Türkiye'de Göç Yönetimi ve Entegrasyon Politikaları

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 27, 28.06.2024

Alper Altınöz

Öz

Göç, insanlık tarihi boyunca gerçekleşmiş olan ve günümüzde de devam eden bir kavramdır. İnsanların yaşadıkları toprakları terk etmesi ile başlayan göç hareketi, sadece göç eden topluluğu değil, göç edilen yerde yaşayan insanları da etkilemektedir. 20.yy ile birlikte göçler, genel olarak kitlesel bir şekilde oluşmuş ve göç edilen toplumlarda da birçok değişim meydana gelmeye başlamıştır. Türkiye’de bu toplumlardan birisidir ve aslında göç olgusuna çokta yabancı bir ülke değildir. Osmanlı Devleti’nin gerçekleştirdiği hoşgörülü yönetim sayesinde birçok kişi Anadolu topraklarına göç etmiştir. Bu göçler Türkiye Cumhuriyeti’nin ilanı ile de devam etmiş ve Türkiye gerek coğrafi konumu, gerekse idare etme anlayışı sebebi ile göç edilen topluluklar tarafından adeta cazibe merkezi olarak görülmüştür. Bu yüzden gerçekleşen göçün yönetiminin ve göç eden toplulukların entegrasyonunun gerçekleştirilmesi zorunlu bir durum olmuştur

Anahtar Kelimeler

GÖÇ, ENTEGRASYON, TÜRKİYE, YÖNETİM

Kaynakça

• Adil, B. (2020). Türkiye’nin Göç Yönetimi Stratejisi ve Türkiye’de Yaşayan Suriyelilere Yönelik Tutumlar: Ankara İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Aktel, M. VE Kaygısız, Ü. (2018). Türkiye’de Göç Yönetimi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23.
• Arık, D. S. (2020). Türkiye’de Göç Yönetişimi ve Suriyeli Sığınmacıların Türkiye’ye Ekonomik ve Sosyal Etkileri. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 58-74.
• Aslan, A. (2017). Entegrasyon, Çok kültürlülük ve Katılım: Almanya Türklerinin Yaklaşımı. Al Farabi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 74-88.
• Aydamak, M.Y. (2021). Göçmen Sağlığı Bağlamında Türkiye’deki Suriyelilere Yönelik Sağlık Politikaları. Sağlık Yönetimi ve Liderlik Dergisi, (1), 36-58.
• Bahçeci, Hazan I. & Uzun, Şenol (2017). Türkiye’de Uluslararası Göç ve Yerel Politika, Göç Entegrasyon Politikalarının Türk Kamu Yönetimindeki Yeri ve Önemi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 192-208.
• Barut, I. (2018). Osmanlı Dönemi’nde Gerçekleşen Göçlerin Kurumsallaşma ve Göç Politikaları Üzerindeki Etkileri. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18(40/2), 161- 190.
• Başbuğ, Ş. (2017). Geçici Koruma Kapsamındaki Yabancıların Karşılaştıkları Çalışma Sorununa İlişkin Bir İnceleme, İş ve Hayat Dergisi, S.3(6), ss.137-154.
• Canatan, K. Birinci, M., Çağlar, İ., Kryvenko, Y., Öksüz, S., & Altun, F. (2015). Disiplinler arası Göç ve Göç Politikaları Sempozyumu: 29-30 Mayıs 2015. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Cenevre Sözleşmesi. (1951). Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Sözleşme. https://www.multeci.org.tr/wp-content/uploads/2016/12/1951-Cenevre- Sozlesmesi- 1.pdf.
• Cevheri, S. (2016). G. A. Türk Milleti ve Türk Kimliği: Ulus Devlet İnşa Sürecinde 1934 Tarihli İskân Kanunu.
• Czaika, M., & De Haas, H. (2015). Evaluating Migration Policy Effectiveness. In A. Triandafyllidou (Ed.), Routledge Handbook Of Immigration And Refugee Studies (S. 34-40). New York: Routledge
• Çakı, A. (2018). Geçmişten Bugüne Türkiye’nin Göç Politikası ve Suriyeli Göçmenler Bağlamında Göç Yönetişimi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karaman: Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çakır, S. (2011). Geleneksel Türk Kültüründe Göç ve Toplumsal Değişme, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı. 24, ss. 129-142.
• Çetin, İ. (2016). Türkiye’de Suriyeli Sığınmacıların Sosyal ve Kültürel Entegrasyonu. Sosyoloji Dergisi , (34) , 197-222.
• Çsgb. (2024). Çalışma İzin İstatistikleri. https://www.csgb.gov.tr/istatistikler/calisma-hayati- istatistikleri/resmi-istatistik-programi/calisma-izin-istatistikleri/. (Erişim Tarihi: 12.03.2024).
• Demir, B. (2022). Göçmenler ve Sağlık. İnsan Hareketliliği Uluslararası Dergisi, 2(2), 298- 313.
• Demir, M. (2016). Türkiye’de Yabancıların Sosyal Güvenliği, Sosyal Güvenlik Dergisi, S.1(6), ss.70- 93.
• Demirhan, Y. ve Aslan, S. (2015). Türkiye’nin Sınır Ötesi Göç Politikaları ve Yönetimi. Birey ve Toplum Dergisi, Cilt:5, Sayı:9, s.29.
• Demirhan, N. (2019). 1923 Yılından Bugüne Türkiye'nin Uluslararası Göç Politikaları ve Sosyal-Ekonomik Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Demirtaş, M. (2009). Kırım Savasşı ve 93 Harbi Süresince Osmanlı Memleketine Gelen Göçmenlerin Sevk ve İskanları. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 16(41), 215-238.
• Deniz, T. (2014). Uluslararası Göç Sorunu Perspektifinden Türkiye. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18.
• Ekici, S, Tuncel, G. (2016). Göç ve İnsan. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1) , 9- 22.
• Enver G, Dilek A, Emine S. (2017). Dünyada ve Türkiye’de Göç Yönetimi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(2), 37-60.
• Ergüven, N. S. ve Özturanlı, B. (2013). Uluslararası Mülteci Hukuku ve Türkiye. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 62(4), 1007-1062.
• GCIM, (2005). A paper prepared for the Policy Analysis and Research Programme of the Global Commission on International Migration. https://www.iom.int/sites/g/files/tmzbdl486/files/2018-07/TP5.pdf. (Erişim Tarihi: 29.04.2024).
• Genç, D. H., (2016). Göçmenlik, Dil Engeli ve Sağlık Hizmetleri. SD Platform, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, (40), s. 44-47.
• Göç İdaresi Başkanlığı. (2024). https://www.goc.gov.tr/gecici-korumamiz-altindaki-suriyeliler (Erişim Tarihi: 01.03.2024).
• Göç İdaresi Başkanlığı. (2024). Genel Bilgi. https://www.goc.gov.tr/genel- bilgi45#:~:text=Ge%C3%A7ici%20koruma%2C%20kitlesel%20ak%C4%B1n%20ola ylar%C 4%B1nda,ve%20tamamlay%C4%B1c%C4%B1%20bir%20%C3%A7%C3%B6z%C3 %BCm %20yoludur. (Erişim Tarihi: 01.03. 2024).
• Göç İdaresi Başkanlığı. (2024). Yıllara Göre Yakalanan Düzensiz Göçmen Sayısı. https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler. (Erişim Tarihi: 05.03.2024).
• Göç İdaresi Başkanlığı. (2024). Uyum Hakkında. https://www.goc.gov.tr/uyum-hakkinda. (Erişim Tarihi, 10.03.2024).
• Göçmen Sağlığı Merkezleri/Birimleri (2015). Sağlık Bakanlığı 906 Sayılı Yönergesi. https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/131281. (Erişim Tarihi: 16.03.2024).
• Gökmen, E. Ç. (2018). Turizm Sektöründe Göçmen Emeği: Nitelikli Emek mi? Ucuz Emek mi?. Çalışma ve Toplum, 1 (56) , 139-166.
• Gültaç, A. S. (2023). İşgücünde Konuşulmayan Taraf: Göçmen İşçiler, İnsana Yakışır İş Ve Sosyal Güvenlik. Uluslararası Anadolu Sosyal Bilimler Dergisi, 7(2), 405-420.
• Gün, M. ve Yüksel, S. (2021). Dünyada Göçmen Eğitimi Politikaları Bağlamında Türkiye’nin Göçmen Eğitimi Sürecinin Değerlendirilmesi ve Çözüm Önerileri. Milli Eğitim Dergisi, Türkiye’de ve Dünyada Göçmen Eğitimi, 1031-1053.
• Haydar, E. (2018). Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye’de Yaşanan Göçler ve Etkileri. Sosyal Bilimler Metinleri, 2018(1), 16-27.
• IOM Glossary. (2011). Glossary on Migration . Genevre, İsviçre: IOM
• İçduygu, A. Erder, S. ve Gençkaya, Ö. (2009). Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikaları 1923- 2023 Ulus Devlet Oluşumundan Ulus ötesi Dönüşümlere.
• İnan, C. E. (2016). Türkiye’de Göç Politikaları: İskân Kanunları Üzerinden Bir İnceleme. Göç Araştırmaları Dergisi, (3), 10-33.
• Hsk. (1948). İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi. https://www.hsk.gov.tr/Eklentiler/Dosyalar/9a3bfe74-cdc4-4ae4-b876 8cb1d7eeae05.pdf.
• İpek, N. (2013). Osmanlı Devleti’nin Göç ve İskân Politikaları. N. İpek ve M. Taştemir (Ed.), Osmanlı’da iskân ve göç içinde. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• İskan Kanunu, (1934). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/2733.pdf.
• Kabakuşak, D. (2014). Küresel Göç Yönetişimi Çerçevesinde Türkiye’de Göç Olgusunun Kurumsallaşması, Quo Vadis: Sosyal Bilimler – Artvin Çoruh Üniversitesi Hopa Uluslararası Sosyal Bilimler Konferansı, Artvin.
• Kahraman, S. (2016). Türkiye'de Göç Yönetişimi ve Suriyeli Sığınmacılar. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kavak, G. (2013). Birinci Körfez Savaşı Sonrası Irak'tan Türkiye'ye Göç ve Sonuçları. II. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, 435-444.
• Katseli, L., Lucas, R., & Xenogiani, T. (2006). Effects of Migration on Sending Countries: What Do We Know ? İnternational Symposium on İnternational Migration and Development . Population Division Department of Economic and Social Affairs United Nations Secretariat.
• Kaya, A. (2014). Türkiye’de Göç ve Uyum Tartışmaları: Geçmişe Dönük Bir Bakış. İdealkent, 5(14), 11-28.
• Koçak, Y. ve Terzi, E. (2012). Türkiye’de Göç Olgusu, Göç Edenlerin Kentlere Olan Etkileri ve Çözüm Önerileri. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(3), 163-184.
• Koser, K. (2005). Irregular Migration, State Security and Human Security: A Paper Prepared for the Policy Analysis and Research Programme of the Global Commission on International Migration. Geneva: Global Commission on International Migration, 3.
• Mancak, S. (2019). Zorunlu Göç ve Türkiye’de Suriyeli Kaçak İşçilerin Durum Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• MEB (2016). Suriyeli Çocukların Eğitimi İçin Yol Haritası Belirlendi. http://meb.gov.tr/m/haber/11750/tr#. (Erişim Tarihi: 13.03. 2024).
• Nevin A. (2019). Uluslararası Göç Kavramı Çerçevesinde Türkiye'de Göç Yönetimi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Naz, Y. (2015). Türkiye’nin Uluslararası Göç Politikası ve Uluslararası Göçün Türkiye’deki Güncel Sorunları. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
• Ortaylı, İ. (2017) Ruslar Hasta Adamı Paylaşmayı Teklif Edince. (29 Ekim 2017). https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ilber-ortayli/ruslar-hasta-adami-paylasmayi- teklif- edince-40626234
• Polat, S. S. (2020). Türkiye’nin Yeni Göç Yönetiminin Uyum Politikaları Bağlamında Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi.
• Sağlam, S. (2006). Türkiye’de İç Göç Olgusu ve Kentleşme, Türkiyat Araştırmaları, Sayı:5, (2006), s.34-44.
• Saatçioğlu, B. (2017). AB’nin Mülteci Krizi: Normlar-Çıkarlar Dikotomisi Üzerinden AB’yi Yeniden Değerlendirmek. Yaprak Gülcan (Ed.), Sedef Akgüngör (Ed.), Yeşim Kuştepeli (Ed.) Türkiye-AB İlişkilerinde Yeni Bir Konu: Mülteci Sorunu ve Türkiye- AB İşbirliği. İstanbul.
• Sayar, B. ve Dindar Demiray, E.K. (2023). Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin 100. Yılında Göçmen Sağlığı Politikaları: Ağız ve Diş Sağlığı. Current Healthcare Management, 1(1):36-39.
• Sayın, Y. Usanmaz, A. ve Aslangiri, F. (2016). Uluslararası Göç Olgusu ve Yol Açtığı Etkiler: Suriye Göçü Örneği. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 1-13.
• Sezen, İ., Turan, M. ve Kaya, A. A. (2018). Türkiye’deki Suriyeli Misafirler ve İlişkilendirilen Bulaşıcı Hastalıklar. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(4), s. 119–127
• Şahin, E. ve Çıldır, B. (2023). Göçmen Çocukların Okuma Kültürlerine Yönelik Bir İnceleme. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (12), 971-985.
• Taş, H. ve Özcan, S. (2018). Suriyeli Göçmen Sorunlarının, Sosyal Politikalar Bağlamında Analizi. Hak İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 7 (17), 36-54.
• Tüfekçi, S. (2002). Kırsal Kesimlerden Büyükşehirlere Göç ve Göçün Aile Yapısında Meydana Getirdiği Değişiklikler: İstanbul Örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Isparta.
• Oral, B. ve Çetinkaya, F. (2017). Sosyolojik Bir Olgu Olarak Göç, Tanımı, Nedenleri ve Göç Kuramları. Türkiye Klinikleri Halk Sağlığı-Özel Konular, 3(1), 1-8.
• Özcan, A. S. (2018). Çok Kültürlülük Bağlamında Türkiye’nin Suriyeli Öğrencilere Yönelik Eğitim Politikası. PESA Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(1), 17-29.
• Uluslararası, Göç. Ö. (2013). Uluslararası Göç Hukuku, Göç Terimleri Sözlüğü.
• Uzun, Şenol (2024). Cumhuriyetin İkinci Yüzyılına Girerken Türkiye’de Göç, Değişen Demografi ve Göç Yönetimi. Çağdaş Yerel Yönetimler, 33(1), 1-32.
• Üstübici, A. (2017). Türkiye’de Göç Politikaların Dönüşümü: Yasadışılığın Uluslararası Üretiminden Makbul Yabancıya? Toplum ve Bilim, (140), 106-121
• Safi, S. (2018). Uluslararası Hukukta Mülteciler, Sığınmacılar ve Entegrasyonun Yasal Göstergeleri. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(34), 31-63.
• Şeker, B. D.(2015). Göç ve Uyum Süreci Psikolojik Bir Değerlendirme, İçinde B. D. Şeker; İ. Sirkeci ve M. M. Yüceşahin (Eds.), Göç ve Uyum (ss. 9-21). London: Transnational Press
• Yağcı, A. H. (2023). Nüfus, Doğurganlık ve Göç: Uzun Vadeli Bir Bakış. https://medyascope.tv/2023/07/23/alper-yagci-yazdi-nufus-dogurganlik-ve-goc-uzun- vadeli- bir bakis/?fbclid=ıwar1tjgxtyykuzyjqıjunuafldelduvrp0kujwtpr0d2jg3nypdzfo9xg634 adresinden alındı. (Erişim Tarihi: 18.03.2023).
• Yılmaz, F. K., ve Ergül, S. (2021). Sağlık Politikası Analizi: Göçmen Sağlığı Kapsamında Suriyeli Sığınmacılar. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 3(2), 119-128.
• Yücel, K. (2010). Yeni Türkiye ve Dış güçler, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.