The Relationship Between Panopticon Perceptions and Demographic Characteristics of University Employees

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 2, 199 - 228, 31.10.2024

Mehmet Parılday , Eray Ekin Sezgin

Öz

The aim of this study is to determine the panopticon levels of employees and to reveal whether the panopticon levels of employees differ significantly according to socio-demographic characteristics. In the realization of the research, convenience sampling technique, one of the non-random sampling methods, was used. The sample of the study consisted of 278 academic and administrative employees of Munzur University in Tunceli Province. Panopticon perceptions of academic and administrative staff were evaluated with the "Panopticon Scale". In the light of the data obtained as a result of the survey, frequency, reliability, validity, independent t-tests, one-way variance and correlation analyzes were conducted. As a result of the study, it was concluded that the panopticon perceptions of the employees did not differ according to the variables of gender, marital status, education level, work unit, professional experience and tenure at the current university, but the awareness levels were affected by age. In addition, it was determined that the panopticon levels of the employees were below average.

Anahtar Kelimeler

Panopticon, External Responsibility, Positive Panopticon, Negative Panopticon, Viewing Consciousness, Demographic Factors

ÜNİVERSİTE ÇALIŞANLARININ PANOPTİKON ALGILARI İLE DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, çalışanların panoptikon düzeylerini belirlemek ve çalışanların panoptikon düzeylerinin demografik özelliklere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini ortaya çıkarmaktır. Araştırmanın gerçekleştirilmesinde tesadüfi olmayan örnekleme yöntemlerinden kolayda örnekleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi, Tunceli İlinde bulunan Munzur Üniversitesindeki 278 akademik ve idari çalışandan oluşmuştur. Akademik ve idari personelin panoptikon algıları “Panoptikon Ölçeği’’ ile değerlendirilmiştir. Anket sonucunda elde edilen veriler ışığında çalışmada frekans, güvenilirlik, geçerlilik, bağımsız t testleri, tek yönlü varyans ile korelasyon analizleri yapılmıştır. Çalışma sonucunda, çalışanların panoptikon algılarının cinsiyet, medeni durum, eğitim düzeyi, çalışılan birim, mesleki tecrübe ve mevcut üniversitedeki görev süresi değişkenlerine göre bir farklılık göstermediği, fakat yaşa göre farkındalık düzeylerinin etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. İlave olarak, çalışanların panoptikon düzeylerinin ortalamanın altında olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Panoptikon, Dışsal Sorumluluk, Pozitif Panoptikon, Negatif Panoptikon, İzlenme Bilinci, Demografik Özellikler

Kaynakça

• Ak, Y. (2020). Panoptik Gözetim ve Kampüs Mekanının Dönüşen Anlamları: Gaziantep Üniversitesi Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep: Gaziantep Üniversitesi.
• Aurélie, L. (2022). Yönetim ve organizasyonda sembolik bir kavram olan panoptikon ile ilgli bir araştırma: cennet mi cehennem mi?. CNRS, LEM (UMR CNRS 9221), IESEG İşletme Fakültesi, Üniversitesi.
• Baş, T. (2008). Anket. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Bentham, J. (2016). Panoptikon. (Z. Özarslan, ve B. Çoban, Çev.) İstanbul: Su Yayınevi.
• Berktay, F. (2014). Tek Tanrılı Dinler Karşısında Kadın. İstanbul: Metis Yayınları.
• Bıyıkbeyi, T. (2019). Benimsenmiş Ulusal Kültürel Değerler Sınıflandırması Bağlamında Panoptikon, Psikolojik Güçlendirme ve İş Tatmini Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması. (Doktora Tezi). Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Bozkurt, İ. D. (2021). Panoptikon’un Çalışan Verimliliği, İş Stresi ve Örgütsel Depresyon Üzerine Etkisi: Balkangroup (Bpetenergy) Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• Çapkın, N. (2011). Personelin Kaygı Düzeyinin İş Tatminine Olan Etkisi: Sağlık Sektöründe Yapılan Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi). Edirne: Trakya Üniversitesi.
• Demir, H., & Demirhan, Y. (2019). Sağlık Çalışanları Arasında Panoptik Korku. İş ve İnsan Dergisi, 6(2), 209-227.