İyimserlik-Kötümserlik Ölçeği Türkçe Geçerlik Güvenirlik Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 12 Sayı: 1, 196 - 215, 26.06.2024

Hande Tasa , Seray Topçu

https://doi.org/10.14514/beykozad.1456714

Öz

Bu çalışmada, Khalek ve Lester (2006) tarafından geliştirilen Arapça İyimserlik Kötümserlik Ölçeği’nin (The Arabic Scale of Optimism and Pessimism) Türkçe’ye uyarlama sürecindeki geçerlik ve güvenirlik analizlerine yer verilmiştir. Ölçek uyarlama çalışmasında keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizleri için iki farklı örneklemden (N1 = 274, N2 = 310) veri toplanmıştır. Keşfedici faktör analizi sonucunda elde edilen iki faktörlü yapı (İyimserlik Kötümserlik), doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarında doğrulanmıştır. Ölçeğin ölçüt bağımlı geçerliğini test etmek amacıyla mutluluk korkusu ölçeği ve Beck umutsuzluk ölçeğinden yararlanılmıştır. Güvenirlik analizleri için Cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı incelenmiş ve ölçeğin alt faktörlerine ait Cronbach alfa değerlerinin sırasıyla, .937 (F1-İyimserlik Boyutu) ve .955 (F2-Kötümserlik Boyutu) şeklinde olduğu görülmüştür. Gerçekleştirilen analizler sonucunda İyimserlik Kötümserlik Ölçeği Türkçe Formunun “iyimserlik” ve “kötümserlik” olmak üzere iki faktörlü ve 27 maddeden oluşan yapısı ile Türkçe alan yazında yapılacak olan çalışmalar için geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İyimserlik, Kötümserlik, Geçerlik, Güvenirlik

Etik Beyan

makalede hiçbir suç unsuru veya kanuna aykırı ifade bulunmadığını, araştırma yapılırken kanuna aykırı herhangi bir malzeme ve yöntem kullanmadığımı, çalışma ile ilgili tüm yasal izinleri aldığımızı ve etik kurallara uygun hareket ettiğimizi taahhüt ederiz.

Optimism-Pessimism Scale Turkish Validity Reliability Study

Öz

In this study, the validity and reliability analyzes of the Arabic Scale of Optimism and Pessimism developed by Khalek and Lester (2006) during the adaptation process to Turkish are included. In the scale adaptation study, data were collected from two different samples (n1= 274, n2= 310). For exploratory and confirmatory factor analyses, the two factor structure (Optimism-Pessimism) obtained as aresult of the exploratory factor analysis was confirmed in the confirmatory factor analysis results. Fear of happiness scale and Beck hopelessness scales were used to test the criterion-related validity of the scale. For reliability analysis, the cronbach alpha internal consistency coefficient was examined and it was found that the Cronbach alpha values of the subfactors of the scale were .937 (F1- Optimism Dimension) and .955 (F2- Pessimisim Dimension), respectively. As a result of the analyses, it wasseen that the Turkish Form of the Optimism Pessimism Scale is a valid and reliable measurement tool for studies to be conducted in the Turkish literatüre, with its two-factor structure consşsting of ‘optimism’ and ‘pessimism’ and 27 items.

Anahtar Kelimeler

Optimism, Pessimism, Validity, Reliability

Kaynakça

• Akpur, U. (2005). Öğrenilmiş Çaresizlik ve Kaygı Düzeylerinin İngilizce Kaygı Düzeylerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Akgün, R. (2021). Sait Faik Abasıyanık hikâyelerinde kötümserlik. Yüksek Lisans Tezi, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Avşaroğlu S, İdayeva A. (2020). “Üniversite öğrencilerinin benlik saygılarının stresle başa çıkma tutumlarını yordama gücü”, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9 (1), 411-422. https://doi.org/10.33206/mjss.549840
• Bahadır, A. İnsanın Anlam Arayışı ve Din, İnsan Yayınları, İstanbul, 2011. https://doi.org/10.33206/mjss.549840
• Baker, B. L., Blacher, J., & Olsson, M. B. (2005). Preschool children with and without developmental delay: Behaviour problems, parents’ optimism and well-being. Journal of Intellectual Disability Research, 49(8), 575–590. doi:10.1111/j.1365-2788.2005.00691.x
• Bal, P.N., Gülcan, A. (2014). Genç yetişkinlerde iyimserliğin mutluluk ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 41-52.
• Beck, A.T ve ark. (1974). The measurement of pessimism. The hopelessness scale. J Consult Clin Psycholgy, 42: 861-865.
• Bolay, H, S., Felsefe Doktirinleri ve Terimleri Sözlüğü, Nobel Yayınları, İstanbul 2013.
• Büyüköztürk, Ş. (2007), Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Carver, S., Scheier, M.F., Segerstrom, S.C. (2010). Optimism. Clinical Psychology Review, 879-889.
• Costello, A. B., & Osborne, J. (2005). Best practices in exploratory factor analysis: Four recommendations for getting the most from your analysis. Practical assessment, research, and evaluation, 10(1), 7. doi: https://doi.org/10.7275/jyj1-4868
• Chang, C. E., Rand, K. L., & Strunk, D. R. (2000). Optimism and risk for job burnout among working college students: Stress as a mediator. Personality and Individual Differences, 29(2), 255–263. https://psycnet.apa.org/doi/10.1016/S0191-8869(99)00191-9
• Chopik, W. J., Kim, E. S., & Smith, J. (2015). Changes in optimism are associated with changes in health over time among older adults. Social psychological and personality science, 6(7), 814-822.
• Çağrıcı, M. (2023). Türk Diyanet Vakfı Yayınları. Erişim Adresi:https://islamansiklopedisi.Org.tr/iyimserlik
• Çalık, E. (2008). İlköğretim öğrencilerinin iyimserlik düzeylerinin ve okula ilişkin algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çalışkan, H. ve Uzunkol, E. (2018). Ergenlerde iyimserlik-kötümserlik ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. The Journal of Happiness & Well-Being, 6(2), 78-95.
• Deniz, M. E., Erus, S. M., & Büyükcebeci, A. (2017). Bilinçli farkındalık ile psikolojik iyi oluş ilişkisinde duygusal zekanın aracılık rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 17-31.
• Dienstag, J. F. (2014). Pessimism. The Encyclopedia of Political Thought, 2687-2689. https://doi.org/10.1002/9781118474396.wbept0762
• Ducasse, D., Dassa, D., Courtet, P., Brand‐Arpon, V., Walter, A., Guillaume, S., & Olié, E. (2019). Gratitude diary for the management of suicidal inpatients: A randomized controlled trial. Depression and anxiety, 36(5), 400-411.
• Duman, M. A. (2019). Sait Faik Abasıyanık’ın Alemdağ’ında Olup Bitenler Eşliğinde Nietzsche’nin Metafor Algısı ve “Kötümserlik” Kavramı. Turkish Studies - Language and Literature, 14 (2), 529-550. doi: 10.29228/TurkishStudies.22674
• Durak, A., & Palabıyıklıoğlu, R. (1994). Beck Umutsuzluk ölçeği geçerlilik çalişmasi. Kriz dergisi, 2(2), 311-319. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000071
• Eagleton, T., (2016). İyimser Olmayan Umut (E. Ayhan, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• El-Anzi, F. O. (2005). Academic achievement and its relationship with anxiety, self-esteem, optimism, and pessimism in Kuwaiti students. Social Behavior and Personality: An International Journal, 33(1), 95-104. https://doi.org/10.2224/sbp.2005.33.1.95
• Ergen, Y., & Elma, C. (2018). Development of teacher academic optimism scale: The validity and reliability study. Pegem Egitim ve Ogretim Dergisi, 8(1), 69. doi:10.14527/pegegog.2018.004
• Eryılmaz, A. (2018). İyimserlik, yükleme tarzı ve umut., Pozitif Psikoloji, Kuram, Araştırma ve Uygulamalar (ss 94-113). Ankara: Nobel A yayıncılık.
• Gibb, B. E., Zhu, L., Alloy, L. B., & Abramson, L. Y. (2002). Attributional styles and academic achievement in university students: A longitudinal investigation. Cognitive Therapy and Research, 26(3), 309-315. http://dx.doi.org/10.1023%2FA%3A1016072810255
• Hecht, D. (2013). The neural basis of optimism and pessimism. Experimental neurobiology, 22(3), 173. https://doi.org/10.5607/en.2013.22.3.173
• Huffman, J. C., Boehm, J. K., Beach, S. R., Beale, E. E., DuBois, C. M., & Healy, B. C. (2016). Relationship of optimism and suicidal ideation in three groups of patients at varying levels of suicide risk. Journal of psychiatric research, 77, 76-84.
• Joshanloo, M. (2013). The influence of fear of happiness beliefs on responses to the satisfaction with life scale. Personality and Individual Differences, 54, 647-651. https://doi.org/10.1016/j.paid.2012.11.011
• Khalek, A. M. and Lester, D. (2006). Optimism and pessimism in Kuwaiti and American College students. International Journal of Social Psychiatry, 52, 110-126. https://psycnet.apa.org/doi/10.1177/0020764006062092
• Maier, S. F., & Seligman, M. E. (1976). Learned helplessness: theory and evidence. Journal of experimental psychology: general, 105(1). https://doi.org/10.1037/0096-3445.105.1.3
• Nes, L. S., & Segerstrom, S. C. (2006). Dispositional optimism and coping: A meta analytic review. Personality and Social Psychology Review, 10(3), 235-251. doi:10.1207/s15327957pspr1003_3
• Norem J, Illingsworth K (1993) Strategy-dependent effects of reflecting on self and tasks: Some implications of optimism and defensive pessimism. J Pers Soc Psychol, 65:822–835. doi:10.1037/0022-3514.65.4.822
• Norem, J. K. (2001). Defensive pessimism, optimism, and pessimism. İçinde E. C. Chang (Ed.), Optimism & pessimism: Implications for theory, research, and practice (77–100). doi/10.1037/10385-004
• O’Donovan, A., Lin, J., Dhabhar, F. S., Wolkowitz, O., Tillie, J. M., Blackburn, E., & Epel, E. (2009). Pessimism correlates with leukocyte telomere shortness and elevated interleukin-6 in post-menopausal women. Brain, behavior, and immunity, 23(4), 446-449.
• Öztürk, E. E. (2013). İyimserlik ve dindarlık. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Palante, G. (1914). Historical Pessimism. Pessimisme et Individualisme. Paris, Alcan.
• Parmaksız İ, Avşaroğlu S. (2012), “Examining the teacher candidates' levels of optimism and styles of coping with stress according to their self-esteem levels”, Ilkogretim Online, 11(2), 543-555.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative research. Encyclopedia of statistics in behavioral science. https://doi.org/10.1002/0470013192.bsa514
• Peterson, C. (1991). The meaning and measurement of explanatory style. Psychological Inguiry, 2(1), 1- 10. https://doi.org/10.1207/s15327965pli0201_1
• Peterson C, Seligman MEP. (1987) Explanatory style and illness. J Pers, 55:237-265. https://doi.org/10.1111/j.1467-6494.1987.tb00436.x
• Sapmaz, F., & Doğan, T. (2013). İyimserliğin Mutluluk ve Yaşam Doyumuna Etkisinin İncelenmesi. Mersin Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 63-69. https://doi.org/10.17860/efd.56268
• Scheier, M. F., & Carver, C. S. (1992). Effects of optimism on psychological and physical well-being: Theoretical overview and empirical update. Cognitive Therapy and Research, 16, 201–228. doi: 10.1007/BF01173489
• Scheier MF, Matthews KA. Owens JF. Schulz R. Bridges MW. Magovern GJ. Jr. ve Carver CS., (1999). Optimism And Rehospitalization Following Coronary Artery Bypass Graft Surgery. Archives of Internal Medicine,; 159, 829-835. doi:10.1001/archinte.159.8.829
• Seber, G. (1991). Beck umutsuzluk ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği üzerine bir çalışma. Yayınlanmamış doçentlik tezi. Anadolu Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Bölümü, Eskişehir.
• Seligman, M. E. P., & Csikszentmihalyi, M. (2000). Positive psychology, an ıntroduction. American Psychologist, 55(1), 5-14. doi:10.1037/0003-066X.55.1.5
• Seligman, M. (2002). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. Handbook Of Positive Psychology, 2(2002), 3-12.
• Seligman, M.E.P. (2006). Learned optimism: How to change your mind and your life. New York: Vintage Books.
• Seligman, M. (2007). Öğrenilmiş İyimserlik. (Çev. S. Kunt Akbaş). Ankara: HYB Yayıncılık.
• Singh, I., & Jha, A. (2013). Anxiety, optimism and academic achievement among students of private medical and engineering coleges: A comparative study. Journal of Educational and Developmental Psychology, 3(1), 222. doi:10.5539/jedp.v3n1p222
• Shields, G. S., Toussaint, L. L., & Slavich, G. M. (2016). Stress-related changes in personality: A longitudinal study of perceived stress and trait pessimism. Journal of research in personality, 64, 61-68.
• Showers, C., & Ruben, C. (1990). Distinguishing defensive pessimism from depression: Negative expectations and positive coping mechanisms. Cognitive Therapy and Research, 14(4), 385-399. doi:10.1007/BF01172934
• Snyder, C.R. (1995). Conceptualizing, measuring and nurturing hope. Journal of Counseling and Development, 73(1), 355-360. https://doi.org/10.1002/j.1556-6676.1995.tb01764.x
• Tykocinski OE (2001) I never had a chance: using hindsight tactics to mitigate disappointments. Pers Soc Psychol Bull, 27:376– 382. doi/10.1177/0146167201273011
• Wrosh, C. and Scheier, M. F. (2003). Personality and quality of life: the importance of optimism and goal adjustment. Quality of Life Research, 12(1), 59–72. http://dx.doi.org/10.1023/A:1023529606137
• Yıldız, G. (2011). Akademik iyimserlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanabilirliğinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yılmaz, M., Aldemir, A., & Çelik, S. B. (2023). İyimserlik Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması “Revizyon”. Current Perspectives in Social Sciences, 27(3), 196-202. https://doi.org/10.5152/JSSI.2023.23418
• Zorver, C. E., & Owen, F. K. (2014). Developing a Career Adaptability and Optimism Scale Kariyer Uyumu ve İyimserliği Ölçeği’nin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 11(2), 314-331. doi: 10.14687/ijhs.v11i1.2845