ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN AKADEMİK BAŞARILARINI ETKİLEYEN ÖRGÜTSEL FAKTÖRLERİN KARİYER KARARLIĞINA ETKİSİ: İSTANBUL'DAKİ VAKIF ÜNİVERSİTESİ ÖĞRENCİLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2020, , 138 - 157, 31.12.2020

Necmiye Tülin İrge Melike Mehveş Pamuk Özlem Munise Kaynak

https://doi.org/10.14514/byk.m.26515393.2020.8/2.138-157

Öz

Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin akademik başarılarını etkileyen örgütsel faktörlerin kariyer kararlığına etkisinin incelenmesidir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini, İstanbul ilinde bulunan vakıf üniversitelerinde 2019-2020 öğretim yılında okuyan 464.815 öğrenci oluşturmaktadır Araştırmanın örneklemi ise tesadüfi örneklem yöntemlerinden biri olan kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak ulaşılan İstanbul ilinde vakıf üniversitelerinde öğrenim gören 417 öğrencidir. Araştırmada, veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Öğrencilerin Akademik Başarılarını Etkileyen Kurumsal Faktörler Ölçeği (ÖBEÖFÖ) ve Kariyer Kararlılığı Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular SPSS 22 programı ile geçerlilik ve doğrulayıcı faktör analizlerine tabi tutulmuştur. Yapılan basit ve çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre; öğrencilerin akademik başarıları kariyer kararlılıklarını etkilemektedir. Öğretim elemanlarının yeterlilikleri ve uygulamaları ile iletişim ve yönetsel hizmet ve uygulamalarının da birlikte kariyer kararlılığını etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akademik, Başarı, Kariyer, Kararlılık, Öğrenci

Kaynakça

• Akçakanat, T. ve Uzunbacak, H. H. (2019). Kariyer Kararlılığı Ölçeği: Türkçeye Uyarlama, Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 4(9), 159-170.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, E.Ö., Karadeniz, Ş., Demirel, F., (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: PEGEM Yayınevi.
• Canlı, U., Ersöz, G., Özumutlu, İ. ve Koçak, Ç. V. (2018). Ortaokul Öğrencilerinde Akademik Başarı, Okuma Performansı ve Motorik Beceri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(2), 209-218.
• Chason, A. K. (2011). Relationships among Negative Career Thoughts, Profile Elevation, Differentiation, Career Decidedness, and Satisfaction with Choice (Unpublished doctoral dissertation). Florida State University, Tallahassee, Florida.
• Dipeolu, A., Reardon, R. C., Sampson, J. P., ve Burkhead, J. (2002). The relationship between dysfunctional career thoughts and adjustment to disability in college students with learning disabilities. Journal of Career Assessment, 10, 413-427.
• Gürbüz, S. ve Şahin F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, Felsefe-Ymntem-Analiz. Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Hirschi, A. (2014). Hope as a Resource for Self-Directed Career Management: Investigating Mediating Effects on Proactive Career Behaviors and Life and Job Satisfaction. Journal of Happiness Studies, 15(6), 1495-1512.
• Hirschi, A. ve Valero, D. (2017). Chance Events and Career Decidedness: Latent Profiles in Relation to Work Motivation. The Career Development Quarterly, 65(1), 2-17.
• Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. Ankara, Asil Yayın Dağıtım Ltd. Şti.
• Kavas, A. B. (2012). Kariyer Karar Ölçeği’nin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(38), 159-168.
• Kenç, M. F. ve Oktay, B. (2002). Akademik Benlik Kavramı ve Akademik Başarı Arasındaki İlişki. Eğilim ve Bilim, 27(124), 71-79. Lent, R. W., Brown, S. D., & Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45(1), 79-122.
• Lounsbury, J. W., Tatum, H. E., Chambers, W., Owens, K. S. ve Gibson, L. W. (1999). An investigation of career decidedness in relation to “Big Five” personality constructs and life satisfaction. College Student Journal, 33, 646‐651. Memduhoğlu, H.B. ve Tanhan, F. (2013) Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Örgütsel Faktörler Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 1, 106-124
• McClellan, J. (2010). From Undecided To Decided: Validating The Career Decision Making Process. Academic Leadership: The Online Journal, 8(1), 1-13.
• Özkal, N. ve Çetingöz, D. (2006). Akademik Başarı, Cinsiyet, Tutum ve Öğrenme Stratejilerinin Kullanım. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (46), 259-275.
• Salih, M. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Akademik Başarılarını Etkileyen Çeşitli Nedenler Arasından Süreksiz Durumluk Kaygısının Yeri ve Önemi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 10, 102-115.
• Sarıer, Y. (2016). Türkiye’de Öğrencilerin Akademik Başarısını Etkileyen Faktörler: Bir Meta-Analiz Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(3), 1-19.
• Sığrı, Ü. ve Gürbüz, S. (2011). Akademik Başarı ve Kişilik İlişkisi: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Bir Araştırma. Savunma Bilimleri Dergisi, 10(1), 30-48.
• Smith, R. M. (2011). Personality Traits and Career Decidedness: An Empirical Study of University Students. PhD Dissertation. Tennessee: University of Tennessee. Super, D. E. (1980). A life-span, life-space approach to career development. Journal of Vocational Behavior, 16(3), 282-298.
• Tuncer, M. ve Yılmaz, Ö. (2018). Sınıf Öğretmenliği Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarı Durumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(1), 481-493.
• Uthayakumar, R., Schimmack, U., Hartung, P. J. ve Rogers, J. R. (2010). Career Decidedness as a Predictor of Subjective Well-Being.
• Üzbe, N. ve Bacanlı, H. (2015). Başarı Hedef Yönelimi, Benlik Saygısı ve Akademik Başarının Kendini Engellemeyi Yordamadaki Rolü. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 13(1), 33-50.
• Veronika, B. vd. (2018). Comparative Analysis of Career Choices by Students in Latvia and the UK. 4th International Conference on Higher Education Advances (HEAd’18) Universitat Politecnica de Valencia, Valencia, 2018, 1349-1357.
• Yowell, E. B. (2012). The Roles of Negative Career Thinking and Career Problem-Solving Self-Efficacy in Career Exploratory Behavior. The Professional Counselor, 2(2), 102-114.
• YÖK (Yüksek Öğretim Kurumu). https://istatistik.yok.gov.tr erişim tarihi: 15.04.2020