ÖRGÜTSEL ADALET VE ÖRGÜTSEL SESSİZLİĞİN İŞ TATMİNİ VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Yıl 2020, Cilt: 15 Sayı: 2, 85 - 97, 31.12.2020

Gülşen Büşra Sarrafoğlu , Mehmet Murat Günsay

Öz

Araştırmada, örgütsel adalet algısı ve örgütsel sessizliğin, iş tatmini ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisinin belirlenmesi ve bu değişkenler arasındaki ilişkinin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Araştırma kullanılan anket kamu ve özel sektörde faaliyet gösteren firmalarda çalışan 363 kişi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Anketler elektronik olarak toplanmıştır. Araştırmada örneklem seçiminde kolayda örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizi SPSS 23 ve AMOS 23 programları ile yapılmıştır. Verilerin analizinde, “Betimleyici İstatistikler”, “Doğrulayıcı Faktör Analizi” ve “Yapısal Eşitlik Modeli” kullanılmıştır. Bulgulara göre; örgütsel adaletin dağıtımsal, işlemsel, etkileşimsel alt boyutları ile iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Örgütsel sessizliğin uzlaşmacı ve savunmacı alt boyutları ile iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasında anlamlı ilişki tespit edilirken, uysal boyutu ile iş tatmini ve işten ayrılma niyeti arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Örgütsel Adalet, Örgütsel Sessizlik, İş Tatmini, İşten Ayrılma Niyet

THE EFFECTS OF ORGANIZATIONAL JUSTICE AND ORGANIZATIONAL SILENCE ON JOB SATISFACTION AND EMPLOYEES’ INTENTION TO LEAVE

Öz

The aim of this research is to determine the effects of organizational justice and organizational silence perception on job satisfaction and employees’ intention to leave their jobs, and to determine the relationship between these variables. In the research, questionnaires were conducted on 363 people working in public and private sectors. Convenience sampling method was used in sampling selection process. The data was analyzed with SPSS 23 and AMOS 23. ‘’Descriptive Statistics’’, ‘’Confirmatory Factor Analysis’’ and ‘’Structural Equation Modeling’’ were used to analyze the data. According to the findings, it was found that there are significant relationships between the distributive, procedural and interpersonal sub dimensions of organizational justice and job satisfaction and the intention to leave. While significant relationships was found among pro-social and defensive sub dimensions of organizational silence and job satisfaction and the intention to leave, there was no significant relationship between the acquiescent dimension and job satisfaction and the intention to leave.

Anahtar Kelimeler

Organizational Justice, Organizational Silence, Job Satisfaction, Intention to Leave

Kaynakça

• Bildik, B. (2009). Liderlik Tarzları, Örgütsel Sessizlik Ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi. Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çakıcı, A. (2008). Örgütlerde Sessiz Kalınan Konular, Sessizliğin Nedenleri ve Algılanan Sonuçları Üzerine Bir Araştırma.Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (1): 117-134.
• Derya, N., & Özler, E. (2006). Örgütsel Adalet, Örgütsel Davranışta Güncel Konular. Ekin Yayınları.
• Dinç, A., & Ceylan, A. (2008). Kaçak Elektrik Kullanımıyla İlgili İdare Çalışanı Tutumunun Örgütsel Adalet ve İş Memnuniyeti İle İlişkisi, Çalışma Gruplarına Göre Farklılıklar. CÜ İİBF Dergisi, 9 (2): 13-29.
• Dyne, L. V., Ang, S., & Botero, I. C. (2003). Conceptualizing Employee Silence And Employee Voice as Multidimensional Constructs. Journal of Management Studies, 40 (6): 1359-1392.
• Erez, B. (2018). Örgüt Kültürünün Personel Güçlendirmeve İşten ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi.Alaaddin Keykubat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Alanya.
• Giap, B., & Hackermeier, I. (2005). Organizational Citizenship Behavior and Perception of Organizational Justice in Student Jobs. Psychoplogy of Excellence Instructional Design, Job Analysis & Job Design , 2-14.
• Greenberg, J. (1990). Organizational justice:Yesterday, today and tomorrow. Journal of Menagment, 16(2): 399-411.
• Gül, H., & Özcan, N. (2011). Mobbing ve Örgütsel Sessizlik Arasındaki İlişkiler: Karaman İl Özel İdaresinde Görgül Bir Çalışma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1 (2): 107-134.
• Henriksen, K., & Dayton, E. (2006). Organizational Silence And Hidden Heart Stop Atient Safety. Health Services Research, (41): 1539–1554.
• Hirschman, A. O. (1970). Exit, Voice and Loyalty: Responses to Decline in Firms, Organizations, and States. Cambridge, London : Harvard University Press.
• Hughes, L., Avey, J., & Nixon, D. (2010). Relationships Between Leadership And Followers’ Quitting Intentions and Job Search Behaviors. Journal Of Leadership & Organizational Studies, 17 (4): 351–362.
• İçerli, L. (2010). Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5 (1): 67-88.
• İyigün, N. Ö. (2012). Örgütsel Adalet-Kuramsal Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21): 49-64.
• Konuk, M. (2006). İşletmelerde Örgüt Kültürünün İş Tatmini Üzerindeki Etkisi ve Önemi Konya Şeker Fabrikasında Bir Uygulama. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Koustelios, A. (2001). Personal Characteristics And Job Satisfaction Of Grek Teachers. The International Journal Of Educational Management, 15(7): 354.
• Lambert, G. H., Hogan, L. H., & Griffin, M. L. (2007). Lambert The Impact Of Distributive and Procedural Justice On Correctional Staff Job Stress, Job Satisfaction, Organizational Commitment. Journal Of Criminal Justice, (35): 644- 656.
• MillikenFrances, J., Morrison, E. W., & Hewlin, P. F. (2003). An Exploratory Study Of Employee Silence: Issues That Employees Don’t Communicate Upward And Why. Journal Of Management Studies, 40(6): 1453- 1476.
• Mobley, W. (1982). Some Unanswered Questions In Turnover And Withdrawal Research. The Academy Of Management Review, 7(1): 111-116.
• Moon, H., & Kamdar, D. (2008). Meor We? The Role of Personality And Justice as Other- Centered Antecedents to Innovative Citizenship Behaviors Within Organizations. Journal of Applied Psychology, 93(1): 84-94.
• Morrison, E. W., & Milliken, F. J. (2000). Organizational Silence: A Barrier To Change And Development In A Pluralistic World. Academy of Management Review, 25 (4): 706-725.
• Özmen, Ö. N., Arbak, Y., & Özer, P. S. (2007). Adalete Verilen Değerin Adalet Algıları Üzerindeki Etkisinin Sorgulanmasına İlişkin Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış Dergisi, 7 (1): 17-33.
• Pinder, C. C., & Harlos, K. P. (2001). Employee Silence: Quiescence And Acquiescence As ResponseTo Perceived Injustice. Research İn Personnel And Human Resources Management, 20: 331-369.
• Rusbult, C., Farrell, D., Rogers, G., & Mainous III, A. (1988). Impact Of Exchange Variables On Exit, Voice, Loyalty, And Neglect: An Integrative Model Of Responses To Declining Job Satisfaction. The Academy Of Management Journal, 31 (3): 599-627.
• Taslak, S. (2008). Göreve İlişkin Çatışmalarda Etkileşimci Ve Dönüşümcü Liderlik Üzerine Etiksel Bir Değerlendirme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (31): 121-144.
• Yazıcıoğlu, İ., & Topaloğlu, I. (2009). Örgütsel Adalet ve Bağlılık İlişkisi: Konaklama İşletmelerinde Bir Uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 1 (1): 3-16.
• Yürür, Ş. (2008). Örgütsel adalet ile iş tatmini ve çalışanların bireysel özellikleri arasındaki ilişkilerin analizine yönelik bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (2): 295- 312.
• Zehir, C. (2013). Mahalle Baskısı Ve Örgütsel Sessizlik Sarmalının Yıkılışı. http://www.millihaber.com/20110521/Mahalle-Baskisi-Ve-Orgutsel-Sessizlik-Sarmalinin-Yikilişi.php E.T: 10.07.2013 adresinden alınmıştır