Kamu Hizmetinde Yeni Konsept: Akıllı Kamu Hizmeti

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 415 - 440, 30.12.2022

Lütfullah Ün

https://doi.org/10.33399/biibfad.1130379

Cited By: 5

Öz

Dijitalleşme, mobil iletişim ve yapay zekâ alanlarındaki ilerlemeler ve bu teknolojilerin kullanım yaygınlığı tüm dünyada kamu yönetimi konseptini kaçınılmaz olarak bir dönüşüm sürecine sokmuştur. Bu dönüşüm sürecinde yer alan ülkelerde bir yandan kamu hizmetlerinin kalitesi, ulusal güvenlik, kamu güvenliği, yönetişim ve benzeri pek çok gösterge olumlu etkilenmiştir. Diğer yandan ise özel hayatın gizliliği, özgürlükler, sosyal psikoloji gibi pekçok alanda yeni sorunlar ve tartışmalar meydana gelmektedir. Bu açıdan dünyada dijital dönüşümde önde gelen bazı ülkeler, bu süreçte devlet ve toplum yapıları ile gelişen teknolojiyi karşılıklı uyumlaştıracakları çeşitli model arayışları içerisine girmişlerdir. Zira teknolojinin çevre ve insan tabiatıyla uyumu; toplumsal düzen, sürdürülebilir kalkınma ve sürdürülebilir gelişme için göz önünde bulundurulmak zorundadır. Bu çalışmanın temel amacı, dünyanın çeşitli ülkelerinde ve Türkiye’de uygulanmakta olan akıllı kamu hizmeti örneklerinden hareketle kamu hizmetinin bu yeni konsepti ile ilgili gerek kamu yöneticileri gerekse akademik camia açısından farkındalık oluşturmaktır. Bu çalışmada yöntem olarak literatür ve mevzuat taraması kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akıllı Kamu Hizmeti, Kamu Yönetimi, Yapay Zekâ

New Concept in Public Service: Smart Public Service

Öz

Advances in digitalization, mobile communication and artificial intelligence and the prevalence of these technologies have inevitably brought the concept of public administration into a transformation process across the world. The quality of public services, national security, governance and other similar indicators are positively affected in the countries involved in this transformation process. On the other hand new problems and issues have emerged regarding the privacy, freedoms and social psychology. In this respect, some of the leading countries in digital transformation are looking for various models in which they will harmonize the state and social structures with the developing technology in this process. Since the harmony of technology is a crucial factor for the environment and human nature, the social order must be taken into account for sustainable development and sustainable improvement. The main purpose of this study is to raise awareness in terms of both public administrators and the academic community about this new concept of public service by reviewing existing literature and legislation, based on the examples of smart public services being implemented in various countries of the world.

Anahtar Kelimeler

Smart public service, public administration, artificial ıntelligence

Kaynakça

• Akalın, B. (2020). Sağlık Hizmetleri ve Yönetiminde Yapay Zekâ, İstanbul: Hiper Yayıncılık.
• Anadolu Ajansı-AA (2021). e-Devlet Kapısı'nda 2022 hedefi 60 milyon kayıtlı kullanıcı, https://www.aa.com.tr/tr/bilim-teknoloji/e-devlet-kapisinda-2022-hedefi-60-milyon-kayitli-kullanici/2407647, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Baines, T. S., Lightfoot, H. W., Benedettini, O. & Kay, J. M. (2009). The servitization of manufacturing: A review of literature and reflection on future challenges. Journal of Manufacturing Technology Management, 20(5), 547-567.
• Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu-BTK (t.y.), Toplum 5.0. Sektörel Araştırma Ve Strateji Geliştirme Dairesi. https://www.btk.gov.tr/uploads/pages/arastirma-raporlari/toplum-5-0-arastirma-raporu.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Bilici, Z. & Babahanoğlu, V. (2018). Akıllı kent uygulamaları ve Konya örneği, Akademik Yaklaşımlar Dergisi, 9(2), 124-139.
• Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2019). Türkiye’nin Sanayi Devimi. Dijital Türkiye Yol haritası. https:// www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_Dijital-Turkiye-Yol-Haritasi.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Boschma, R. (2014). constructing regional advantage and smart specialisation: comparison of two European policy concepts. Scienze Regionali, 13(1), 51–68.
• Celep, N. D. (2020). Toplum 5.0: insan merkezli toplum, Türk Eğitim Derneği, 22/05/2020. https://tedmem.org/download/toplum-5-0-insan-merkezli-toplum?wpdmdl=3362&refresh=5ee20c699fff11591872617, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Chourabi, H., Nam, T., Walker, S., Gil-Garcia, J. R., Mellouli, S., Nahon, K., ... & Scholl, H. J. (2012). Understanding smart cities: An integrative framework. Proceedings of the Annual 45. Hawaii International Conference on System Sciences, s. 2289-2297.
• Demir, F. (2022). Kamu Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar -Akıllı Devletler, Akıllı Kentler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık, 1. Baskı.
• Deutsche Welle-DW (2018a). Çin dijital diktatörlüğe ilk adımı attı, 12/08/2018. https://www.dw.com/tr/%C3%A7in-dijital-diktat%C3%B6rl%C3%BC%C4%9Fe-ilk-ad%C4%B1m%C4%B1-att%C4%B1/av-44525408, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Deutsche Welle-DW (2018b). Çin vatandaşa not sistemine geçiyor, 21/05/2018, https://www.dw.com/tr/%C3%A7in-vatanda%C5%9Fa-not-sistemine-ge%C3%A7iyor/av-43809155, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Develi, H. (2017). Endüstri 4.0’dan Toplum 5.0’a. Dünya Gazetesi. 02/11/ 2017. https://www.dunya.com/kose-yazisi/endustri-40dan-toplum-50a/389146, (Erişim Tarihi: 10/10/2021).
• Dijital Dönüşüm Ofisi (2019). https://cbddo.gov.tr/projeler/kaysis/. (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Dombrowski, U. ve Wagner, T. (2014). Mental Strain as Field of Action in the 4th Industrial Revolution, Procedia CIRP, 17, s. 100-105.
• Dünya (2022). Bilişimdeki beyin göçü ‘milli risk’, https://www.dunya.com/sektorler/bilisimdeki-beyin-gocu-milli-risk-haberi-652304, (Erişim Tarihi: 01/11/2022).
• Eryılmaz, B. (2010). Kamu Yönetimi, 3. Baskı, Ankara: Okutman Yay.
• Ferreira, C.M. & Serpa, S. (2018). Society 5.0 and social development: contributions to a discussion, Management and Organizational Studies, 5(4), 27.
• Fırat, O. Z. ve Fırat, S. Ü. (2017). Endüstri 4.0 yolculuğunda trendler ve robotlar. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Der. 46 (2), s. 213.
• Foresti, R. vd. (2019). Smart society and artificial ıntelligence: big data scheduling and the global standard method applied to smart maintenance. Engineering, 6(7), 835-846, https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2095809920300266?via%3Dihub, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Giffınger, R. (Ekim). Smart Cities Ranking Of European Medium-Sized Cities, Vienna University of Technology Research Report.
• Giffinger, R. vd. (2007). Smart Cities Ranking of European Medium-sized cities (Official Report), Centre of Regional Science (SRF), s. 1-12, http://www.smartcities.eu/download/smart_cities_final_report.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Gil-Garcia, J. R., Helbig, N. & Ojo, A. (2014). Being smart: Emerging technologies and innovation in the public sector. Government Information Quarterly, 31(S1), s. 1-8. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0740624X14001300?via%3Dihub, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Gökten, O. P. (2018). Karanlıkta üretim: Yeniçağda maliyetin kapsamı, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 20(4), s. 880-897. http://dx.doi.org/10.31460/mbdd.460897, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Harayama, Y. (2017). Society 5.0: aiming for a new human-centered society. collaborative creation through global R&D open ınnovation for creating the future: B. 66, S. 6, Hitachi Review. s. 8-13; https://www.hitachi.com/rev/archive/2017/r2017_06/trends/index.html, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Hermann, M., Pentek, T. & Otto, B. (2015). Design principles for ındustrie 4.0 scenarios: a literature review, Working Paper, No.01/2015, Technische Universität Dortmund. Hindistan İskân ve Kentsel İşler Bakanlığı (t.y.). https://smartcities.gov.in/about-the-mission, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Intel (t.y.), Devlette Yapay Zeka, https://www.intel.com.tr/content/www/tr/tr/government/artificial-intelligence.html, (Erişim Tarihi: 08/11/2021).
• Kagermann, H., W. Wahlster & J. Helbig, (2013). Recommendations for implementing the strategic initiative Industrie 4.0: Final report of the Industrie 4.0 Working Group, s. 5.
• KAYSİS (t.y.). Elektronik Kamu Bilgi Yönetim Sistemi (KAYSİS), https://www.kaysis.gov.tr/Kaysis_Hakkinda, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Keidanren (2018). Society 5.0: Co-creating The Future, https://www.keidanren.or.jp/en/policy/2018/095_booklet.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Komninos, N. (2008). Intelligent Cities and Globalisation of Innovation Networks, NY: Routledge.
• Kshetri, N. (2020). China’s Social Credit System: Data, Algorithms and Implications, IT Professional. Kumar, T. M. V. (2015). E-Governance for smart cities, Springer Science+Business Media, Singapore, s. 22.
• Leonhard, G. (2018). Teknolojiye Karşı İnsanlık, İstanbul: Siyah Kitap.
• Mangır, F. (2016). Smart City: strategies for local governments: the case of Konya in Turkey, Selçuk Ü. SB MYO Der. 41.Yıl Özel S. s. 27.
• Smart Nation Singapore (t.y). https://www.smartnation.gov.sg/, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Şimşek, H. (2019). Sosyal Kredi Sistemi: Çin’de vatandaşlık puanlaması, 22 Kasım 2019, Milliyet. Erişim Adresi: https://www.milliyet.com.tr/sosyal-kredi-sistemi-cin-de-vatandaslik-puanlamasi--molatik-13537/, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TC Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı-SBB (t. y.). E-Devlet Kapısı 18 Aralık 2008 tarihinde Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılmıştır, 18 Aralık 2008, http://www.bilgitoplumu.gov.tr/2008/e-devlet-kapisi-18-aralik-2008-tarihinde-sayin-basbakanimiz-recep-tayyip-erdogan-tarafindan-acilmistir/, (01/11/2021).
• TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı-ÇŞB (2019). 2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı, https://www.akillisehirler.gov.tr/wp-content/uploads/EylemPlani.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı-ÇŞB (2020b). 2020-2023 Ulusal Akıllı Şehirler Stratejisi ve Eylem Planı, https://www.akillisehirler.gov.tr/wp-content/uploads/EylemPlani.pdf#page=20&zoom=100,57,616, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TC Çevre ve Şehircilik Bakanlığı-ÇŞB. (2020a). Akıllı Şehir Uygulamalarında İlk Örnek Kanal İstanbul Olacak -15/01/2020. https://csb.gov.tr/akilli-sehir-uygulamalarinda-ilk-ornek-kanal-istanbul-olacak-bakanlik-faaliyetleri-29695, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TDK Sözlük (t.y.). https://sozluk.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TOGG (2020). Yerli Otomobil Mobilite Ekosistemi (Nesnelerin İnterneti), https://www.youtube.com/watch?v=FJrnv2kkTIo, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TRTHABER (2021a). TOGG'un üretim çalışmaları tam gaz, 24/06/2021, https://www.trthaber.com/haber/ekonomi/toggun-uretim-calismalari-tam-gaz-590795.html, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TRTHABER (2021b). 2023 yılında ilk 5G sinyali hizmete sunulacak, https://www.trthaber.com/haber/bilim-teknoloji/2023-yilinda-ilk-5g-sinyali-hizmete-sunulacak-576474.html, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TUBİTAK (2004). Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikaları 2003-2023 Strateji Belgesi, Vizyon 2023, 02/11/2004. https://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/vizyon2023/Vizyon2023_Strateji_Belgesi.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• TUBİTAK (2017). Yeni Sanayi Devrimi Akıllı Üretim Sistemleri Teknoloji Yol Haritası, 03/01/2017, Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Daire Başkanlığı, https://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/akilli_uretim_sistemleri_tyh_v2-03ocak2017.pdf, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Türkiye İstatistik Kurumu-TÜİK (2021). Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2021, https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Survey-on-Information-and-Communication-Technology-(ICT)-Usage-in-Households-and-by-Individuals-2021-37437, (Erişim Tarihi: 01/11/2021).
• Velibeyoğlu, K. (2019). Akıllı Kentler: Vaatler ve Ötesi, Yenilikçi Sürdürülebilir Gelişme Stratejileri Bağlamında Türkiye Ekonomisinin Geleceğine Yönelik Çözüm Arayışları (Ed. Şanlısoy, S.), İzmir: İlkim Ofset.
• Yüksekbilgili, Z. & Çevik G. Z. (2018). Endüstri 4.0 bağlamında Türkiye’nin yerine ilişkin güncel ve gelecek eksenli bir analiz. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, s. 431.