Hz. Peygamber’in İsrâ ve Mi‘rac’ta Peygamberlerle Görüştüğüne Dair Hadislerin Tahlili

Yıl 2021, , 299 - 312, 31.12.2021

Mehmet Emin Çiftçi

https://doi.org/10.31456/beytulmakdis.971031

Öz

Hz. Peygamber’in büyük mucizeleri arasında yer alan İsrâ ve Mi‘rac’ta birçok hadise meydana gelmiştir. Bu hadiselerle ilgili çok sayıda rivâyet mevcuttur. Bu haberler içinde Hz. Peygamber’in bazı peygamberler ile görüşmesi de bulunmaktadır. Diğer konularda olduğu gibi bu konudaki rivâyetler de muhteliftir. Bu çalışmada İsrâ ve Mi‘rac’ta görüşülen peygamberler ile ilgili rivâyetler muteber hadis kaynaklarından tahriç edilip lafız farklarına işaret edilmiştir. Bu rivâyetlerin bazılarına göre Hz. Peygamber İsrâ gecesinde Beytülmakdis’e giderken Hz. İbrâhim, Hz. Mûsâ ve Hz. Îsâ ile görüşmüş ve Mescid-i Aksâ’da peygamberlere iki rekât namaz kıldırmıştır. Bazı rivâyetlerde ise Resûlullah (s.a.v.) Mi‘rac’ta semaların her birinde sırasıyla Hz. Âdem, Hz. Îsâ ve Hz. Yahyâ, Hz. Yûsuf, Hz. İdrîs, Hz. Hârûn, Hz. Mûsâ ve Hz. İbrâhim’le buluşmuştur. İsrâ ve Mi‘rac’ta görülmüş olan peygamberler ile ilgili durumun değerlendirilmesi için muhtelif rivâyetlerin sened ve metinleri bütüncül bir değerlendirme ile ele alınmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hz. Muhammed, Hadis, İsrâ, Mi‘rac, Beytülmakdis.

Teşekkür

Hayırlı çalışmalar dilerim...

تحليل الأحاديث المتعلقة بلقاء رسول الله بالأنبياء ليلة الإسراء والمعراج

Öz

جرت أحداث كثيرة ليلة الإسراء والمعراج، فهي من أعظم معجزات رسول الله صلى الله عليه وسلم. وهناك روايات كثيرة حول هذا الحداث، ومنها لقاء رسول الله مع اخوانه من الأنبياء. كما هو الحال مع المواضيع الأخرى فهناك روايات مختلفة حول هذا الأمر. في هذه الدراسة جمع الباحث الروايات الصحيحة والحسنة التي تتحدث عن رحلة الإسراء والمعراج، وأشار الباحث إلى الاختلافات اللفظية في الصياغة. وبحسب بعض هذه الروايات، وخلال الرحلة في الطريق لبيت المقدس، التقى رسول الله إبراهيم وموسى وعيسى وكذلك أمَّ الأنبياء بصلاة في المسجد الأقصى المبارك. وتذكر بعض الروايات الأخرى، بأنه التقى بآدم وعيسى ويحيى ويوسف وإدريس وهارون وموسى و ابراهيم خلال معراجه إلى السماء. وقد قام الباحث في هذه الورقة بدراسة الأسانيد ومتون الأحاديث وتقيمها لإضفاء رؤية شاملة للموضوع.

Anahtar Kelimeler

بيت المقدس, رسول الله, الحديث, الإسراء, المعراج, الأنبياء

Analysing the Ahadith Relating to the Prophet's Gathering with other Prophets during the Night Journey and Ascension

Öz

The Night Journey and Ascension (al-Isra wal-Mi‘raj) are amongst the great miracles of the Prophet Muhammad. There are numerous narrations about this event, some of which mention his meeting with other Prophets. Yet, narrations on this subject differ in their coverage of the event. This paper will examine the narrations on Isra and Mi‘raj that have been compiled in reliable hadith canonical books and will observe the differences in the wordings of such narrations. According to some narrations, during the Night Journey, the Prophet Muhammad met numerous Prophets in Bayt al-Maqdis, such as Abraham, Moses and Jesus, and led the prophets in a two rak’ah prayer inside al-Aqsa Mosque. In some narrations, the Messenger of Allah had met, during the Ascension, with Prophets Adam, Jesus and Yahya, Joseph, İdris, Harun, Moses and Abraham in each of the seven heavens respectively. In order to evaluate such events holistically, the narrations’ isnad (chain of narrators) and matn (text) are examined in this paper.

Anahtar Kelimeler

Prophet Muhammad, Hadith, Isra, Mi‘raj, Bayt al-Maqdis

Kaynakça

• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M. (2001a). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 16). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M. (2001b). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 6). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M.(2001c). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 38). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M.(2001d). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 19). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M.(2001e). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 21). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M.(2001f). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 29). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M.(2001g). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 35). Müessesetü’r-Risâle.
• Ahmed İbn Hanbel, A. b. M.(2001h). Müsned (thk. Şuayb Arnavût-Âdil Mürşid vd., Ed.; C. 5). Müessesetü’r-Risâle.
• Aynî, B. E. M. M. b.A. b. M. el-Aynî.(ts). Umdetü’l-Kârî Şerhu’l- Buhârî(C. 2). Dâru ihyâi’t-türâs.
• Buhârî, E. A. M. b. İ. (1422a). Sahîhu’l-Buhârî (thk. Muhammed b. Zuheyr b. Nâsır, Ed.; C. 4). Dâru Tûku’n-Necât.
• Buhârî, E. A. M. b. İ.(1422b). Sahîhu’l-Buhârî (thk. Muhammed b. Zuheyr b. Nâsır, Ed.; C. 5). Dâru Tûku’nNecât.
• Buhârî, E. A. M. b. İ.(1422c). Sahîhu’l-Buhârî (thk. Muhammed b. Zuheyr b. Nâsır, Ed.; C. 1). Dâru Tûku’nNecât.
• Buhârî, E. A. M. b. İ.(1422d). Sahîhu’l-Buhârî (thk. Muhammed b. Zuheyr b. Nâsır, Ed.; C. 9). Dâru Tûku’nNecât.
• Buhârî, E. A. M. b. İ.(1422e). Sahîhu’l-Buhârî (thk. Muhammed b. Zuheyr b. Nâsır, Ed.; C. 6). Dâru Tûku’nNecât.
• Çiftçi, M. E. (2019). Hadis Usûlünde Sahih Hadisin Tanımı Problemi [Doktora Tezi]. Dicle Üniversitesi.
• Derveze, M. İ. (1383). Et-Tefsîrü’l-Hadîs (C. 2). Daru’l-Kütübü’l-Arabî.
• el-Munâvî, Z. (1356). Feyzu’l-Kadîr Şerhu’l-Câmii’s-sağîr (C. 1). el-Mektebetu’t-ticâriyei’l-Kebîr.
• Et-Tayâlisî, S. b. D. (1999). Müsned (C. 3). Dâri Hicr. Gündüz, A. (2020). Hz. İbrahim’e Yakın Olmak. Uluslararası Hz. İbrâhim (a.s) ve Nübüvvet Sempozyumu, 2, 79-109.
• Hâkim, E. A. M. b. A. en-Nîsâbûrî. (ts.). El-Müstedrek ale’s-Sahîhayn (thk. Mustafa Abdülkâdir
• A’ta, Ed.; C. 2). Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• İbn Battâl, E.-H. (2003). Şerhu Sahîhi’l-Buhârî (thk. Ebû Temîm Yâsir b. İbrâhîm, Ed.; C. 2). Dâru’n-Naşr.
• İbn Ebî Şeybe, E. B. A. el-Kûfî. (1409). El-Musannef fî’l-Ehâdîs ve’l-Âsâr (C. 7). Mektebetü’rRüşd.
• İbn Ebû Şeybe, E. B. (1997). Müsned (Âdil b. Yûsüf el-Azâzî ve Ahmed b. Ferîd el-Mezîdî, Ed.; C. 1). Dâru’l-Vatan.
• İbn Hacer, E.-F. A. b. A. el-Askalânî. (1379). Fethu’l-Bârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî (C. 6). Dâru’lma’rife.
• İbn Hibbân. (1988). Sahîh, (el-İhsân fî takrîbi Sahîhi İbn Hibbân, İbn Balaban tertibi) (thk. Şuayb Arnavût, Ed.; C. 1). Müessesetü’r-Risâle.
• İbn Hişâm, A. b. H. (1955). Es-Sîretü’n-Nebeviyye (Thk. Mustafa es-Sekkā - İbrâhim el-Ebyârî -
• Abdülhafîz eş-Şelebî, Ed.; C. 1). Şirketu Mektebetü Mustafâ elbâbî.
• İbn İshâk, M. b. İ. b. Y. (1978). Sîretu İbn. İshâk (thk. Süheyl Zekâr, Ed.; C. 1). Dârru’l-Fikr.
• İbn Mâce, E. A. M. b. Y. el-Kazvînî. (ts.). Es-Sünen (thk. Muammed Fuâd Abdülbâkî, Ed.; C. 2). Dâru’l-Kutubi’l-Arabî.
• İbn Sa’d. (1990). Tabakâtü’l-Kübrâ ((thk. Muhammed Abdulkadir Ata, Ed.; C. 1). Daru’lKütübü’l-İlmiye.
• İbnu’s-Salâh. (1986). Mukaddimetu İbnu’s-Salâh (Nureddin Itr, Ed.). Dâru’l-Fikir.
• İbrâhim b. Sa‘d, İ. b. S. b. İ. b. A. b. A. (2002). Cüzü min Nusheti İbrâhim b. Sa‘d (thk. Halâf Mahmûd Abdussemî‘, Ed.). Daru’l-Kütübü’l-İlmiye.
• Kastalânî, A. b. M. b. E. B. (1323). İrşadü’s-Sârî li Şerhi Sahîhi’l-Buhârî (C. 8). Matbaatü’lKübrâ’l-Emîrî.
• Kurtubî, E. A. M. b. A. b. E. B. b. F. el-Ensârî. (1964). El- Câmi‘ li ahkâm’ul- Kur’an (C. 10). ,Dâru’l-kütübü’l-Mısrî.
• Küçük, A. (1992). Beytülahm. İçinde TDV İslâm Ansiklopedis (C. 6, ss. 86-88). TDV Yayınları.
• Mükâtil b. Süleymân. (1423). Tefsîru Mükâtil b. Süleymân (thk. Abdullah Mahmûd Şehâte, Ed.; C. 2). Dâru ihyâi’t-türâs.
• Müslim, E.-H. M. İ.-H. el-Kuseyrî. (ts.). El-Câmiu’s-Sahîh (thk. Muammed Fuâd Abdülbâki, Ed.; C. 1). Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabî.
• Nesâî, A. A. b. Ş. (1986a). Sünen (thk. Abdülfettah Ebû Ğudde, Ed.; C. 10). Mektebetü’lMatbuati’l-İslamîye.
• Nesâî, A. A. b. Ş. (1986b). Sünen (thk. Abdülfettah Ebû Ğudde, Ed.; C. 3). Mektebetü’l-Matbuati’lİslamîye.
• Nesâî, A. A. b. Ş. (1986c). Sünen (thk. Abdülfettah Ebû Ğudde, Ed.; C. 1). Mektebetü’l-Matbuati’lİslamîye.
• Nevevî, E. Z. M. Y. b. Ş. en-Nevevî. (1392). el-Minhâc Şerhu Sahîh-i Miislim b. El-Haccâc (C. 2). Dâru İhyai’t-Türâsi’l-Arabî.
• Sinanoğlu, M. (2009). Sînâ. İçinde TDV İslâm Ansiklopedis (C. 37, ss. 221-222). TDV Yayınları.
• Tirmizî, E. İ. M. b. İ. b. S. (1975). Sünen-i Tirmizî (thk. Ahmed Fuad Şâkir (I-II)- Muhammed Fuâd Abdulbâkî (III)-İbrahim Atvah (IV-V), Ed.; C. 5). Şirketü Mektebetu ve Matbaatu’lAlbâbî.