TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİMLERDE YÖNETİCİLERİN E-DEVLETİ BENİMSEMESİ: AMPİRİK BİR ANALİZ

Yıl 2017, Cilt: 12 Sayı: 1, 51 - 62, 30.06.2017

Fatih Gürses

Öz

E-Devlet,
günümüzde kamu yönetiminde yükselişe geçmiş olgulardan biridir. Türkiye artık
bir tercih olmaktan çıkan bu olguya kayıtsız kalamamış ve özellikle 2000’li
yıllardan itibaren Avrupa Birliğine uyum sürecinin de etkisiyle e-devlet proje
ve uygulamalarına hız vermiştir. Bununla birlikte, e-devlet sadece teknik
değil, sosyolojik ve psikolojik bir olgudur. E-Devletin başarısı için sarf
edilen bu çok boyutlu çabaların sonuç vermesi ve büyük yatırımlar yapılan
e-devlet projelerinden arzu edilen sonuçların alınabilmesi için e-devletin
kullanıcılar tarafından benimsenmesi gerekmektedir.

Bu
bağlamda, bu çalışmanın amacı, Bursa Büyükşehir Belediyesi örneği bağlamında,
Birleştirilmiş Teknoloji Kabul ve Kullanım Teorisi (BTKKT) ölçeğinden
yararlanarak, Türkiye’de yerel yönetimlerde yöneticilerin e-devleti benimsemesi
üzerinde etkili olan faktörleri analiz etmektir. Ampirik araştırmanın bulgularına
göre, performans beklentisi, çaba beklentisi ve sosyal etki faktörlerinin
yöneticilerin e-devleti kullanmaya yönelik davranışsal niyetleri üzerinde
herhangi bir anlamlı etkisi bulunmamaktadır. Yine, yöneticilerin e-devleti
kullanmaya yönelik davranışsal niyetleri ile kullanım davranışı arasında
anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Bununla birlikte, kolaylaştırıcı koşullar
faktörü yöneticilerin e-devleti kullanım davranışı üzerinde pozitif ve anlamlı
bir etkiye sahiptir.

Anahtar Kelimeler

E-Devlet, E-Devletin Benimsenmesi, Yerel Yönetimler, Yerel Yöneticiler, Birleştirilmiş Teknoloji Kabul ve Kullanım Teorisi, Yapısal Eşitlik Modeli

Kaynakça

• Ajzen, Icek (1991), “The Theory of Planned Behavior”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, Vol. 50, 179-221.
• Ayyıldız, Hasan ve Ekrem Cengiz (2006), “Pazarlama Modellerinin Testinde Kullanılabilecek Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol.11, No. 1, 63-84.
• Compeau, Deborah. R. ve Christopher A. Higgins (1995), “Computer Self-Efficacy: Development of a Measure and Initial Test”, MIS Quarterly, Vol. 19, No. 2, 189-211.
• Davis Fred D., Richard P. Bagozzi ve Paul R. Warshaw (1989), “User Acceptance of Computer Technology: A Comparison of Two Theoretical Models”, Management Science, Vol. 35, No. 8, 982-1003.
• Davis, Fred D., Richard P. Bagozzi ve Paul R. Warshaw (1992), “Extrinsic and Intrinsic Motivation to Use Computers in the Workplace”, Journal of Applied Social Psychology, Vol. 22, No. 14, 1111-1132.
• Engin, Melih ve Fatih Gürses (2014), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin E-Demokrasi Gelişim Modelleri Açısından İncelenmesi”, 12. Kamu Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı, Aydın, 550-569.
• Engin, Melih, Fatih Gürses ve Fatma İğdeli (2016), “The Use of Web 2.0 Tools in Local Government: An Empirical Study in Turkish Municipalities”, The Journal of Academic Social Science Studies, No. 44, 213-232.
• Fishbein, Martin, Icek Ajzen (1975), Belief, attitude, intention and behavior: An introduction to theory and research, Reading, MA: Addison-Wesley.
• GÜRSES, Fatih ve Melih ENGİN (2016), “Türkiye’de Yerel Yönetimlerde Mobil Devlet Uygulamaları: Büyükşehir Belediyeleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Vol. 21, No. 1, 223-234.
• Im, Il., Seongtae Hong ve Myung Soo Kang (2011), “An International Comparison of Technology Adoption Testing the UTAUT Model”, Information & Management, Vol. 48, 1-8.
• Karkın, Naci ve Hüseyin Serhan Çalhan (2011), “İl Belediye Web Sitelerinin e-Katılım Açısından Analizi”, 8. Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR) Bildiriler Kitabı, Ankara, 804-821.
• Moore, Gary. C. ve Izak. Benbasat (1991), “Development of an Instrument to Measure the Perceptions of Adopting an Information Technology Innovation,” Information Systems Research, Vol. 2, No. 3, 192-222.
• Saruhan, Şadi Can ve Ata Özdemirci (2011), Bilim, Felsefe ve Metodoloji, 1.B., Beta Yayınları, İstanbul.
• Sobacı, Mehmet Zahid ve Ramazan Altınok (2011), “Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin e-Katılım Uygulamaları: Website İçerik Analizi”, 8. Kamu Yönetimi Forumu (KAYFOR) Bildiriler Kitabı, Ankara, 786-803.
• Şimşek, Ömer Faruk (2007), Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları, 1.B., Ekinoks Yayınları, Ankara.
• Thompson, Ronald. L., Christopher A. Higgins ve Jane. M. Howell (1991), “Personal Computing: Toward a Conceptual Model of Utilization,” MIS Quarterly, Vol. 15, No. 1, 124-143.
• Venkatesh, Viswanath ve Hillol Bala (2008), “Technology Acceptance Model 3 and A Research Agenda on Interventions”, Decision Sciences, Vol. 39, No. 2, 273-316.
• Venkatesh, Viswanath ve Fred D. Davis (2000), “Theoretical Extension of the Technology Acceptance Model: Four Longitudinal Field Studies”, Management Science, Vol. 46, No. 2, 186–204.
• Venkatesh, Viswanath, Michael G. Morris, Gordon B. DAVIS ve Fred D. DAVIS (2003), “User Acceptance of Information Technology: Toward A Unifıed View”, MIS Quarterly, Vol. 27, No. 3, 425-478.
• Yang, Shuiquing, Yaobin Lu, Summeet Gupta, Yuzhi Cao Ve Rui Zhang (2012), “Mobile Payment Services Adoption Across Time: An Empirical Study of the Effects of Behavioral Beliefs, Social Influences, and Personal Traits”, Computers in Human Behaviour, Vol. 28, 129-142.