IŞIK KİRLİLİĞİ İLE MÜCADELE KAPSAMINDA ULUSLARARASI VE ULUSAL DÜZEYDE GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇALIŞMALARA İLİŞKİN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 120 - 154, 30.03.2023

Gökhan Tenikler

Öz

Öz
Yaşamın sürdürülebilirliği açısından büyük öneme sahip ışığın, zaman içinde kirlilik faaliyetleriyle birlikte anılır hale gelmesi, uluslararası ve ulusal düzeyde strateji üreten aktörlerin ilgisini çekmiştir. Işık kirliliği şeklinde ifade edilen kavram, ışığın yanlış yerde, yanlış zamanda, yanlış yönde ve yanlış miktarda kullanımı sonucunda ortaya çıkmaktadır. Kent ve kırsal yerleşimler ölçeğinde yoğun ışığa maruz kalan insan toplulukları başta olmak üzere, flora ve faunasıyla biyolojik yaşamı tehdit eden ışık kirliliği, küresel ısınma gibi ekolojik etkilerinin yanı sıra ülke ve dünya ekonomisinde de kayıplara neden olmaktadır. Karar alıcı ve uygulayıcıların yanı sıra kamuoyunda yaratılacak farkındalığın, ışık kirliliğiyle mücadelede başarı şansını arttıracağından hareketle, bu çalışmada uluslararası ve ulusal ölçekte gerçekleştirilen çalışmaların mevcut durumu değerlendirilerek, toplumsal farkındalığın arttırılmasına katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Işık, Işık Kirliliği, Aydınlatma, Karanlık Gökyüzü, Light, Light Pollution, Illumination, Dark Sky

AN EVALUATION OF THE EFFORTS PERFORMED AT THE INTERNATIONAL AND NATIONAL LEVEL REGARDING COMBATING LIGHT POLLUTION

Öz

Abstract
The fact that light, which is of great importance for the sustainability of life, has become associated with pollution activities over time has attracted the attention of actors producing strategies at the international and national level. The concept of light pollution arises as a result of the use of light in the wrong place, at the wrong time, in the wrong direction and in the wrong amount. Light pollution, which threatens biological life with its flora and fauna, especially human communities who are exposed to intense light at the scale of urban and rural settlements, causes ecological effects such as global warming, as well as losses in the country and world economy. Considering that the awareness to be created in the public as well as the decision makers and practitioners will increase the chances of success in the fight against light pollution, this study aims to contribute to raising social awareness by evaluating the current situation of the studies carried out on an international and national scale.

Anahtar Kelimeler

Light, Light Pollution, Illumination, Dark Sky

Kaynakça

• Aslan, B. (2018), Işığın Kirli Yüzü: Işık Kirliliği. S.S. ADA Eğitim Kooperatifi, Ankara.
• Aslan, Z., Tunca, Z., Kırbıyık, H., Koçer, D., Esenoğlu, H. (2017). TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Kuruluş Öyküsü 20. Yılında Evrene Açılan Penceremiz, TÜBİTAK, Ankara.
• Caraveo, P. (2020). Saving the Starry Night Light Pollution and Its Effects on Science, Culture and Nature, Springer, Switzerland.
• Chepesiuk, R. (2009). Missing the Dark Health Effects of Light Pollution, Environmental Health Perspectives Volume: 117, Number: 1, January, p.22-27.
• Cinzano, P. (2002). Light Pollution And The Situation of The Night Sky In Europe, In Italy And In Vento, Proceedings of the IDA Regional Meeting “Venice: Let’s Save the Night” Pierantonio Cinzano (ed.), ISTIL, Thiene, Italy. 91-102.