MALİYET KONTROLÜ SAĞLAMADA KAYNAK TÜKETİM MUHASEBESİ ÖNERİSİ

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 261 - 284, 31.10.2024

Taner Eken

Öz

Teknolojik alanda yaşanan büyük gelişmeler küreselleşme olgusuna ivme kazandırdığı gibi, işletmeler arası rekabeti arttırmaktadır. Şiddetli rekabetin yaşandığı bu ortam, geleneksel yönetim muhasebesi anlayışlarını ve uygulamalarını benimseyen işletmelerde yönetimin karar verme ihtiyacını zorlaştırmaktadır. Bu durumun giderilebilmesi için yaşanan tüm gelişmelerin karşısında geleneksel yönetim muhasebesi anlayışlarının ve uygulamalarının da değişmesi gerekmektedir. Çünkü işletme yöneticilerinin rekabete karşı koyabilmeleri için doğru ve güvenilir stratejik yönetsel kararlar almaları şarttır. Bu stratejik yönetsel kararların içerdiği bilgileri de en güncel yönetim muhasebesi uygulamalarından elde edeceklerdir. Uluslararası Muhasebeciler Federasayonu (IFAC) tarafından yayınlanan raporda günümüzün en güncel ve gelişmiş maliyet yönteminin Kaynak Tüketim Muhasebesi yöntemi olduğu ifade edilmektedir. Kaynak Tüketim Muhasebesi; yöneticilere kurumsal optimizasyon için karar destek bilgileri sağlayan dinamik, entegre ve kapsamlı bir yönetim muhasebesi yaklaşımını tanımlayan bir yönetim teorisidir. Kaynak Tüketim Muhasebesi, Alman yönetim muhasebesinin kaynaklara yaptığı vurgunun avantajlarını, faaliyete dayalı maliyetleme tarafından sağlanan faaliyet odaklı süreç bakış açısı görüşünün avantajlarıyla harmanlayan entegre bir yönetim muhasebesi yaklaşımıdır. Kaynak Tüketim Muhasebesinin asıl amacı, işletmenin kaynaklarını optimize ederek, üretim maliyetlerini düşürmek ve böylece rekabeti desteklemektir. Bu bakımdan Kaynak Tüketim Muhasebesinin esas odağında, tüketilen kaynaklar yer almaktadır. Bu çalışmanın amacını, maliyet yönetimi açısından işletmenin kararlarına yardımcı olacak şekilde, ürün maliyetleme ve planlama, doğru fiyatlandırma, bütçe tahmini gibi konularda işletmeyi doğru yönlendiren bir yöntemin önerilmesi teşkil etmektedir. Bu yöntem sayesinde boş (kullanılmayan-atıl) kapasite maliyetleri belirlenerek gerçek maliyetler ortaya çıkacak, yöneticiler açısından bu maliyetler görünür hale gelecek ve ürünlere yüklenmeyecektir. Maliyet bilgilerinin her aşamasında, yöneticiler tarafından takip edilmesi ve gruplandırması sağlanacaktır. Böylece en önemli rekabetçi koz olan maliyet üzerinde kontrol sağlanmış olacaktır. Bu yöntem sayesinde işletme yöneticilerine, maliyetleri kontrol altına alınabilmesini sağlamak için gerekli olan doğru, güvenilir ve gerçeğe uygun bilgiler sağlanmış olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yönetim Muhasebesi, Kaynak Tüketim Muhasebesi, Maliyet Kontrolü

Etik Beyan

Bu makale, insan veya hayvanlar ile ilgili etik onay gerektiren herhangi bir araştırma içermemektedir.

Destekleyen Kurum

Yazar bu çalışma için finansal destek almadığını belirtmiştir.

Teşekkür

Katkılarından dolayı hakemlere teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Abbas, K., & Wagdi, O. (2014). Cost systems adoption in egyptian manufacturing firms: competitive study between abc and rca systems. 21st International Economic Conference – IECS, (s. 1-7). Sibiu, Romania.
• Ahmed, S. A., & Moosa, M. (2011). Application of Resource Consumption Accounting (RCA) In an Educational Institute. Pakistan Business Review.
• Akpınar, Y., & Hatunoğlu, Z. (2021). Sürekli İyileştirme-Geliştirme Anlayışıyla Kaynak Tüketim Muhasebesi: Bir Uygulama. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 24(1), 217-241.
• Aksu, İ. (2013). Kaynak Tüketimine Dayalı Muhasebe: Bir Örnek Uygulama. E-Journal of New World Sciences Academy, 8, 165-182.
• Aktaş, R. (2013). Yeni Bir Maliyet ve Yönetim Muhasebesi Yöntemi Olarak Kaynak Tüketim Muhasebesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 53, 55-75.
• Alkhafaji, A. A., Almusawi, E. G., & Khbela, S. I. (2020). Customer Profitability Analysis and Resource Consumption Accounting: A Holistic Approach. International Journal of Innovation, Creativity and Change., 11(10), 590-605.
• Al-Rawi, A. M., & Al-Hafiz, H. A. (2018). The Role of Resource Consumption Accounting (RCA) in Improving. International Journal of Economics and Finance, 10(10), 28-39.
• Aydın, K. (2021). Muhasebe Bilgi Sistemi ve Kaynak Kullanım Muhasebesinin Yönetim Kararları Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(39), 1001-1027.
• Balakrishnan, R., Labro, E., & Sivaramakrishnan, K. (2012). Product Costs as Decision Aids: An Analysis of Alternative Approach (Part 1). Accounting Horizons, 26(1), 1-20.
• Bragg, S. M. (2010). Cost Reduction Analysis: Tools And Strategies. Hoboken, New Jersey: Wiley & Sons, Inc.
• Brouwer, D. P. (2016). Management Accounting, A Practical Introduction. Warsaw, Poland): Version 0.1.
• Büyükarıkan, U. (2021). Kaynak Tüketim Muhasebesinin Tarım Makineleri Sektöründe Uygulaması. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 13(25), 629-642.