Orta ve Alt Gelir Grubu Ailelerde Yatırım Deneyimleri: Kripto Paralar ve Maddi Kayıplar

Yıl 2023, , 153 - 167, 30.12.2023

İsa Yılmaz , Burak Acar , Ömer Miraç Yaman

https://doi.org/10.33399/biibfad.1362464

Öz

Bu çalışma, orta ve alt gelir gruplarından bireylerin kripto para yatırımına yönlendiren motivasyonları ve bu motivasyonların ortaya çıkan sosyal ve ekonomik zorluklarla ilişkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Buradan yola çıkarak, bu çalışmanın ana araştırma cümlesi kripto para yatırımının içinde bulunulan maddi zorlukları aşmada orta-alt sosyoekonomik gelire sahip aile fertleri açısından giderek daha fazla başvurulan bir yöntem olduğu ve bu yöntemin doğurduğu sonucun maddi kayıpları daha da derinleştirdiği ve aile içi sorunları arttırdığı yönündedir. Araştırma, fenomenolojik bir desen ve nitel araştırma yaklaşımını kullanarak gerçekleştirilmiştir. Katılımcılarla yapılan yarı yapılandırılmış görüşmeler sonucunda elde edilen veriler analiz edilmiştir. Bulgular, orta-alt gelire sahip bireylerin kripto para yatırımına farklı motivasyonlarla girdiğini ve bu yatırımların maddi sıkıntıları aşma amacı taşıdığını göstermektedir. Ancak, finansal okuryazarlık eksikliği, düzensiz piyasa koşulları ve spekülasyon nedeniyle beklenen kazançların elde edilememesi, bu yatırımcıların kayıplarını artırmıştır. Ayrıca, bu kayıpları telafi etmek için borçlanma ve kredi alma eğilimi göstermişlerdir. Araştırma, finansal okuryazarlık düzeyinin artırılmasının önemini vurgularken, düzenleyici önlemler ve ekonomik yardım seçeneklerinin geliştirilmesi gerektiğini öne sürmektedir.

Anahtar Kelimeler

İktisadi Düşünce, Sosyal Hizmet, Kripto Para, Aile Sistemi, Dijital Bağımlılık

Investment Experiences in Middle and Lower Income Group Families: Cryptocurrencies and Economic Losses

Öz

This study aims to examine the motivations that lead individuals from middle-lower income groups to invest in cryptocurrency and the relationship between these motivations with social and economic hardships. Hence, the main research statement of this study is that cryptocurrency investment is an increasingly used method for family members with middle-lower socioeconomic income to overcome financial difficulties, and the result of this method is that it deepens economic loss and increases domestic problems. The research was conducted using a phenomenological design and qualitative research approach. The data obtained through semi-structured interviews with the participants were analyzed. The findings show that individuals with lower-middle-income enter cryptocurrency investments with different motivations. These investments aim to overcome financial difficulties. However, the lack of financial literacy, irregular market conditions, and the inability to realize expected gains due to speculation have increased the losses of these investors. Moreover, they tended to borrow and take loans to compensate for these losses. The research emphasizes the importance of increasing the level of financial literacy and suggests that regulatory measures and economic assistance options should be developed.

Anahtar Kelimeler

Economic thought, social service, crypto currency, family system, digital addiction

Kaynakça

• Auer, R., & Tercero-Lucas, D. (2022). Distrust or speculation? the socioeconomic drivers of U.S. cryptocurrency investments. Journal of Financial Stability, 62, 1-23. https://doi.org/10.1016/j.jfs.2022.101066
• Auer, R., Cornelli, G., Doerr, S., Frost, J., Gambacorta, L., Frost, J., & Gambacorta, L. (2023). Crypto trading and bitcoin prices: evidence from a new database of retail adoption (BIS Working Papers Sy 10266; ss. 1-40). Zurich: The Bank for International Settlements (BIS). Geliş tarihi gönderen The Bank for International Settlements (BIS) website: https://www.ssrn.com/abstract=4357559
• Aysan, A. F., Demir, E., Gozgor, G., & Lau, C. K. M. (2019). Effects of the geopolitical risks on bitcoin returns and volatility. Research in International Business and Finance, 47, 511-518. https://doi.org/10.1016/j.ribaf.2018.09.011
• Barkin, J. S. (2003). Social construction and the logic of money: financial predominance and international economic leadership. Albany, NY: State University of New York Press.
• Bellibaş, M. Ş. (2018). Sistematik derleme çalışmalarında betimsel içerik analizi. Beycioğlu, K., Özer, N., & Kondakçı, Y. (Ed.). Eğitim Yönetiminde Araştırma içinde (ss. 511-529). Ankara: Pegem Akademi.
• Ben Khelifa, S., Guesmi, K., & Urom, C. (2021). Exploring the relationship between cryptocurrencies and hedge funds during covid-19 crisis. International Review of Financial Analysis, 76, 101777. https://doi.org/10.1016/j.irfa.2021.101777
• Benigno, P. (2023). Monetary policy in a world of cryptocurrencies. Journal of the European Economic Association, 21(4), 1363-1396. https://doi.org/10.1093/jeea/jvac066
• Bibow, J. (2022). ‘King dollar’ forever? prospects for a new bretton woods. Review of Keynesian Economics, 10(4), 559-579. https://doi.org/10.4337/roke.2022.04.06
• Brunton, F. (2019). Digital cash: the unknown history of the anarchists, utopians, and technologists who built cryptocurrency. Princeton, NJ: Princeton University Press.
• Bulut, M., & Menteş, N. (2022). Finans sektöründe bazı davranışsal bağımlılıklar; patolojik ticaret, sorunlu borsa ve sorunlu kripto para ticareti. Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 5(1), 1-12. https://doi.org/10.38004/sobad.1054202
• Claeys, G., Demertzis, M., & Efstathiou, K. (2018). Cryptocurrencies and monetary policy (Bruegel Policy Contribution Sy 2018/10; ss. 1-12). Brussels: Bruegel. Geliş tarihi gönderen Bruegel website: http://hdl.handle.net/10419/208013
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri: beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (4. baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Davis, A. (2019). Money as a social institution: the institutional development of capitalism. London: Routledge. Dembinski, P. H. (2009). Finance: servant or deceiver?, London: Palgrave Macmillan UK. https://doi.org/10.1057/9780230595057
• Dierksmeier, C., & Seele, P. (2018). Cryptocurrencies and business ethics. Journal of Business Ethics, 152(1), 1-14. https://doi.org/10.1007/s10551-016-3298-0
• Dodd, N. (2014). The Social life of money. Princeton, New Jersey: Princeton University Press.
• Dülek, B. (2022). Teknoloji kabul modeli çerçevesinde tüketicilerin kripto para kullanım niyetlerinin incelenmesi. Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 313-334. https://doi.org/10.33399/biibfad.1076948
• Epstein, G. A. (2005). Introduction: financialization and the world economy. Epstein, G.A. (Ed.), Financialization and the World Economy içinde (ss. 3-17). Cheltenham, UK ; Northampton, MA: Edward Elgar.
• Félez-Viñas, E., Foley, S., Karlsen, J. R., & Svec, J. (2021). Better than bitcoin? can cryptocurrencies beat inflation? SSRN Electronic Journal. https://doi.org/10.2139/ssrn.3970338
• Fenkli, M., Çırak, A., & Soylu, S. (2023). İzmir ilinde tüketicilerin online alışverişlerinde ödeme yöntemi olarak kripto para kullanımına yönelik tutumu üzerine bir araştırma. İstanbul İktisat Dergisi, 73(1), 143-184. https://doi.org/10.26650/ISTJECON2022-1132199
• Fettahoğlu, S., & Sayan, Ö. (2021). Attitudes of individuals about using cryptocurrencies: evidence from turkey. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1122-1146. https://doi.org/10.46928/iticusbe.793380
• Giudici, G., Milne, A., & Vinogradov, D. (2020). Cryptocurrencies: market analysis and perspectives. Journal of Industrial and Business Economics, 47(1), 1-18. https://doi.org/10.1007/s40812-019-00138-6
• Grobys, K., & Junttila, J. (2021). Speculation and lottery-like demand in cryptocurrency markets. Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 71, 101289. https://doi.org/10.1016/j.intfin.2021.101289
• Hermans, L., Ianiro, A., Kochanska, U., Törmälehto, V.-M., van der Kraaij, A., & Simón, J. M. V. (2022). Decrypting financial stability risks in crypto-asset markets. Financial Stability Review, https://www.ecb.europa.eu/pub/financial-stability/fsr/special/html/ecb.fsrart202205_02~1cc6b111b4.en.html
• Kesebir, M., & Küsbeci, B. (2022). Uluslararası piyasalarda kripto paranın güvenlik açıkları ve buna karşı önlemler. Terzioğlu, H.Ç. & Buğan, M. F. (Ed.). Kripto Para ve Uluslararası Piyasalar içinde (ss. 95-112). Anakra: Orion Akademi.
• Korkut, C., & Doğrul, M. (2020). The future of cryptocurrency after the pandemic: reflections on the pandemic. Şeker, M., Özer, A. & Korkut, C. (Ed.). Reflections on the pandemic in the future of the world içinde (ss. 645-654). Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi.
• Lapavitsas, C. (2013). Profiting without producing: how finance exploits us all. London ; New York: Verso.
• Mbalaka, B. (2023). The finance money crisis and cryptocurrencies: Is the US dollar hegemony in an interregnum?. Digital Policy Studies, 2(1), 9-22. https://doi.org/10.36615/dps.v2i1.1357
• Öncü, S., & Ektik, D. (2021). Kripto paraların yatırım amaçlı kullanımı: riskler ve getiriler. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), 362-395. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.1015799
• Oyman, N. (2022). Dijital gelişmeler kapsamında sosyo-ekonomik yaşam ve din: kripto para örneği. ATEBE, (7), 61-78. https://doi.org/10.51575/atebe.1020766
• Özdoğan, B., & Turan Artuç, Z. (2022). Merkez bankası dijital para birimlerine dijitalleşme ve merkeziyetsizlik çerçevesinden eleştirel bir bakış. Karğın, M., Özcan, S.E. & Bakırtaş, D. (Ed.). Geçmişten Günümüze Para, Bankacılık ve Finans Tartışmaları içinde(ss. 41-72). Bursa: Ekin Yayınevi.
• Paribu. (2022). Kripto para bilinirlik ve algı araştırması [Araştırma Raporu]. Geliş tarihi gönderen https://www.paribu.com/blog/wp-content/uploads/2022/08/RAPOR_2022.pdf
• Peters, M. A., Green, B., & Yang, H. (Melissa). (2022). Cryptocurrencies, china’s sovereign digital currency (dcep) and the us dollar system. Educational Philosophy and Theory, 54(11), 1713-1719. https://doi.org/10.1080/00131857.2020.1801146
• Pilatin, A. (2022). Bireylerin sosyo-ekonomik özellikleri kripto varlık satın almalarını etkiler mi? Türkiye’den kanıtlar. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 665-678.
• Pilatin, A., Dilek, Ö. (2023). Investor intention, investor behavior and crypto assets in the framework of decomposed theory of planned behavior. Curr Psychol. https://doi.org/10.1007/s12144-023-04307-8
• Rejeb, A., Rejeb, K., & G. Keogh, J. (2021). Cryptocurrencies in modern finance: a literature review. Etikonomi, 20(1), 93-118. https://doi.org/10.15408/etk.v20i1.16911
• Schwab, K. (2016). The fourth industrial revolution (First U.S. edition). New York: Crown Business.
• Sonkurt, H. O., & Altınöz, A. E. (2021). Cryptocurrency investment: a safe venture or a new type of gambling? Journal of Gambling Issues, (47). https://doi.org/10.4309/jgi.2021.47.8
• Tapscott, D., ve Tapscott, A. (2016). Blockchain revolution: how the technology behind bitcoin is changing money, business, and the world. New York: Portfolio / Penguin.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel biraraştırma tekniği: görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 24(24), 543-559.
• Vigna, P. ve Casey, M. (2016). Cryptocurrency: the future of money. London: Vintage.
• Wątorek, M., Kwapień, J., & Drożdż, S. (2023). Cryptocurrencies are becoming part of the world global financial market. Entropy, 25(2), 377. https://doi.org/10.3390/e25020377
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 9.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, İ. (2022). Modern islam iktisat düşüncesinde kalkınmanın seyri: erken sanayisizleşme ve finansallaşma tecrübeleri. Akkaş, E. (Ed.). İslami Finansın Politik Ekonomisi: Körfez Ülkeleri Uygulaması içinde (ss. 27-58). İstanbul: İktisat Yayınları.