Tüketici Satın Alma Kararlarında Tüketici Etnosentrizmi ve SosyoPsikolojik Faktörlerin Etkisi

Yıl 2020, , 92 - 130, 30.04.2020

Ali Elibol

https://doi.org/10.38057/bifd.705504

Cited By: 5

Öz

Günümüzde özellikle teknolojinin gelişmesi tüketicilerin yaşam kalitelerini arttırmakla birlikte, sadece pazarlama anlayışında değil aynı zamanda tüketicilerin ihtiyaçlarının ve taleplerinin karşılanmasında köklü değişikliklere neden olmaktadır. Bu sebeple, bir işletmenin tüketici davranışlarına etki eden faktörleri daha önceden belirlemesi, talep ve ihtiyaçların tam olarak karşılanmasını sağlamakla birlikte aynı ürünleri tedarik eden rakip işletmelere karşı da rekabet edebilmesini kolaylaştırmaktadır. Bu sayede günümüzdeki işletmelerin tüketicilere verdikleri değer gittikçe artmakta ve tüketici davranışlarına etki eden faktörler hem işletmeler hem de pazarlamacılar açısından büyük önem kazanmaktadır.
Tüketiciler ürün ve hizmetleri satın alırken veya tüketirken, tüketiciler üzerinde kişisel, psikolojik, kültürel, sosyal vb. olmak üzere birçok faktörler etkili olmaktadır.
Bu faktörler arasında giderek önem kazanmaya başlayan etmenlerden birisi de etnosentrizm kavramıdır. Etnosentrizm kavramının işletmeler ve tüketiciler açısından önemini belirlemeye yönelik yapılan bu çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden anket tekniği kullanılmıştır. Çalışma üç temel bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın ilk bölümünde tüketici, tüketici davranışları ve tüketici davranışlarına etki eden faktörlere değinilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde etnosentrizm ve tüketici etnosentrizmi kavramları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise, Antalya ve Isparta ili ile Bucak ilçesinde bulunan tüketiciler üzerinde yapılan uygulamaların sonuçlarına yer verilmiştir. Sonuç olarak, Antalya İli’nde bulunan tüketicilerin tercih eğilimlerinde daha çok etnosentrik kavramının etkili olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tüketici Etnosentrizmi, Sosyo- Psikolojik Faktörler, Tüketici Satın Alma Niyeti

The Effects Of Consumer Ethnocentrism On Buying Behaviour

Öz

The aim of this study, which is determine the importance of the concept of ethnocentrism for businesses and consumers, is to carry out the role of consumer ethnocentrism in the behavior of consumers. In this regard, it is aimed to learn the effects of the ethnocentric tendencies and consumer ethnocentrism on consumer behaviours in the province of Antalya, Isparta and in Bucak district of Burdur, where is situated in the Western Mediterranean Region. Within the scope of the research, the data were collected by using the questionnaire data collection method used in quantitative research with CETSCALE five-point Likert scale which is used face-to-face interviews with 632 participants who participated in the research. In addition to this, factor analysis was performed to reduce 20 propositions other than the 17 propositions of the CETSCALE scale included in the questionnaire form. According to the results of the factor analysis, 8 proposals measure country of the origin, quality and price effect, 2 suggestions measure the nationalism, 5 suggestions to patriotism, 2 suggestions to conservatism and the last 3 proposals measure the loyalty dimension to foreign cultures, as well. Additively, the proposition was found appropriate to sum up 20 propositions under five headings. In the application made on the participants attending in the study, it was determined that there is a difference between the price and country of origin variable and age groups, the consumers who have a high sense of nationalism have higher ethnocentric tendencies and low ethnocentric tendencies of consumers with low patriotic sense. In addition, it was concluded that the sense of conservatism had a positive effect on the consumer ethno-centrism, and additionally consumers in Antalya province had more ethnocentric tendencies. In this context, it is thought that it will be more easier for a company, where will operate in the Western Mediterranean Region when it examines this study that will to determine the factors that affect the behavior of the consumer. Also, the company would be able to gain superiority over other competitors operating in a similar field.

Anahtar Kelimeler

Consumer Ethnocentrism, Socio-Psychological Factors, Consumer Intention to Buy

Kaynakça

• Akın Murat, Çiçek Reçep, Gürbüz Esen ve İnal Emin (2009). Tüketici Etnosentrizmi ve Davranış Niyetleri Arasındaki Farklılığın Belirlenmesinde Cetscale Ölçeği”, Ege Akademik Bakış, 9 (2), s. 489-512.
• Aysuna Ceyda, (2006), Tüketici etnosentrizmi Etkisini Ölçmede Cetscale Ölçeği ve Türkiye Uygulaması”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Balabanis, G., Diamantopoulos A., Mueller, R. D. ve Melewar.,(2001). The impact of nationalism, patriotism and internationalism on consumer etnocentric tendencies, Journal of International Business Studies, 32.
• Balıkçıoğlu Betül,(2008). Tüketici Etnosentrizminin Satın alma Davranışı Üzerindeki Etkisi: Ankara Örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
• Eroğlu Ahmet Hüsrev ve Sarı Sema,(2011). Tüketici Etnosentrizmi ve Marka Bağlılığı Arasındaki İlişki, Akdeniz Üniversitesi Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, C. 3.
• Eroğlu Ahmet Hüsrev, Bayraktar Sumru, (2008). Siyasi Görüşlerin Tüketici Tutumlarına Etkisi, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Mayıs, Sayı:17.
• Gökalan Berna, (2009). Dayanıklı Tüketim Malları Sektöründe Ülke Orijininin Tüketicinin Satın Alma Niyetine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi S.B.E.
• Hofstede, G., (1984). Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values, Abridged Ed., Sage Publications, London.
• Hofstede, G. & Bond, M. H.,(1988). The Confucius Connection: From Cultural Roots To Economic Growth. Organizational Dynamics, 16 (4).
• Kapıkıran, Şeyda, (2010) Tüketici Etnosentrizmi, Marka İmajı ve Ülke Menşei Etkisinin, Tüketicilerin Yerli ve Yabancı Ürünlere Yönelik Tutumlarına Etkilerinin Değerlendirilmesi, Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Klein, J.G., Ettenson R.E. ve Morris M.D.,(1998). The Animosity Model of Foreign Product Purchase: An Empirical Test on the People's Republic of China, J. of Mark., 62 (1).
• Küçükemiroğlu Orsay, (1999). Market segmentation by using consumer lifestyle dimensions and ethnocentrism An empirical study, European Journal of Marketing, Vol. 33, No. 5/6, s. 470-487.
• Lantz, G. ve Loeb, (1996), S. Country of origin and ethnocentrism-an analysis of Canadian and American prefences using social identity theory, Advances in Consumer Research, 23.
• Larousse (2011.). İstanbul: Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi c.14. s. 7367.
• Mutlu, H. Murat, Çeviker Abdüllatif ve Çirkin Zeynep,(2011). Tüketici Etnosentrizmi ve Yabancı Ürün Satın Alma Niyeti: Türkiye ve Suriye Üzerinde Karşılaştırmalı Analiz, Sosyo Ekonomi, Ocak.
• Neuliep, James W. ve McCroskey, James C.(1997). The development of a U.S. and generalized ethnocentrism scale, Communication Research Reports, 14:4, s. 385-398.
• Ruyter, K., Birgelen, M.V. and Wetzels, M.,(1998), Consumer Ethnocentrism in International Services Marketing, International Business Review, 7.
• Tokal Tuncer, (2010), Pazarlama Araştırmaları, 13. Basım, Dora Yayıncılık, Bursa.
• Turgut Berna Altuğ, (2010). Tüketici Etnosentrizminin Satın Alma Davranışlarına Etkisi, Hizmet Sektöründe Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi SBE, Balıkesir.
• Shimp, T. A ve Sharma S., (1987). Consumer Ethno-centrism: Construction and Validation of Cetscale, Journal of Marketing Research, 24, August.
• Watson, J. J.ve Wriqht, K.,(2000). Consumer ethnocentrism and attitudes toward domestic and foreign products. Eurpean Journal of Marketing, 34, (9/10).
• http://www.nufusu.com. Erişim Tarihi: 27.05.2013. Saat: 18.49
• http://tr.wikipedia.org/wiki/Muhafazak, Erişim Tarihi, 04.12.2012, saat, 20:06
• Adorno, T. W., Frenkel, B.E., Levinson, D. & Sanford, R. N. (1950). The authoritarian personality, NY:Harper. Advances in Consumer Research, (2), 167-79.
• Arı, E. S. (2007). Satın alma kararlarında tüketici etnosentrizmi ve menşe ülke etkisinin rolü. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kaynak E. & Kara A. (2001). An examination of the relationship among consumer lifestyles, ethnocentrism, knowledge structures, attitudes and behavioural tendencies: a comparative study in two cis states, International Journal of Advertising, 20 (4), 455-482.
• Nguyen T.D., Nguyen T.T.M. & Barrett, N.J. (2008). Consumer ethnocentrism, cultural sensitivity, and intention to purchase local products-evidence from Vietnam. Journal Of Consumer Behaviour, J. Consumer Behav, (7), 88–100.
• Yurtkoru S. B. & Çinko, E. S. M. (2008). Sosyal Bilimlerde SPSS’le Veri Analizi, Beta Yayım, İstanbul
• Eymen U. E. (2007). 15.0 ile Veri Analizi, İstatistik Merkezi Yayınevi, Ankara.