Bankalarda Hile Denetimi Uygulamasının Verimlilik ile İlişkilendirilmesine Yönelik Bir Çalışma

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 37 - 57, 29.10.2021

Nazan Güngör Karyağdı

Öz

Bankacılık sektörünün giderek büyümesi ve karmaşık bir hal alması ile yöneticilerin bankalarda gerçekleşen faaliyetler üzerindeki etkisi giderek azalmakta, kontrol gücü de eskiye oranla düşmektedir. Bu durum ise, yoğun iş temposuna sahip olan bankalarda hile faaliyetlerinin artma riskini ortaya çıkarmaktadır. Bu nedenle oluşabilecek hilelerin ortaya çıkarılması ve bu eylemlere neden olabilecek her türlü olasılığın engellenmesi gerekmektedir. Bunun sağlanması ile bankacılık hizmetlerindeki verimlilik artacak, hileye neden olabilecek her türlü işlem de önlenmiş olacaktır. Bu da uygun denetim faaliyetlerinin yerine getirilmesiyle gerçekleşmektedir. Kavramsal olarak tasarlanan bu çalışmanın amacı, bankacılık sektöründe oluşan hilelerin önlenmesinin verimlilik üzerindeki rolünün ve aralarındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu amaç kapsamında ilk olarak hile kavramı, hile türlerine ve verimliliğe ilişkin kavramsal bir çerçeve oluşturularak, denetim ve hile denetimi kavramları açıklanmıştır. Akabinde hile denetiminin verimlilik ile ilişkilendirilmesine değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hile, Hile Denetimi, Banka, Verimlilik

A Study on the Relatıonshıp of Fraud and Effıcıency ın the Bankıng Sector

Öz

As the banking sector grows and becomes more complex, the influence of managers on the activities taking place in banks is gradually decreasing and is falling compared to before. This situation raises the risk of fraud activities in banks which have a busy schedule. For this reason, it is necessary to expose the tricks that may occur and to prevent any possibility that may cause these actions. By ensuring this, the efficiency of banking services will increase and any transactions that may cause fraud will be prevented. This, in turn, occurs through the implementation of appropriate audit activities. The aim of this study is to examine the role of fraud in the banking sector on productivity and the relationship between fraud and productivity. As part of this goal, the concept of fraud is first explained by creating a conceptual framework for fraud types and efficiency as well as the concepts of audit and fraud control are also explained. Besides, the relation of cheating control and efficiency is mentioned.

Anahtar Kelimeler

Fraud, Fraud Autiding, Bank, Efficiency

Kaynakça

• KAYNAKÇA Türk Dil Kurumu,Büyük Türçe Sözlük . (17.01.2021). www.tdk.org.tr. adresinden alınmıştır
• Acar, D., Öztürk, M., & Usul , H. (2016). Dijital Ortamda Denetim: Sürekli Denetim. Süleyman Demirel Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(5), 1561-1571. ACFE. (2016). Report to the Nation on Occupational Fraud and Abuse. USA: ACFE.
• Ajah, I., & Inyiama, C. (2011). Loan Fraud Detection and IT-Based Combat Strategies. Journal of Internet Banking and Commerce,, 6(2), 1-13.
• Akbank. (2016). Rüşvet ve Yolsuzlukla Mücadele Politikası. İstanbul : Akbank .
• Akdağ, F. (2017). İş Güvenliği Hizmetinin Dışarıdan Temini ile İşletme İçinden Sağlanmasının Çalışan Verimliliği Üzerine Etkisi: İnşaat Sektöründe Bir Uygulama. Ankara: Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Akduran, E. (2019). Çalışan Dayanaklılığının İşletmelerde Verilmlilik Algısına Etkisi . Edirne: Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi).
• Akyel, R., & Köse , H. (2010). Kamu Yönetiminde Etkinlik Arayışı: Etkin Kamu Yönetimi İçin Etkin Denetimin Gerekliliği. Türk İdare Dergisi .
• Arslan, A. (2021, 01 03). https://ms.hmb.gov.tr/: https://ms.hmb.gov.tr/uploads/2019/09/Kamu-Harcamalari-_A.-ARSLAN_-2.pdf adresinden alınmıştır
• Association, A. A. (1973). A Statement of Basic Auditing Concepts:Studies in Accounting . American: ASOBAC.
• Ataman, B., & Aydın, R. (2017). Hile Denetimi ve Denetçilerin Hile Tespitine Yönelik Bir Araştırma. Marmara Business Review, 2(1), 1-23.
• Ayaz, M. (2011). Bankalarda İç Denetim Yaklaşımları ve Bir Uygulama Örneği . İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimer Enstitüsü .
• Baird, J., & Zelin , R. (2008). Understanding Employee Perceptions of Fradulent Activitiesand Their Propensity to Report Those Activities Using Anonymous Tip Lines: The Influence of Fraud Type,Propetrator Gender, and Observer Demographics. Southern Business Review.
• Bozkurt, N. (2016). İşletmelerin Kara Deliği Hile: Çalışan hileleri (6.Baskı). İstanbul: Alfa Yayınları.
• COSO. (2010). Fraudulent Financial Reporting: 1998-2007, An Analysis Of U.S. Public Company. COSO .
• Çankaya, F., & Gerekan, B. (2009). Hile Denetçiliği Mesleği ve Sertifikalı Hile Denetçiliği Mesleki Standartları ve Ahlak Kuralları. Muhasebe ve Denetima Bakış Dergisi, 93-108. Çatıkkaş, Ö., & Çalış , E. (2010). Hile Denetiminde Proaktif Yaklaşımlar. Muhasebe ve Finansman Dergisi(45), 146-156.
• Doğan, S., & Kayakıran , D. (2017). İşletmelerde Hile Denetiminin Önemi. Maliye Finans Yazıları Dergisi , 167-188.
• Dönmez, A., & Çavuşoğlu, K. (2015). Hilelerin Ortaya Çıkarılması Bakımından Bağımsız Denetim ile Adli Muhasebenin Karşılaştırılması. Journal of Accounting, Finance and Auditing Studies, 1(3), 34-67.
• Dönmez, A., & Karausta , A. (2011). “Çalışanların Mesleki Hile Algısı ve İhbar Hattı Kullanarak Rapor Etme Eğilimleri Üzerine Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nde Yapılan Bir Araştırma. Mali Çözüm Dergisi.
• Durmuş, Ü. K. (2015). Mobbingin Çalışan Verimliliği Üzerindeki Etkileri: Sakarya İmalat Sanayisinde Bir Araştırma(Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimer Enstitüsü.
• Emir, M. (2008). Hile Denetimi. Mali Çözüm Dergisi(38).
• Gökoğlan, K. (2019). Bağımsız Denetimin Kalitesi Açısından Denetimin Katma Değeri:Yatırım Kuruluşları Üzerine Bir Araştırma . Nevşehir: Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosya Bilimler Enstitüsü .
• Gümüş, U., & Göğebakan , H. (2016). Muhasebe Hata ve Hileleri ile Muhasebe Mesleğinde Etik, Aydın İlinde Muhasebeciler Üzerine Bir Araştırma. Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, 1(3), 12-27.
• Güredin, E. (2010). Denetim . İstanbul : Beta Yayınevi .
• Hacıhasanoğlu, T., & Karaca , N. (2015). Potansiyel Muhasebe Meslek Mensuplarının Hile Algısı Üzerine Bozok Üniversitesi’nde Yapılan Bir Araştırma. Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 117-130.
• Halbouni, S. (2015). The role of auditors in preventing, detecting and reporting fraud The case of the United Arab Emirates (UAE). . International Journal of Auditing, 19(2), 117–130.
• Kaban, İ., & Gül , M. (2019). Bankalarda Hile Denetimi: Merkezden Sürekli Denetimin Şube Faaliyetlerine Etkisi Üzerine Nitel Bir Araştırma. Istanbul Business Research(1), 1-33.
• Karabayır, M., & Cengiz , S. (2016). Muhasebe Hileleri Yoluyla Yapılan Yolsuzluklarda Bağımsız Denetimin Sorumluluğunun Araştırılması: Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi Uygulaması. Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 7(14), 701-709.
• Karahan, M., & Çolak , M. (2019). Hile Önleyici Olarak Sürekli Denetim Verimliliği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 561-572.
• Kazan, G. (2021). Hile Üçgeni, Hile Elmesı ve Hile Beşgeni: Hile Eylemlerinin Nedenlerine İlişkin Teorilerle Kavramsal Bakış . Muhasebe ve Denetime Bakış , 245-258.
• Kenger, E. (2001). Denetçi Yardımcıları Eğitim Notu. Ankara : YDK Yayınları.
• Kıızl, C., Akman , V., & Korkmaz , H. (2015). Marmara Bölgesinde Muhasebe Denetim Mesleğinin Önemi Üzerine Bir Araştırma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(10), 193-211. Kiracı, M. (2013). Hileye Yönelik Uluslararası Kuruluşların Hazırladığı Raporların Bağımsız Denetim Açısından Değerlendirmesi. Ankara SMMMO, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi , 87-106.
• Kranacher, M., & Riley , R. (2020). Forensic Accounting and Fraud Examination. Wiley .
• Mengi, B. (2012). Hile Denetiminde Yetkinliklerin Değerlendirilmesi-Hile Karosu. Mali Çözüm Dergisi , 113-128.
• Mucuk, İ. (2011). Modern İşletmecilik. İstanbul : Türkmen Kitabevi.
• Okutmuş, E., & Uyar , S. (2014). “Konaklama İşletmelerinde Yiyecek-İçecek Departmanında Yapılan Bir Hilenin Tespiti: Vaka Analizi. Mali Çözüm Dergisi(121), 35-54.
• Öztoprak, Y. (2017). Denetimde Hata ve Hile, Önleme ve Tepit Yöntemleri ile Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Hata ve Hile İlgili Bilinç ve Tutumları . İstanbul: Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi).
• Pehlivanlı, D. (2011). Hilde Denetimi, Metodloji ve Raporlama . İstanbul : Beta Yayın .
• Rajdeepa, B., & Nandhitha, D. (2015). Fraud Detection in Banking Sector Using Data Mining. International Journal of Science and Research, 4(7), 1822-1825.
• Salameh, R., Al-Weshah, G., Al-Nsour, M., & Al-Hiyari, A. (2011). Alternative Internal Audit structures and perceived effectiveness of ınternal audit in fraud prevention: Evidence from jordanian banking industry. Canadian Social Science, 40-50.
• Sevimli, Ö. (2013). Sağlık Kurumlarında Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Verimlilik Analizi. İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi).
• Şengür, D. (2010). İşletmelerde Hile, Hilelerin Önlenmesi, Hileli Finansal Raporlama İle İlgili Düzenlemeler ve Bir Araştırma (Yayımlanmış Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Tor, S. S. (2011). Örgütlerde İş Tatminini Etkileyen DemografikFaktörler ve Verimlilik: Karaman Gıda Sektöründe Bir Uygulama. Karaman: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayımlanmış Yüksek Lisan Tezi).
• Ulucan Özkul, F., & Özdemir , Z. (2013). Çalışan Hilelerinin Önlenmesinde Proaktif Yaklaşımlar: Kurumsal İşletmelerde İnsan Kaynakları Yöneticileri Üzerine Nitel Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(40), 75-89.
• Wolfe, D., & Hermanson , D. (2004). The Fraud Diamond: Considering the Four Elements of Fraud. CPA Journal , 38-42.
• Yumuşak, S. (2008). şgören Verimliliğini Etkileyen Faktörlerin İncelenmesine Yönelik Bir Alan Araştırması. Süleyman Demirel Üniversitesi İBBF Dergisi, 13(3), 241-251 . Zager, L., Malis, S., & Novak, A. (2016). “The Role And Responsibility Of Auditors İn Prevention And Detection Of Fraudulent Financial Reporting. Procedia Economics And Finance, 693-700.