Orta Gelir Tuzağı Hipotezi ve Türkiye: Ekonometrik Bir Yaklaşım

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 71 - 83, 31.03.2022

Fatma Kızılkaya

Öz

Son yıllarda orta gelirli ülkelerdeki büyüme yavaşlamaları veya uzun süreli durgunluk dönemleri artan ilgi görmüştür. Bunun nedeni, standart büyüme teorisinin orta gelirli ülkelerin yüksek gelirli ülkelerden daha hızlı büyüme ihtimalinin daha yüksek olduğunu ifade etmesidir. Orta gelir tuzağı, genel olarak orta gelirli ülkelerin yüksek gelir düzeyine ulaşamaması durumunu açıklamaktadır. Bu çalışmada 1960-2020 dönemi yıllık verileri kullanılarak Türkiye'nin orta gelir tuzağında olup olmadığı araştırılmaktadır. Çalışmada ele alınan serinin durağanlık özelliklerini ortaya koymak amacıyla Zivot-Andrews (1993), Lee-Strazicich (2003, 2004), Fourier KPSS, Fourier ADF ve Fourier KSS birim kök testleri kullanılmıştır. Birim kök testi sonuçları Türkiye ekonomisinin orta gelir tuzağında olmadığını göstermektedir. Bu sonuç Türkiye'nin yüksek gelir grubunu temsil eden ABD ile olan gelir farkını kapatma eğiliminde olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Orta Gelir Tuzağı, Birim Kök Testi, Türkiye

Kaynakça

• Becker, R., Enders, W., & Lee, J. (2006). A Stationarity Test in the Presence of an Unknown Number of Smooth Breaks. Journal of Time Series Analysis, 27(3), 381-409.
• Bozkurt, E., Bedir, S., Özdemir, D., & Çakmak, E. (2014). Orta Gelir Tuzağı ve Türkiye Örneği. Maliye Dergisi, 167, 22–37.
• Bozkurt, E., Sevinç, H., & Çakmak, E. (2016). Orta Gelir Tuzağı: Üst Orta Gelirli Ülkeler Üzerine Panel Veri Analizi. Ege Akademik Bakış, 16(2), 379–394.
• Ceherif, R., & Hasanov, F. (2015). The Leap of the Tiger: How Malaysia Can Escape the Middle Income Trap, IMF Working Paper, WP/15/131, Retrieved from https://www.imf.org/external/pubs/ft/wp/2015/wp15131.pdf
• Christopoulos, D. K., & León-Ledesma, M. A. (2010). Smooth Breaks and Non-Linear Mean Reversion: Post-Bretton Woods Real Exchange Rates. Journal of International Money and Finance, 29(6), 1076-1093.
• Eğilmez M., (2019), Ekonominin Temelleri, Remzi Kitapevi.
• European Policies Initiative (2016). State of the Union: Findings of the European Catch-up Index. http://eupi.osi.bg/fce/001/0066/files/Summary_CatchUpIndex_c.pdf.
• Furuoka, F., Pui, K. L., Ezeoke, C., Jacob, R. I., & Yaya, O. S. (2020). Growth Slowdowns and Middle-Income Trap: Evidence from New Unit Root Framework. The Singapore Economic Review, 1-17.
• Gill, I. & H. Kharas. (2007). An East Asian Renaissance: Ideas for Economic Growth, World Bank, Washington, DC.
• Glawe, L., & Wagner, H. (2016). The Middle-Income Trap: Definitions, Theories and Countries Concerned—A Literature Survey. Comparative Economic Studies, 58(4), 507-538.
• Göktaş Ö., (2021). Üst-Orta Gelir Düzeyinde Olan Ülkeler Orta Gelir Tuzağındalar mı?: Fourier Birim Kök Testlerinden Kanıtlar, Ekonometride Güncel Yöntemler ve Uygulamalar (Prof. Dr. Ahmet M. Gökçen’e Armağan). İstanbul Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
• Güriş, S., & Astar, M. (2019). BRICS-TM Ülkelerinde Orta Gelir Tuzağının İncelenmesi. Cataloging-InPublication Data, 751–758.
• Gürsel, S., & Soybilgen, B. (2013). Türkiye Orta Gelir Tuzağının Eşiğinde. Betam Yayınları, 154, pp.1-7.
• Kesgingöz, H., & Dilek, S. (2016). Milddle Income Trap and Turkey. The Empirical Economics Letters, 15(7), 657–666.
• Kharas, H. & Kohli, H. (2011), What is the Middle Income Trap, Why do Countires Fall into It and How Can It be Avoided?. Global Journal of Emerging Market Economies, 3(3), 281-289.
• Koçak, E., & Bulut, Ü. (2014). Orta Gelir Tuzağı: Teorik Çerçeve, Ampirik Yaklaşımlar ve Türkiye Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. Maliye Dergisi, 167, 1–21.
• Konat, G. (2021). Balkan Ülkeleri için Orta Gelir Tuzağı: Panel Veri Analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 20(2), 466-479.
• Konya, S., Karaçor, Z., & Yardimci, P. (2017). The Middle Income Trap: An Assessment in Terms of Turkish Economy. In DIEM: Dubrovnik International Economic Meeting, 3(1), 270-287.
• Lee, J., & Strazicich, M. C. (2003). Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural Breaks. Review of Economics and Statistics, 85(4), 1082-1089.
• Lumsdaine, R. L., & Papell, D. H. (1997). Multiple Trend Breaks and the Unit-Root Hypothesis. Review of Economics and Statistics, 79(2), 212-218.
• Perron, P. (1989), The Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit Root Hypothesis. Econometrica: Journal of the Econometric Society, 1361-1401.
• Robertson, P. E., & Ye, L. (2013). On the Existence of a Middle Income Trap. University of Western Australia Economics Discussion Paper, 3(12), 2-7.
• Robertson, P. E., & Ye, L. (2013). On the Existence of a Middle Income Trap. University of Western Australia Economics Discussion Paper, 13(12), 2-7.
• Tasar, I., Esma, G., & Yunus, A. (2016). Is Turkey in a Middle Income Trap. Journal of Applied Research in Finance and Economic, 1(1), 36-41.
• Tiftikçigil, B. Y., Güriş, B., & Yaşgül, Y. S. (2018). Does Middle Income Trap Exist?: Evidence from Emerging Economies: E7 Countries for 1969-2015. Revista Galega de Economia, 27(1), 145–162.
• Tıraşoğlu, M., & Karasaç, F. (2018). Orta Gelir Tuzağı: Yapısal Kırılmalar Altında E7 Ülkeleri için Ampirik Bir İnceleme. Akademik İncelemeler Dergisi (AID), 13 (2), 337-361
• Trần, V. T. (2013). The Middle-Income Trap-Issues for Members of the Association of Southeast Asian Nations. ADBI Working Paper Series, 421.
• Ünlü, F., & Yıldız, R. (2018). Orta Gelir Tuzağının Belirlenmesi: Ekonometrik Analiz. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 14(1), 1–20
• Woo, W. T. (2012). China Meets the Middle-Income Trap: The Large Potholes in the Road to CatchingUp, Journal of Chinese Economic and Business Studies, 10(4): 313-336.
• Yaya, O. S., Vo, X. V., & Adekoya, O. (2021). Convergence among Themselves and Middle-Income Trap of South-East Asian Nations: Findings from A New Approach. Available at SSRN 3909634.
• Yeldan, E. (2012). Türkiye Orta Gelir Tuzağına Yaklaşırken. İktisat ve Toplum, 21(22), 26-30.
• Zivot, E., & Andrews, D. W. K. (2002). Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis. Journal of Business & Economic Statistics, 20(1), 25-44.