State Administration in al-Ahkamu’s Sultaniyye by al- Mawardi: A Projection of Traditional State Concepts

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 774 - 805, 29.10.2025

Serat Küçükterzi

Öz

In this study, the Islamic state administration between the 10th and 11th centuries was examined through the important work of al-Mawardi, “al-Ahkamu’s Sultaniyye”. Written in seeking a solution to the administration crisis of the Abbasid Caliphate the book, reflects the traditional state concepts shaped by the political and social conditions of the time. The core goal of Mawardi’s work is to provide a theoretical framework for improving the administration of the state. Mawardi argued that both religious and political authority should be concentrated in one hand. In the review of the work, Mawardi’s solution suggestions regarding state administration were discussed in the light of the theoretical knowledge he developed on the state-society relationship. State administration has been examined in terms of general, judicial, military administration and public services dimensions. In addition, the complexity of power sharing in administration and the possibilities of conflict of these powers are revealed.

Anahtar Kelimeler

Mawardi , al-Ahkamu’s Sultaniyye , State Administration , Traditional State Concepts

MAVERDİ’NİN EL-AHKAMÜ’S SULTANİYYE ESERİNDE DEVLET YÖNETİMİ: GELENEKSEL DEVLET ANLAYIŞININ İZDÜŞÜMÜ

Öz

Bu çalışmada, 10. ve 11. yüzyıllar arasındaki İslam devlet yönetimi, el-Maverdi’nin önemli eseri “el-Ahkamü’s Sultaniyye” üzerinden incelenmiştir. Abbasi Devleti’nin yaşadığı yönetim krizine çözüm arayışı içinde kaleme alınan bu eser, dönemin siyasi ve toplumsal koşullarıyla şekillenen geleneksel devlet anlayışını yansıtmaktadır. Maverdi’nin eserinin temel amacı, devlet yönetiminin iyileştirilmesine yönelik teorik bir çerçeve sağlamaktır. Maverdi, hem dini, hem de siyasi otoritenin tek elde toplanması gerektiğini savunmuştur. Eserin incelemesinde, Maverdi’nin devlet yönetimine ilişkin çözüm önerileri, devlet-toplum ilişkisi üzerine geliştirdiği kuramsal bilgiler ışığında ele alınmıştır. Devlet yönetimi, genel, adli, askeri yönetim ve kamu hizmetleri boyutlarıyla incelenmiştir. Ayrıca, yönetimdeki yetki paylaşımının karmaşıklığı ve bu yetkilerin çatışma olasılıkları ortaya koyulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Maverdi , el-Ahkamü’s Sultaniyye , Devlet Yönetimi , Geleneksel Devlet Anlayışı

Kaynakça

• Arslan, M. (1983/1987). İslam’da Devlet Düşüncesi ve Kutadgu Bilig. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi, 13, 67-108.
• Aydın, H. (2001). İslam Hukuku, Devlet ve Ahkam-ı Sultaniye İlişkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5(2), 57-79.
• Ayman Güler, B. (2023). Devlet Bilimi: Göçebe ve Yerleşik Devlet. Ankara: İmge Kitabevi. Crone, P. (2004). Medieval Islamic Political Thought. Edinburgh: Edinburgh University Press.
• Çakır, K. (2009). Maverdi’nin Siyasal Düşüncesinde Meşruiyet Sorunu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi.
• Davutoğlu, A. (1994). Devlet. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 9, 234-240. El-Maverdi, E.-H. H. (2018). El-Ahkamü’s Sultaniyye. (A. Şafak, Çev.) İstanbul: Bedir Yayınevi.