Türkiye’nin Yoksullukla Mücadelesinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının Rolü; Pandemi Dönemi Örneği

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 1, 141 - 162, 31.03.2021

Ahmet Aydın , Şaban Öztürk

Öz

Yoksulluk tüm toplumlar için en önemli sorunlardan biridir. Modern dünyanın kapitalist yapısı bireyciliği yükseltirken yoksullukla mücadele devletlerin zorunlu görevi haline gelmiştir. Bu sebeple devletler yoksullukla mücadele etmek amacıyla birçok kurum ve kuruluşu hayata geçirmiştir. Türkiye'de de yoksullukla mücadele adına kurulmuş çeşitli kuruluşlar bulunmaktadır. Bunların en önemlisi her il ve ilçede kurulmuş olan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarıdır. Bu vakıflar aracılığıyla, ülkenin her tarafındaki yoksullar çeşitli yardımlar alabilmektedir. 2019 yılı sonlarında Çin’de başlayan ve hızlı bir şekilde pandemiye dönüşen COVİD-19 salgını ise yoksullukla mücadeleyi dünya gündeminin en ön sıralarına taşımıştır. Salgının yayılımını engellemek için hükümet tarafından alınan zorunlu tedbirler yoksul kesimin genişlemesine sebep olmuştur. Bu süreçte SYD Vakıfları sosyal yardımların en önemli ayağı olarak çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Bu çalışmanın amacı, bu vakıfların yoksullukla mücadeledeki önemini, etkinliğini ve pandemi sürecindeki rolünü irdelemektir.

Anahtar Kelimeler

Yoksulluk, Pandemi, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı., Yoksulluk, Pandemi

Kaynakça

• Adalet ve Kalkınma Partisi, 2002 Parti Programı, https://www.akparti.org.tr, erişim: 20.02.2021.
• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, 2019 Yılı Faaliyet Raporu, Erişim adresi: https://ailevecalisma.gov.tr/media/49934/acshb_2019_yili_faaliyet_raporu.pdf
• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Erişim adresi (21 Kasım 2020): https://ailevecalisma.gov.tr/SYGM/PDF/Turkiyenin_Butunlesik_Sosyal_Yardim_Sistemi.pdf
• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Erişim adresi (11 Ocak 2021): https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/haberler/bakan-selcuk-sosyal-koruma-kalkani-kapsaminda-yaptigimiz-yardimlarin-tutari-45-5-milyar-liraya-yaklasti/
• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Erişim adresi: https://ailevecalisma.gov.tr/sygm/genel-mudurluk/sosyal-yardimlasma-ve-dayanismayi-tesvik-fonu
• Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Biz Bize Yeteriz, Erişim adresi (18 Şubat 2021): https://bizbizeyeteriz.gov.tr
• Açıkgöz, R , Yusufoğlu, Ö . (2012). Türkiye’de Yoksulluk Olgusu ve Toplumsal Yansımaları. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi , 1 (1) , 76-117 . Retrieved from http://www.itobiad.com/tr/pub/issue/8761/109332
• Aktan, C. C. ve Vural, İ.Y. (2002). Yoksulluk: Terminoloji, Temel Kavramlar Ve Ölçüm Yöntemleri, Yoksullukla Mücadele Stratejileri, (ss. 39-69), Aktan, C.C (ed), Hak-iş Yayınları, Ankara.
• Altay, A . (2005). Yoksulluk Sadece Devletin Sorunu Mu? Kamu Harcamaları Açısından Bir Değerlendirme . Sosyoekonomi , 2 (2) , Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosyoekonomi/issue/21062/226790
• Diyanet İşleri Başkanlığı, Hadislerle İslâm, Cilt 3, Sayfa 105, Erişim adresi: https://hadislerleislam.diyanet.gov.tr/
• Euronews, https://tr.euronews.com/2020/03/11/dunya-saglik-orgutu-covid-19-salginin-pandemi-kategorisine-aldi başlıklı haber, Erişim: 03.02.2020.
• GÜLER, H. (2018), “Türkiye ve OECD Ülkelerinde Mali Küreselleşmenin Kamu Sosyal Harcamaları Üzerindeki Etkisi”, Maliye Dergisi, Ocak-Haziran 2018; 174: 219-239. https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/174-11.pdf, Erişim: 23.05.2020.
• Gürses, D., (2007), Türkiye'de Yoksulluk ve Yoksullukla Mücadele Politikaları, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (17), 59-74. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/baunsobed/issue/50333/651783
• İç İşleri Bakanlığı, https://www.icisleri.gov.tr/65-yas-ustu-vatandaslarimizin-ihtiyaclari-vefa-sosyal-destek-gruplari-tarafindan-karsilaniyor, erişim: 04.03.2021.
• İç İşleri Bakanlığı, Erişim adresi (9 Ocak 2021): https://www.icisleri.gov.tr/bakanimiz-sn-suleyman-soylunun-yeni-yill-mesaji
• İnsani ve Sosyal Araştırmalar Merkezi, 2018, Erişim adresi: https://insamer.com/tr/2020-yetim-raporu_2924.html#_edn19
• International Monetary Fund, Fiscal Monitor Database of Country Fiscal Measures in Response to the COVID-19 Pandemic, 2020, Retrieved from https://www.imf.org/en/Topics/imf-and-covid19/~/media/Files/Topics/COVID/FM-Database/january-2021-fiscalmonitor-update-country-fiscal-measures-in-response-to-covid19-for-publication.ashx?la=en
• International Monetary Fund, Retrieved from https://www.imf.org/en/News/Articles/2021/01/25/mcs012521-turkey-staff-concluding-statement-of-the-2021-article-iv-mission
• Kabaş, T., (2010), Gelişmekte Olan Ülkelerde Yoksulluğun Nedenleri Ve Yoksullukla Mücadele Yolları, 1. Baskı, Nobel Kitapevi, Adana.
• Metin, O. (2011), “Sosyal Politika Açısından AKP Dönemi: Sosyal Yardım Alanında Yaşananlar”, Çalışma ve Toplum Dergisi, 2011/1, Sayı: 28, https://www.calismatoplum.org/Content/pdf/calisma-toplum-1353-cb25d31e.pdf, Erişim: 15.10.2020.
• Taşçı, F., (2010), Sosyal Politikalarda Can Simidi Sosyal Yardım, (1. Basım), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. Oxford Committee for Famine Relief, Time to Care, 2018, Retrieved from https://indepth.oxfam.org.uk/time-to-care/
• Pogge T., (2006), Küresel Yoksulluk ve İnsan Hakları, Güneş Kömürcüler (Çev.) , (1. Baskı), İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğü, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları, Erişim adresi (25 Aralık 2020): https://ailevecalisma.gov.tr/sygm/genel-mudurluk/sosyal-yardimlasma-ve-dayanisma-vakiflari/
• Şenses, F., (2006), Küreselleşmenin Oteki Yüzü: Yoksulluk, (4. Baskı), İletişim Yayınları, İstanbul.
• Türkiye İstatistik Kurumu, Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2019, Erişim adresi (22 Aralık 2020): https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Gelir-ve-Yasam-Kosullari-Arastirmasi-2019-33820
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri, Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi, Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3294.pdf
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Resmi Gazete, Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2008/02/20080227-2.htm
• Türkiye İstatistik Kurumu, Yoksulluk İstatistikleri, Erişim adresi (30 Aralık 2020): https://tuikweb.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1013
• Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Erişim adresi: http://www.turkis.org.tr/SUBAT-2021-ACLIK-ve-YOKSULLUK-SINIRI-d488756
• Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Erişim adresi: http://www.turkis.org.tr/SUBAT-2020-ACLIK-VE-YOKSULLUK-SINIRI-d372750
• United Nations High Commissioner for Refugees, COVID-19 Salgınının Türkiye’de Mülteciler Üzerindeki Etkilerinin Sektörel Analizi, Erişim adresi (25 Kasım 2020): https://data2.unhcr.org/en/documents/download/76640
• United States Department of Commerce, Income and Poverty in the United States: 2019, Retrieved from https://www.census.gov/library/publications/2020/demo/p60-270.html
• World Bank, Poverty and Shared Prosperity 2020 Report, Retrieved from https://www.worldbank.org/en/publication/poverty-and-shared-prosperity
• World Bank, Turkey Economic Monitor, August 2020: Adjusting the Sails, 2020, Retrieved from https://www.worldbank.org/tr/country/turkey/publication/economic-monitor
• World Health Organization, Retrieved from https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-covid-19---11-march-2020
• World Inequality Database, World Inequality Report 2018, Retrieved from https://wir2018.wid.world/