The Symbiotic Link Between Language and Mythic/Religious Thought in Ernst Cassirer

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 185 - 213, 30.12.2023

Elif Davun , Vejdi Bilgin

https://doi.org/10.33460/beuifd.1359918

Öz

The nature of the human being as a social being cannot be separated from both language and mythic /religious thought, and language and myth/religion cannot be separated from each other. For there is a strong relationship between language, religion, mythos. Ernst Cassirer, one of the leading philosophers of the twentieth century, also emphasized this strong relationship between language, religion and mythos in his writings. In Cassirer’s view, this link is not random. The goal of this study is to sociologically analyze the symbiotic link between language and mythic/religious thought and to reveal how Cassirer deals with these topics. Fort his purpose, we used a content analysis technique based on literature search. The literature includes the works of Cassirer and the sources supporting the topic. It has been observed that the symbiotic link between language and mythic/religious thought in Cassirer’s thought can be understood through parameters such as the symbolic thinking capacity of the human mind and the symbolicity of language, with Cassirer’s understanding of the symbolic universe at the center. In this framework, it has been noticed that Cassirer also takes into regard the ontological form of human beings. Because in his thought, if human beings are handled solely on the basis of reason, this would be an inadequate approach to human beings. Hence, it must be taken into consideration that symbols, therefore emotions, also play an important role in human life. Because human beings are with the ability to symbolize. Even the language itself is symbolic. Myth/religion also has symbolic forms of expression. According to Cassirer, humans are living in a symbolic universe as well as a physical universe, and the components of the symbolic universe are language, religion, art and mythos. They are all symbolic forms and each is functionally linked to the other. This link between language and mythic/religious thought involves not only words and sentences but also symbolic forms of language expression.

Anahtar Kelimeler

Sociology of Religion, Ernst Cassirer, Language, Religion, Myth, Symbol, Symbolic Universe

Ernst Cassirer’de Dil ve Mitik/Dinî Düşüncenin Sembiyotik Bağı

Öz

Toplumsal bir varlık olarak insanın doğası gerek dil gerekse mitik/dinî düşünceden, bununla beraber dil ve mit/din de birbirinden ayrı düşünülemez. Zira dil, din, mitos arasında sıkı bir ilişki mevcuttur. Yirminci yüzyılın önde gelen filozoflarından biri olan Ernst Cassirer de kaleme aldığı yazılarında dil, din ve mitos arasındaki bu sıkı bağa dikkat çekmiştir. Cassirer düşüncesinde bu bağ, tesadüfi değildir. Bu çalışmanın amacı, dil ve mitik/dinî düşünce arasındaki sembiyotik bağı Ernst Cassirer’in hangi konular üzerinden ne şekilde ele aldığını sosyolojik olarak çözümleyip ortaya koymaktır. Bu amaçla literatür taramasına dayalı içerik analizi tekniği kullandık. Literatürü Ernst Cassirer’in eserleri ve konuyu destekleyen kaynaklar oluşturmaktadır. Ernst Cassirer düşüncesinde dil ve mitik/dinî düşünce arasındaki sembiyotik bağın, merkezde Ernst Cassirer’in sembolik evren anlayışı olmak üzere, insan zihninin sembolik düşünme yeteneği ve dilin sembolikliği gibi parametrelerle anlaşılabileceği görülmüştür. Bu çerçevede Ernst Cassirer’in insanın ontolojik yapısını da dikkate aldığı fark edilmiştir. Çünkü onun düşüncesinde insan sadece akıl temelinde ele alındığında bu insana dair eksik bir yaklaşım olacaktır. Dolayısıyla insanın yaşamında sembollerin böylelikle duyguların da önemli bir yeri bulunduğu hesaba katılması gerekir. Zira insan, sembolleştirme özelliğine sahip bir varlıktır. Onun kullandığı dilin kendisi bile sembolik bir niteliktedir. Mitin/dinin de sembolik bir şekilde ifade ediliş biçimleri vardır. Ernst Cassirer’e göre insanlar fiziksel bir evrende olduğu kadar sembolik bir evrende de yaşarlar ve sembolik evrenin unsurlarını; dil, din, sanat ile mitos oluşturmaktadır. Bunların hepsi sembolik birer formdur ve her biri birbiriyle işlevsel bir bağla bağlıdır. Dil ve mitik/dinî düşünce arasındaki bu bağ, kelime ve cümlelerin yanında dilin sembolik ifade biçimlerini de kapsamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Din Sosyolojisi, Ernst Cassirer, Dil, Din, Mit, Sembol, Sembolik Evren

Kaynakça

• Arslan, Hüsamettin. Epistemik Cemaat: Bir Bilim Sosyolojisi Denemesi. İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 5. Basım, 2018.
• Barnard, Alan. Genesis of Symbolic Thought. New York: Cambridge University Press, 2012.
• Bauman, Zygmunt. Ölümlülük, Ölümsüzlük ve Diğer Hayat Stratejileri. çev. Nurgül Demirdöven. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2. Basım, 2012.
• Berger, Peter - Luckmann, Thomas. Gerçekliğin Sosyal İnşâsı: Bir Bilgi Sosyolojisi İncelemesi. çev. Vefa Saygın Öğütle. İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2008.
• Bilgin, Vejdi. İbadet: Şekilsel, Sembolik ve Toplumsal. Bursa: Emin Yayınları, 2. Basım, 2014.
• Bilgin, Vejdi. Din ve Toplum: Din Sosyolojisine Giriş. İstanbul: Beyan Yayınları, 2021.
• Bird, John. Din Sosyolojisi Nedir? çev. Abdulvahap Taştan - M. Derviş Dereli. İstanbul: Lotus Yayınları, 2. Basım, 2017.
• Bourdieu, Pierre. Akademik Aklın Eleştirisi: Pascalca Düşünme Çabaları. çev. P. Burcu Yalım. İstanbul: Metis Yayınları, 3. Basım, 2019.
• Brinton, Daniel Garrison. Religions of Primitive Peoples. New York: The Knickerbocker Press, 2. Basım, 1898.
• Brugsch, Heinrich. Religion und Mythologie, der alten Ägypter. Leipzig: J.C. Hinrichs Buchhandlung, 1891.
• Capps, Walter H. Religious Studies: The Making of a Discipline. Minneapolis: Fortress Press, 1995.
• Cassirer, Ernst. İnsan Üstüne Bir Deneme. çev. Necla Arat. İstanbul: Say Yayınları, 2005.
• Cassirer, Ernst. Devlet Efsanesi. çev. Necla Arat. İstanbul: Say Yayınları, 2005.
• Cassirer, Ernst. Sembol Kavramının Doğası. çev. Milay Köktürk. Ankara: Hece Yayınları, 2011.
• Cassirer, Ernst. The Warburg Years (1919-1933): Essays on Language, Art, Myth, and Technology. New Haven and Londra: Yale University Press, 2013.
• Cassirer, Ernst. Sembolik Formlar Felsefesi-I: Dil. çev. Milay Köktürk. Ankara: Hece Yayınları, 2. Basım, 2015.
• Cassirer, Ernst. Sembolik Formlar Felsefesi-II: Mitik Düşünme. çev. Milay Köktürk. Ankara: Hece Yayınları, 2. Basım, 2016.
• Cassirer, Ernst. Sembolik Formlar Felsefesi-III: Bilginin Fenomenolojisi. çev. Milay Köktürk. Ankara: Hece Yayınları, 2. Basım, 2018.
• Cassirer, Ernst. Kültür Bilimlerinin Mantığı Üzerine. çev. Milay Köktürk. Ankara: Hece Yayınları, 2. Basım, 2017.
• Cassirer, Ernst. Dil ve Mit. çev. Onur Kuzgun. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2018.
• Çelebi, Nilgün. Sosyoloji ve Metodoloji Yazıları. Ankara: Anı Yayıncılık, 2. Basım, 2004.
• Durkheim, Emile. Avustralya Totem Sistemi’nde Dinî Hayatın İlk Şekilleri. çev. İzzet Er. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 2. Basım, 2018.
• Eckhart, Meister. Tanrı’nın Tarifi. çev. Damla Pehlivan. Ankara: Gece Kitaplığı, 2021.
• Eilenberger, Wolfram. Time Of The Magicians: Wittgenstein, Benjamin, Cassirer, Heidegger, and the Decade That Reinvented Philosophy. çev. Shaun Whiteside. New York: Penguin Press, 2020.
• Eliade, Mircea. Patterns In Comparative Religion. çev. Rosemary Sheed. New York: Sheed & Ward, 1958.
• Faucault, Michel. Ölüm ve Labirent. çev. Savaş Kılıç. İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları, 2. Basım, 2018.
• Flanagan, Kieran. Teolojideki Sosyoloji: Düşünümsellik ve İnanç. çev. Emrullah Ataseven. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
• Goethe, Johann Wolfgang von. Faust. çev. İclal Cankorel. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 10. Basım, 2021.
• Habermas, Jürgen. İletişimsel Eylem Kuramı. çev. Mustafa Tüzel. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 2019.
• Heidegger, Martin. Varlık ve Zaman. çev. Kaan H. Ökten. İstanbul: Agora Kitaplığı, 2. Basım, 2011.
• Homeros. İlyada. çev. Azra Erhat - A. Kadir. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 7. Basım, 2018.
• Hoşgör, Kubilay. “Dil ve Mitosun Dünyası: Kültürün Arkeolojisine İlişkin Bir İnceleme”. DTCF Dergisi 58/1 (Ocak 2018), 327-352.
• Kızıl, Hayreddin. “Dinî Sembolizm Üzerine”. Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 9/20 (Ağustos 2018), 327-351.
• Kirman, Mehmet Ali. Din Sosyolojisi Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2. Baskı, 2011.
• Koç, Turan. Din Dili. İstanbul: İz Yayıncılık, 5. Basım, 2017.
• Köktürk, Milay. Kültür ve Sembol: Bir Cassirer İncelemesi. Ankara: Aktif Düşünce Yayınları, 2014.
• Kutsal Kitap: Tevrat, Zebur, İncil. İstanbul: Kitab-ı Mukaddes Şirketi - Yeni Yaşam Yayınları, 2009.
• Malinowski, Bronislaw. Büyü Bilim ve Din. çev. Saadet Özkal. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık, 2. Basım, 2020.
• Meriç, Cemil. Umrandan Uygarlığa. İstanbul: İletişim Yayınları, 27. Basım, 2018.
• Moret, Alexandre. Mystères Égyptiens. Boulevard Saint-Michel: Librairie Armand Colin, 1927.
• Okutan, Birsen Banu. “Roman Göstergeleri ve Din Sosyolojisi: Eklektik Bir Girişim”. Toplum Bilimleri Dergisi 26/Özel Sayı (Kasım 2019), 39-66.
• Ökten, Kaan H. Ölüm Kitabı: Ölüm Düşüncesinin Temel Metinleri. İstanbul: Agora Kitaplığı, 2. Basım, 2016.
• Özakpınar, Yılmaz. İslâm Medeniyeti ve Türk Kültürü. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2012.
• Öztürk, Emre. Ernst Cassirer’de Sembolik Dil ve Din Dili Açısından Tahlili. Trabzon: Trabzon Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2022.
• Paden, William E. Kutsalın Yorumu. çev. Abdurrahman Kurt. İstanbul: Sentez Yayıncılık, 2008.
• Palmer, Richard E. Hermenötik: Schleirmacher, Dilthey ve Gadamer’de Yorum Teorisi. çev. İbrahim Görener. İstanbul: Anka Yayınları, 2002.
• Platon. Devlet. çev. Sabahattin Eyüboğlu - M. Ali Cimcoz. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 40. Basım, 2020.
• Sarıbay, Ali Yaşar. Toplumun Mantığı: Bir Mantıksal Anlatı Olarak Sosyoloji. İstanbul: Sentez Yayıncılık, 2. Basım, 2015.
• Schimmel, Annemarie. Sayıların Gizemi. çev. Mustafa Küpüşoğlu. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 2017.
• Shakespeare, William. Hamlet. çev. Sabahattin Eyüboğlu. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 30. Basım, 2021.
• Simmel, Georg. Bireysellik ve Kültür. çev. Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları, 2. Basım, 2015.
• Sinanoğlu, Mustafa. “İznik Konsili”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 23/549-552. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
• Southwold, Martin. “Buddhism and the Definition of Religion”, Man, 13/3 (Eylül 1978), 362-379.
• Tokay, Elif. Nazianzuslu Grigorius ve Kutsal Ruh’un Tanrılığı Meselesi. Ankara: Eski Yeni Yayınları, 2021.
• Tillich, Paul. İmanın Dinamikleri. çev. Fahrullah Terkan - Salih Özer. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 3. Basım, 2016.
• Turğay, Fatma. “Ernst Cassirer’de Mitik Düşünme: Sembolün Zihinsel Bir Form Olarak Varlığı”. Uluslararası Mitoloji Sempozyumu. ed. İbrahim Okan Akkın vd. 314-323. Ardahan: Ardahan Üniversitesi, 2019.
• Tylor, Edward Burnett. Primitive Culture: Researhes İnto The Development of Mythology, Philosophy, Religion, Art and Custom. II. Cilt. Londra: John Murray, Albemarle Street, 1871.
• Usener, Hermann. Götternamen: Versuch Einer Lehre von Der Religiösen Begriffsbildung. Bonn: Verlag von Friedrich Cohen.
• Whitehead, Alfred North. Sembolizm: Anlamı ve Etkisi. çev. Ramazan Ertürk. Ankara: Fol Kitap, 2019.
• Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 10. Basım, 2016.