TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ ARASINDAKİ GÜMRÜK BİRLİĞİNİN YUMUŞAK ÇEKİRDEKLİ MEYVELER DIŞ TİCARETİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 661 - 692, 29.10.2025

Fatime Nas

Öz

Türkiye’deki meyve sektörünün bir alt bileşeni olan yumuşak çekirdekli meyveler sektörü uluslararası ticarette karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğumuz sektörlerden birisidir. Yumuşak çekirdekli meyvelerin üretim ve ticaretinde avantajlı olmamızın en önemli nedenleri arasında, ülkemizin uygun iklim ve coğrafik koşullara sahip olmasıdır. Bu çalışmada Türkiye -AB arasındaki gümrük birliğinin yumuşak çekirdekli meyveler ihracat ve ithalatı üzerindeki etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yumuşak çekirdekli meyvelerde Türkiye’nin AB ile yaptığı dış ticarette gerek gümrük birliğine katımından önce gerekse sonrasında net bir ihracatçı ülke konumundadır. Toplam ihracat rakamları gümrük birliğine katılımdan sonra ciddi bir şekilde yükselmiştir. Oranlara bakıldığında ayvanının yüksek oranı yakaladığını, onu elma ve armudun takip ettiği görülmektedir. Ayrıca dikkat çekici bir noktada, AB’den yaptığımız elma ithalatında ihracat kadar olmasa da bir artış kaydedilmiş olmasıdır.

Anahtar Kelimeler

Bitkisel ürünler, , Yumuşak çekirdekli meyveler, , Avrupa Birliği, , İhracat, , İthalat.

The Effect of The Customs Unıon Between Turkiye And The European Unıon on The Soft Fruıts Nucles

Öz

The soft-seed sector, which is a subcomponent of the fruit sector in Turkiye, is one of the sectors where we have comparative advantage in international trade. Among the most important reasons for our advantage in the production and trade of soft-seeds is that our country has suitable climate and geographical conditions. This study aims to examine the impact of the customs union between Türkiye and the EU on the export and import of pome fruits.Turkiye is a net exporter country in soft-seeds, both before and after the customs union. Total export figures have increased significantly after joinig the customs union. When we look at the rates, it is seen that quince has a high rate, followed by apples and pears. In addition, it is noteworthy that there has been an increase in the amount of apples we import from the union, although not as much as exports.

Anahtar Kelimeler

Plant-Based Products , Soft Fruıts Nucles , European Union , Export , İmport.

Kaynakça

• Alkan, U. (2015). Türkiye-Avrupa Birliği Gümrük Birliği Alanı’na Tarımsal Ürünlerin Dahil Edilmesinin Hukuki Rejimi ve Muhtemel Etkileri. (AB Uzmanlık Tezi T.C. Tarım ve Gıda Hayvancılık Bakanlığı) ). Ankara. T.C. Tarım ve Gıda Hayvancılık Bakanlığı.
• Uludağ İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği Ar&Ge Şubesi. (2017). Armut Raporu. https://Uib.Org.Tr/Tr/Kbfile/Armut-Raporu.
• Durmuş, E., & Yiğit, A. (2003). Türkiye’nin Meyve Üretim Yöreleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), Article 2.
• Durmuş, M. (2022). Armut. Tarım ve Orman Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/Belgeler/PDF%20Tarım%20Ürünleri%20Piyasaları/2022-Temmuz%20Tarım%20Ürünleri%20Raporu/2-armut%20tüp%20temmuz%202022.pdf.
• Esimek, F. B. (2022). Yeni Dünya Yetiştiriciliği. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Alata BahçeKültürleriAraştırmaEnstitüsü. https://arastirma.tarimorman.gov.tr/alata/Belgeler/brosurler/brosur2022/YenidünyaYetiştiriciliği-F.BelkısESİMEK.pdf.
• Ketenoğlu, O., Obalı, O., Kurt, L., Güney, K., Tuğ, T., Geven, F., Bingöl, M. Ü., & Koruklu, T. (2016). Ekonomik Bitkiler. Ankara. Palme Yayıncılık.
• IPARD. (2021). Meyve, sebze ve diğer bahçe bitkileri sektörü analiz raporu: IPARD III Programının Hazırlanmasında Sektörel Analiz Projesi. T.C Tarım ve Orman Bakanlığı.
• Özdemir, S. & Şengül, H. (2008). Türkiye’nin Avrupa Birliği Ülkelerine Yaş Meyve-Sebze İhracatı ve Avrupa Birliği Çevre Politikalarından Kaynaklanan Teknik Engeller. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Cilt: 18-3.