Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Yerel Yönetimlerce Çıkarılan Yönetmeliklerin Yayım ve Kalite Sorunu

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Kongresi: Krizler, Belirsizlikler ve Arayışlar Özel Sayısı, 147 - 178, 31.12.2021
https://doi.org/10.33399/biibfad.1029309

Öz

Bu çalışmada doküman analizi yöntemiyle yerel yönetimlerce çıkarılan yönetmeliklerin yayım ve kalite sorunu ortaya konularak çözüm önerileri getirilmektedir. Yerel yönetimler Anayasa ve kendi kanunlarına istinaden vatandaşların günlük hayatını etkileyen pek çok konuda yönetmelik çıkarma yetkisine sahiptir. Bunların güncel metinlerine vatandaşların erişebilmesinin temini hukuk devletinin bir gereğidir. Yerel yönetimlerce çıkarılan yönetmelikler Resmî Gazete’de değil yerel gazetelerde ve kurumsal internet sitelerinde yayımlanmaktadır. Ancak günümüz teknolojik imkânları dikkate alındığında bu yöntemin yetersiz olduğu ve ihtiyacı karşılamadığı görülmektedir. Hukuk devletinin bir unsuru olan hukuki belirlilik ilkesi dikkate alınarak ilgili mevzuat değiştirilmelidir. Yerel yönetimlerce çıkarılan yönetmeliklerin güncel sürümlerinin internet üzerinden erişime açılması hukuki belirlilik ilkesi bakımından gereklidir. Türk hukuk sisteminde yönetmeliklerin hazırlanmasında kaliteyi temin etmek üzere biçim, içerik ve danışma süreçleri düzenlenmiştir. Merkezi idarede mevzuat kalitesi Cumhurbaşkanlığı Hukuk ve Mevzuat Genel Müdürlüğü tarafından gözetilmektedir. Fakat yerel yönetimlerce çıkarılan yönetmeliklerin kalitesi kendi örgütü dışındaki uzmanlar tarafından gözden geçirilmemektedir. Bu çalışmada, mevzuat kalitesini artırmak için yerel yönetimlerce çıkarılacak yönetmelik taslaklarına ön inceleme yapılması, hukuki belirliliği sağlamak amacıyla yeni çıkarılan yönetmelikleri yayımlamak üzere Yerel Yönetimler Bülteni kurulması ile yürürlükteki yönetmelikleri tek metin haline getirerek yayımlayan Yerel Yönetimler Mevzuatı Bilgi Sistemi kurulması önerilmektedir.

Kaynakça

  • ABB (2021). Antalya Büyükşehir Belediyesi Mevzuatı. https://antalya.bel.tr/BilgiEdin/belediye-mevzuati (Erişim tarihi: 25.11.2021)
  • Alıcı, O.V. (2021). Yerel Yönetimlerde Normsal Kayıtsızlık. Strategic Public Management Journal, 7 (13), 1-9.
  • Alpaslan, E. & Tombul, Y. (2018). Cumhuriyet Döneminde Maraş’ta Yerel Basın (1923-1990). Turkish Studies, 13 (16), 1-20.
  • Altunsoy, N. (2014). Amasya Vilayeti Gazetesi: 1922-1928. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, YÖK Tez Merkezi tez no: 10045554.
  • Avrupa Konseyi (2021). Manifesto for a New Urbanity - European Urban Charter II. Strasbourg: Council of Europe Publishing, https://rm.coe.int/urban-charter-ii-manifesto-for-a-new-urbanity-publication-a5-58-pages-/168095e1d5 (Erişim tarihi: 16.9.2021)
  • Avşar, Z. (2016). Resmî Gazetelerin Devlet Hayatındaki Yeri ve Hatay Devleti Resmî Gazetesi Örnek Olayı. Ombudsman Akademik Dergisi, 2 (4), 237-255.
  • AYM (2013). E.2013/39, K.2013/65, 22.5.2013, RG t. 12.7.2013, s. 28705.
  • AYM (2014). E.2013/67, K.2013/164, 26.12.2013, RG t. 27.3.2014, s. 28954.
  • AYM (2017). E.2016/198, K.2017/144, 28.9.2017, RG t. 18.10.2017, s. 30214.
  • AYM (2020). E.2020/14, K. 2020/58, 15.10.2020, RG t. 3.12.2020, s. 31323.
  • AYM (2021). E.2018/127, K.2021/18, 18.3.2021, RG t. 17.6.2021, s. 31514.
  • Cilavdaroğlu, A.A. (2019). Türkiye’de Parlamenter Sistemde Düzenleyici Etki Analizi Uygulamaları ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemindeki Geleceği. Akdeniz İİBF Dergisi, 19 (2), 273-298. doi: 10.25294/auiibfd.543077
  • Çaptuğ, M. (2021). Hukuki Güvenlik İlkesinin Kavramsal Gelişimi. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (17), 133-160. doi: 10.18771/mdergi.957891
  • Çavuş, S. (2018). Aksaray Vilayet Gazetesi’nde Cumhuriyet’in İlk Yılları ve İnkılâplar (1929-1930). Erciyes İletişim Dergisi, 5 (4), 37-57.
  • Danıştay (1976). Danıştay 3. Daire, E.1976/646, K.1976/651, 15.10.1976, Danıştay Dergisi, 7 (26-27), 78-86.
  • Dik, E. (2009). Türkiye’de Resmî Gazete’nin Serüveni. Memleket Siyaset Yönetim, 4 (11), 163-178.
  • Duran, L. (1970). Resmî Gazetenin Yayınları Üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 3 (1), 5-15.
  • Elban, S. (2018). Belediye Ölçeği Perspektifinden Mahalli İdareler Reformu Üzerine Notlar. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (3), 1591-1602.
  • Gençoğlu, M. (2011). 1864 ve 1871 Vilâyet Nizamnamelerine Göre Osmanlı Taşra İdaresinde Yeniden Yapılanma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1), 29-50.
  • Gökdül, A. & Sarıkoyuncu, A. (2017). Kütahya Vilayet Gazetesi’ne Göre Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (1925-1944). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 103-122.
  • Gözler, K. & Kaplan, G. (2021). İdare Hukuku Dersleri. 23. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Gözler, K. (2021). Türk Anayasa Hukuku. 4. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Gözübüyük, A.Ş. & Tan, T. (2011). İdare Hukuku Cilt 1 Genel Esaslar. 8. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Gülçür, A. (2018). AİHM ve Türk Anayasa Mahkemesi’nin Kararları Işığında Hukuki Kesinlik (Belirlilik) İlkesinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24 (1), 149-175. doi: 10.33433/maruhad.445662
  • Günday, M. (2011). İdare Hukuku. 10. Baskı, Ankara: İmaj Yayınevi.
  • İbrahimov, O. (2016). Osmanlı Devleti’nde İlk Basın Yayın Faaliyetleri ve Tuna Gazetesi. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (5), 82-94.
  • Kavruk, H. (2021). Yerel ve Bölgesel Yönetimler. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • OECD (1995). Recommendation of the Council on Improving the Quality of Government Regulation. OECD/LEGAL/0278. https://legalinstruments.oecd.org/en/instruments/OECD-LEGAL-0278 (Erişim tarihi: 16.11.2021)
  • OECD (2011). Regulatory Consultation: A MENA-OECD Practitioners’ Guide for Engaging Stakeholders in the Rule-Making Process. https://www.oecd.org/mena/governance/MENA-Practitioners-Guide-%20EN.pdf (Erişim tarihi: 16.9.2021)
  • OECD (2017). Recommendation of the Council on Open Government. 14 December 2017 - C(2017)140-C/M(2017)22. https://www.oecd.org/gov/Recommendation-Open-Government-Approved-Council-141217.pdf (Erişim tarihi: 16.9.2021)
  • Ortaylı, İ. (2008). Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi. 2. Baskı, Ankara: Cedit Neşriyat.
  • Sevgili Gençay, F.D. (2014). Adsız Düzenleyici İşlemlerin Normlar Hiyerarşisindeki Yeri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63 (2), 397-418.
  • Sönmez, F. & Arslan Selçuk, S. (2021). Oelsner- Arû İmar Planının Hazırlık Süreci, 1944-1945: Kayseri Vilayet Gazetesi Haberlerinin Analizi. Online Journal of Art and Design, 9 (4), 78-98.
  • Söyler, Y. (2016). Karşılaştırmalı Hukukta Resmî Gazeteler ve Hukuki Güvenlik İlkesi. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (2), 107-134.
  • Şirin, T. (2019). Karşılaştırmalı Anayasa Hukukunda Kanun Kavramı. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
  • Tan, T. (1985). Resmî Gazetede Yayımlanacak Yönetmelikler ve Resmî Gazete Yayınları Üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 18 (1), 64-70.
  • TBMM (2008). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası: Madde Gerekçeli. https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/bitstream/handle/11543/1169/200901027.pdf?sequence=1&isAllowed=y (Erişim tarihi: 19.9.2021)
  • TDK (2021). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 17.9.2021)
  • Tekeli, İ. (2009). Cumhuriyetin Belediyecilik Öyküsü (1923-1990). İlhan Tekeli Toplu Eserler 4, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Tufan Emini, F. & Ayaz, Ç. E. (2018). Türkiye’de Bilgi Edinme Hakkı: Büyükşehir Belediye Web Sayfaları Üzerinden Bir Değerlendirme. Journal of Awareness, 3 (1), 13-26.
  • Tuğluca, M. (2003). Ankara: Vilayetin Resmî Gazetesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, YÖK Tez Merkezi tez no: 132780.
  • Venedik Komisyonu (2011). Report on the Rule of Law. European Commission for Democracy through Law (Venice Commission), CDL-AD (2011) 003rev. https://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CDL-AD(2011)003rev-e (Erişim tarihi: 16.11.2021)
  • Yazıcı, N. (1994). Tanzimat Dönemi Basını Konusunda Bir Değerlendirme. Tanzimatın 150. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu, Ankara 31 Ekim – 3 Kasım 1989, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, XXVI. Dizi – Sayı 5, 55-87.
  • YYGM (2021), 2020 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, https://webdosya.csb.gov.tr/db/yerelyonetimler/icerikler/2020_yili_mahall-_idareler_genel_faal-yet_raporu-20210621180102.pdf (Erişim tarihi: 29.10.2021)

The Publication and Quality Problem of the By-Laws Issued by Local Governments

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Kongresi: Krizler, Belirsizlikler ve Arayışlar Özel Sayısı, 147 - 178, 31.12.2021
https://doi.org/10.33399/biibfad.1029309

Öz

In this study, the quality and publication problems of the by-laws issued by the local governments by document analysis method are presented and solutions are suggested. Local governments are authorized by the Constitution and laws to issue by-laws. The rule of law requires to ensure that the citizens have easy access to the consolidated texts of the by-laws put into effect by the local governments on various issues. Instead of publishing in the Official Journal, by-laws issued by local governments are published only in local newspapers or announced by official web sites. However, this rule, which is out of date and insufficient regarding the current technological tools, shall be amended regarding the principle of legal certainty that is an element of the rule of law. The principle of legal certainty necessitates that local governments make access to the current consolidated versions of their regulations online. The format, content and consultation processes of the by-laws are regulated in the Turkish legal system. In the central government, the quality of regulation review is carried out by the General Directorate of Law and Legislation in the President Office. However, by-laws issued by the local governments are not reviewed by any external experts. In this paper, reviewing the local governments’ draft by-laws, creating a Bulletin of Local Governments on the internet for citizens to easy access the newly issued regulation is suggested. Moreover, a Local Governments’ Regulation Information System, which consolidates by-laws shall also be set up to satisfy the requirements of the principle of legal certainty.

Kaynakça

  • ABB (2021). Antalya Büyükşehir Belediyesi Mevzuatı. https://antalya.bel.tr/BilgiEdin/belediye-mevzuati (Erişim tarihi: 25.11.2021)
  • Alıcı, O.V. (2021). Yerel Yönetimlerde Normsal Kayıtsızlık. Strategic Public Management Journal, 7 (13), 1-9.
  • Alpaslan, E. & Tombul, Y. (2018). Cumhuriyet Döneminde Maraş’ta Yerel Basın (1923-1990). Turkish Studies, 13 (16), 1-20.
  • Altunsoy, N. (2014). Amasya Vilayeti Gazetesi: 1922-1928. Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, YÖK Tez Merkezi tez no: 10045554.
  • Avrupa Konseyi (2021). Manifesto for a New Urbanity - European Urban Charter II. Strasbourg: Council of Europe Publishing, https://rm.coe.int/urban-charter-ii-manifesto-for-a-new-urbanity-publication-a5-58-pages-/168095e1d5 (Erişim tarihi: 16.9.2021)
  • Avşar, Z. (2016). Resmî Gazetelerin Devlet Hayatındaki Yeri ve Hatay Devleti Resmî Gazetesi Örnek Olayı. Ombudsman Akademik Dergisi, 2 (4), 237-255.
  • AYM (2013). E.2013/39, K.2013/65, 22.5.2013, RG t. 12.7.2013, s. 28705.
  • AYM (2014). E.2013/67, K.2013/164, 26.12.2013, RG t. 27.3.2014, s. 28954.
  • AYM (2017). E.2016/198, K.2017/144, 28.9.2017, RG t. 18.10.2017, s. 30214.
  • AYM (2020). E.2020/14, K. 2020/58, 15.10.2020, RG t. 3.12.2020, s. 31323.
  • AYM (2021). E.2018/127, K.2021/18, 18.3.2021, RG t. 17.6.2021, s. 31514.
  • Cilavdaroğlu, A.A. (2019). Türkiye’de Parlamenter Sistemde Düzenleyici Etki Analizi Uygulamaları ve Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemindeki Geleceği. Akdeniz İİBF Dergisi, 19 (2), 273-298. doi: 10.25294/auiibfd.543077
  • Çaptuğ, M. (2021). Hukuki Güvenlik İlkesinin Kavramsal Gelişimi. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (17), 133-160. doi: 10.18771/mdergi.957891
  • Çavuş, S. (2018). Aksaray Vilayet Gazetesi’nde Cumhuriyet’in İlk Yılları ve İnkılâplar (1929-1930). Erciyes İletişim Dergisi, 5 (4), 37-57.
  • Danıştay (1976). Danıştay 3. Daire, E.1976/646, K.1976/651, 15.10.1976, Danıştay Dergisi, 7 (26-27), 78-86.
  • Dik, E. (2009). Türkiye’de Resmî Gazete’nin Serüveni. Memleket Siyaset Yönetim, 4 (11), 163-178.
  • Duran, L. (1970). Resmî Gazetenin Yayınları Üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 3 (1), 5-15.
  • Elban, S. (2018). Belediye Ölçeği Perspektifinden Mahalli İdareler Reformu Üzerine Notlar. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (3), 1591-1602.
  • Gençoğlu, M. (2011). 1864 ve 1871 Vilâyet Nizamnamelerine Göre Osmanlı Taşra İdaresinde Yeniden Yapılanma. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (1), 29-50.
  • Gökdül, A. & Sarıkoyuncu, A. (2017). Kütahya Vilayet Gazetesi’ne Göre Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası (1925-1944). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (52), 103-122.
  • Gözler, K. & Kaplan, G. (2021). İdare Hukuku Dersleri. 23. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Gözler, K. (2021). Türk Anayasa Hukuku. 4. Baskı, Bursa: Ekin Kitabevi.
  • Gözübüyük, A.Ş. & Tan, T. (2011). İdare Hukuku Cilt 1 Genel Esaslar. 8. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Gülçür, A. (2018). AİHM ve Türk Anayasa Mahkemesi’nin Kararları Işığında Hukuki Kesinlik (Belirlilik) İlkesinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24 (1), 149-175. doi: 10.33433/maruhad.445662
  • Günday, M. (2011). İdare Hukuku. 10. Baskı, Ankara: İmaj Yayınevi.
  • İbrahimov, O. (2016). Osmanlı Devleti’nde İlk Basın Yayın Faaliyetleri ve Tuna Gazetesi. Kafkas Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (5), 82-94.
  • Kavruk, H. (2021). Yerel ve Bölgesel Yönetimler. Ankara: Nobel Yayınevi.
  • OECD (1995). Recommendation of the Council on Improving the Quality of Government Regulation. OECD/LEGAL/0278. https://legalinstruments.oecd.org/en/instruments/OECD-LEGAL-0278 (Erişim tarihi: 16.11.2021)
  • OECD (2011). Regulatory Consultation: A MENA-OECD Practitioners’ Guide for Engaging Stakeholders in the Rule-Making Process. https://www.oecd.org/mena/governance/MENA-Practitioners-Guide-%20EN.pdf (Erişim tarihi: 16.9.2021)
  • OECD (2017). Recommendation of the Council on Open Government. 14 December 2017 - C(2017)140-C/M(2017)22. https://www.oecd.org/gov/Recommendation-Open-Government-Approved-Council-141217.pdf (Erişim tarihi: 16.9.2021)
  • Ortaylı, İ. (2008). Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi. 2. Baskı, Ankara: Cedit Neşriyat.
  • Sevgili Gençay, F.D. (2014). Adsız Düzenleyici İşlemlerin Normlar Hiyerarşisindeki Yeri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63 (2), 397-418.
  • Sönmez, F. & Arslan Selçuk, S. (2021). Oelsner- Arû İmar Planının Hazırlık Süreci, 1944-1945: Kayseri Vilayet Gazetesi Haberlerinin Analizi. Online Journal of Art and Design, 9 (4), 78-98.
  • Söyler, Y. (2016). Karşılaştırmalı Hukukta Resmî Gazeteler ve Hukuki Güvenlik İlkesi. Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 6 (2), 107-134.
  • Şirin, T. (2019). Karşılaştırmalı Anayasa Hukukunda Kanun Kavramı. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
  • Tan, T. (1985). Resmî Gazetede Yayımlanacak Yönetmelikler ve Resmî Gazete Yayınları Üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 18 (1), 64-70.
  • TBMM (2008). Türkiye Cumhuriyeti Anayasası: Madde Gerekçeli. https://acikerisim.tbmm.gov.tr/xmlui/bitstream/handle/11543/1169/200901027.pdf?sequence=1&isAllowed=y (Erişim tarihi: 19.9.2021)
  • TDK (2021). Güncel Türkçe Sözlük. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim tarihi: 17.9.2021)
  • Tekeli, İ. (2009). Cumhuriyetin Belediyecilik Öyküsü (1923-1990). İlhan Tekeli Toplu Eserler 4, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Topuz, H. (2003). II. Mahmut’tan Holdinglere Türk Basın Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Tufan Emini, F. & Ayaz, Ç. E. (2018). Türkiye’de Bilgi Edinme Hakkı: Büyükşehir Belediye Web Sayfaları Üzerinden Bir Değerlendirme. Journal of Awareness, 3 (1), 13-26.
  • Tuğluca, M. (2003). Ankara: Vilayetin Resmî Gazetesi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Ana Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, YÖK Tez Merkezi tez no: 132780.
  • Venedik Komisyonu (2011). Report on the Rule of Law. European Commission for Democracy through Law (Venice Commission), CDL-AD (2011) 003rev. https://www.venice.coe.int/webforms/documents/default.aspx?pdffile=CDL-AD(2011)003rev-e (Erişim tarihi: 16.11.2021)
  • Yazıcı, N. (1994). Tanzimat Dönemi Basını Konusunda Bir Değerlendirme. Tanzimatın 150. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu, Ankara 31 Ekim – 3 Kasım 1989, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, XXVI. Dizi – Sayı 5, 55-87.
  • YYGM (2021), 2020 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, https://webdosya.csb.gov.tr/db/yerelyonetimler/icerikler/2020_yili_mahall-_idareler_genel_faal-yet_raporu-20210621180102.pdf (Erişim tarihi: 29.10.2021)
Toplam 45 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Ahmet Alptekin Duru 0000-0002-2969-6406

Erken Görünüm Tarihi 31 Aralık 2021
Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2021
Gönderilme Tarihi 27 Kasım 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 5 Sayı: Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Kongresi: Krizler, Belirsizlikler ve Arayışlar Özel Sayısı

Kaynak Göster

APA Duru, A. A. (2021). Yerel Yönetimlerce Çıkarılan Yönetmeliklerin Yayım ve Kalite Sorunu. Bingöl Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Kongresi: Krizler, Belirsizlikler ve Arayışlar Özel Sayısı), 147-178. https://doi.org/10.33399/biibfad.1029309


Creative Commons Lisansı