Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Impact of Energy Consumption Composition on Carbon Emissions in Türkiye: An Empirical ARDL Analysis

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 536 - 566, 29.10.2025

Öz

This study investigates the environmental implications of energy consumption patterns in Türkiye by analyzing the relationship between per capita carbon dioxide (CO₂) emissions, economic growth, renewable energy consumption, and fossil fuel use over the period 1974–2023. Employing the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) model and bounds testing approach, the analysis examines both short- and long-run dynamics among the variables. Unit root tests (ADF, PP, KPSS) indicate that all series are integrated of order one, I(1). The long-run results reveal that fossil fuel consumption is the primary determinant of CO₂ emissions, exerting a statistically significant and positive influence. In contrast, renewable energy consumption contributes to a reduction in emissions in both the short and long term. In the short run, economic growth increases emissions, consistent with the initial phase of the Environmental Kuznets Curve (EKC) hypothesis. The error correction term is negative and statistically significant, confirming a robust mechanism that restores long-term equilibrium. Impulse response functions show that shocks to fossil energy usage generate persistent increases in CO₂ emissions, whereas shocks to renewable energy have a short-lived, negative impact. These findings highlight the urgent need for accelerating Türkiye’s transition toward a low-carbon energy system in order to achieve environmental sustainability.

Kaynakça

  • Acaravcı, A., & Erdoğan, S. (2018). Renewable Energy, Environment And Economic Growth Nexus: An Empirical Analyses For Selected Countries. Eskişehir Osmangazi University Journal Of Economics And Administrative Sciences, 13(1), 53–64. https://doi.org/10.17153/oguiibf.359419
  • Acaroğlu, H., Kartal, H. M., & García Márquez, F. P. (2023). Testing The Environmental Kuznets Curve Hypothesis In Terms Of Ecological Footprint And CO₂ Emissions Through Energy Diversification For Turkey. Environmental Science And Pollution Research, 30(47), 63289–63304. https://doi.org/10.1007/s11356-023-26278-w
  • Afriyie, J. K., Twumasi-Ankrah, S., Gyamfi, K. B., Arthur, D., & Pels, W. A. (2020). Evaluating The Performance Of Unit Root Tests In Single Time Series Processes. Mathematics And Statistics, 8(6), 656–664. https://doi.org/10.13189/ms.2020.080605
  • Albayrak, M., & Telek, C. (2022). Investigation Of The Validity Of The Environmental Kuznets Curve (EKC) Hypothesis For Turkey. Research Of Financial Economic And Social Studies, 7(4), 339–360. https://doi.org/10.29106/fesa.1177795
  • Al-Mulali, U., & Sab, C. N. B. C. (2015). The Impact Of Energy Consumption And CO₂ Emission On The Economic Growth Of The MENA Countries. Energy, 81, 113–119. https://doi.org/10.1016/j.energy.2012.01.032
  • Altınöz, B., & Altuntaş, M. (2020). The Relationship Between Financial Development, Renewable Energy Consumption, Tourism And Climate Change In G-20 Countries. Journal Of Selçuk University Vocational School Of Social Sciences, 23(2), 413–421.

TÜRKİYE’DE ENERJİ TÜKETİM BİLEŞİMİNİN KARBON EMİSYONLARINA ETKİSİ: ARDL YÖNTEMİYLE AMPİRİK BİR ANALİZ

Yıl 2025, Cilt: 10 Sayı: 2, 536 - 566, 29.10.2025

Öz

Bu çalışma, Türkiye ekonomisinde enerji tüketim yapısının çevresel etkilerini değerlendirmek amacıyla kişi başına düşen karbon dioksit (CO₂) emisyonları ile ekonomik büyüme, yenilenebilir enerji tüketimi ve fosil yakıt kullanım arasındaki ilişkileri 1974–2023 dönemi için yıllık verilerle incelemektedir. Analizde, değişkenlerin uzun dönem ilişkilerini belirlemek amacıyla Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) modeli ve sınır testi yöntemi kullanılmıştır. Durağanlık testleri (ADF, PP, KPSS) sonucunda tüm değişkenlerin I(1) seviyesinde bütünleşik olduğu tespit edilmiştir. Uzun dönem bulgular, fosil yakıt tüketiminin CO₂ emisyonlarının temel belirleyicisi olduğunu ve istatistiksel olarak güçlü bir pozitif etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Buna karşılık, yenilenebilir enerji tüketimi emisyonları anlamlı şekilde azaltmaktadır. Kısa dönem bulgular ise ekonomik büyümenin emisyonları artırdığını ve çevresel Kuznets eğrisi hipotezinin başlangıç aşamasıyla uyumlu olduğunu ortaya koymaktadır. Hata düzeltme terimi negatif ve anlamlı bulunarak sistemin uzun dönem dengeye dönüş kapasitesini doğrulamaktadır. Etki-tepki analizleri, fosil enerji şoklarının CO₂ emisyonlarını kalıcı olarak artırdığını, yenilenebilir enerji şoklarının ise kısa vadeli ve azaltıcı etkiler gösterdiğini ortaya koymaktadır. Elde edilen bulgular, Türkiye’nin düşük karbonlu enerji dönüşümünü hızlandırmasının çevresel sürdürülebilirlik açısından kritik önem taşıdığını vurgulamaktadır.

Kaynakça

  • Acaravcı, A., & Erdoğan, S. (2018). Renewable Energy, Environment And Economic Growth Nexus: An Empirical Analyses For Selected Countries. Eskişehir Osmangazi University Journal Of Economics And Administrative Sciences, 13(1), 53–64. https://doi.org/10.17153/oguiibf.359419
  • Acaroğlu, H., Kartal, H. M., & García Márquez, F. P. (2023). Testing The Environmental Kuznets Curve Hypothesis In Terms Of Ecological Footprint And CO₂ Emissions Through Energy Diversification For Turkey. Environmental Science And Pollution Research, 30(47), 63289–63304. https://doi.org/10.1007/s11356-023-26278-w
  • Afriyie, J. K., Twumasi-Ankrah, S., Gyamfi, K. B., Arthur, D., & Pels, W. A. (2020). Evaluating The Performance Of Unit Root Tests In Single Time Series Processes. Mathematics And Statistics, 8(6), 656–664. https://doi.org/10.13189/ms.2020.080605
  • Albayrak, M., & Telek, C. (2022). Investigation Of The Validity Of The Environmental Kuznets Curve (EKC) Hypothesis For Turkey. Research Of Financial Economic And Social Studies, 7(4), 339–360. https://doi.org/10.29106/fesa.1177795
  • Al-Mulali, U., & Sab, C. N. B. C. (2015). The Impact Of Energy Consumption And CO₂ Emission On The Economic Growth Of The MENA Countries. Energy, 81, 113–119. https://doi.org/10.1016/j.energy.2012.01.032
  • Altınöz, B., & Altuntaş, M. (2020). The Relationship Between Financial Development, Renewable Energy Consumption, Tourism And Climate Change In G-20 Countries. Journal Of Selçuk University Vocational School Of Social Sciences, 23(2), 413–421.
Toplam 6 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Zaman Serileri Analizi
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Mustafa Emir Yücel 0000-0002-3189-7338

Mustafa Kaplan 0009-0009-2443-5356

Yayımlanma Tarihi 29 Ekim 2025
Gönderilme Tarihi 9 Temmuz 2025
Kabul Tarihi 24 Temmuz 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 10 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Yücel, M. E., & Kaplan, M. (2025). The Impact of Energy Consumption Composition on Carbon Emissions in Türkiye: An Empirical ARDL Analysis. Akademik İzdüşüm Dergisi, 10(2), 536-566.

Yayın için kabul edilen yazıların yayın hakkı ve yayınlanan yazılarında her türlü telif hakları dergiye aittir. Yazara herhangi bir telif hakkı ödenmez.