

Heidegger geleneksel felsefenin araştırmaktan kaçınamadığı “dış dünyanın varlığı” ve “gerçeklik” konusundaki tartışmaları anlamsız bulur. Ona göre dış dünyanın varlığına inanmak veya bu gerçekliği kanıtlamaya çalışmak ya da onu varsaymak, kendini bir dünyanın varlığına ikna etmeye çalışan bir özne anlayışından kaynaklanır. Hâlbuki daha derinden bakıldığında tüm bu sorgulama ve dış dünyanın varlığına ilişkin kanıt bulma arayışı/telaşı ancak ve sadece Dasein dünya-içinde-var-olma (Being-in-the-world/ In der Welt Sein) olduğu için mümkün olmaktadır. Aslında karşılaştığımız tüm varaolanlarda dünyayı da birlikte anlar, bu zemin üzerinde hareket ederiz. İnsan dünyayı karşısına alıp onu anlamaya çalışıyor değildir, insan dünyaya gark olmuştur. Onun için bakışımız insanı ve dünyayı birlikte anlamak zorundadır. Dış dünyanın varlığına ilişkin kanıt aramak varlığını hem idealizmin hem de realizmin ortak zeminini oluşturan özne-nesne ayrımından alır. Böylece dış dünyanın varlığına ilişkin kanıt soruşturması gerçeğin bilinçten bağımsız olup olmadığı ya da bilincin gerçeğin sferine aşkın olamayacağı meselesi olarak ortaya çıkar. Heidegger bu tartışmada bir yandan varlığın varolanların toplamına indirgenemeyeceğini iddia ederken diğer yandan varlığın anlaşılmasının insanın deneyimsel olanaklarının dışında bir imkânı olmadığını savunur. Öyleyse Heidegger’in dış dünyanın varlığına ilişkin soruşturmadaki pozisyonu bütünlüğü içinde düşünüldüğünde realizmin ve idealizmin ötesindedir.
Anahtar Kelimeler: Gerçeklik, hakikat, dış dünya, realizm, idealizm, dünya-içinde-varlık.

Anahtar Kelimeler

Dış dünya,, Realizm,, İdealizm,, Gerçeklik,, Dünya-içinde-var-olmak.

Kaynakça

• • Blattner, William D., Heidegger’s Temporal Idealism, Cambridge University Press, 1999.
• • Baç, Murat – Çömez, Çağlar, “Hakikat, Dünya, Sınırlı Gerçekçilik: Çağdaş Ontolojik Tartışmalar Çerçevesinde Heideggerci Bir Yorum Denemesi”, Felsefi Düşün, Sayı:8, (2017), 320-330.
• • Descartes, Rene, Metod Üzerine Konuşma, çev. K. Sahir Sel, İstanbul Sosyal Yayınları, 1994.
• • Descartes, Rene, Felsefenin İlkeleri, çev. Mesut Akın, İstanbul Say Yayınları, 2008.
• • Guignon, Charles B., Heidegger and the Problem of Knowledge, Hackett Publishing Company, 1983.
• • Heidegger, Martin, Varlık ve Zaman, çev. Kaan H. Ökten, İstanbul Agora Kitaplığı yayınları, 2008.
• • Heidegger, Martin, Kant and the Problem of Metaphysics, Translate. Richard Taft, Indiana University Press, 1990.
• • Tepe, Harun, Felsefede Doğruluk Ya Da Hakikat, Ankara Bilgesu Yayınları, 2016.
• • Wrathall, Mark A., Heidegger and Unconcealment, Cambridge University Press, 2011.