Ekolojik Denge Unsuru "Blowflies"

Yıl 2022, Cilt: 5 Sayı: 1, 31 - 31, 07.09.2022

Murat Oğuz

Öz

Ülkemizde “Uçan Sinek” ya da “Leş Sineği” olarak bilinen bu sinekler, Calliphoridae familyasındandır. Dünyada bilinen yaygın ismi “Blowflies”dır. Calliphoridae familyası üyeleri metalik parlak mavi, yeşil ya da kara göğüs ve karın renklerine sahiptir. Baş bölgesinde bulunan kıllar siyah renktedir. Eşeysel organlarda bulunan acrophallus şeklinin farklılığı bu familyalar için ayırt edici özelliklerden biridir. Ergin sineklerde toraksta bulunan postscutellumların iyi gelişmiş olması, hipopleural setalarının sert görünümlü olması ve de propleron yapılarının tüylü olmasıyla dikkat çekerler. Oldukça gürültülü uçan bu sinekler ortalama 8-10 mm boyutlarıyla, karasineklerden biraz daha büyüktürler. Leş veya gübre üzerinde yaşayan çöpçülerdir. Calliphoridae familyası, ölü hayvan kokusunu 1,6 km'den alabilme özelliğine sahiptirler. Leş ile ilk temas eden hayvanlar olarak da bilinirler. Calliphoridae üyeleri genellikle yumurtalarını ölü hayvanların leşleri üzerine ya da taze dışkıya bırakırlar. Çürüyen etle beslenen bu larvalar doğanın temizlenmesinde önemli bir role sahiptirler. Savaş dönemlerinde çürüyen dokuyu uzaklaştırmak ve bakteri üremesini önlemek için açık yaralarda bu sinek larvalarının kullanıldığına dair çok sayıda rapor vardır. Calliphoridae larvaları sadece savaş dönemlerinde kullanılmamış, aynı zamanda medikal alanda da önemli bir yere sahip olmuştur. Bakteri ve enfeksiyonlu doku üzerine bırakılan medikal kurtçuklarla, iyileşmeyen yaraların tedavisi sağlanmıştır. Bu yöntem ülser tedavisinde, diyabetik yara kontrolünde, ameliyat sonrası yara iyileştirilmesinde de kullanılmıştır. Calliphoridae larvaları adli biyolojide de önemli bir yere sahiptir. Ölüm olayı gerçekleştikten birkaç dakika sonra, yumurtalarını ceset üzerine bırakan sineklerin gelişim evrelerinden yararlanılarak minimum ölüm zamanı, olay yerinin tespiti ve ölüm nedeninin belirlenmesi ile adli vakaların çözümü kolaylaşmıştır. Önemli bilgiler sağlayan bu tip araştırmalar “adli entomoloji” veya “medikokriminal entomoloji” bilim dallarının çalışma alanları içinde yer almaktadır. Ekolojik dengenin önemli bir unsuru olan çöpçü sineklerin zararlı etkileri de vardır. Calliphoridler her türlü bitkisel, hayvansal atık, çöp, kokuşmuş gıda ve dışkıyla beslendikleri için mikroorganizmaların taşınmasına neden olmaktadır. Böylece çeşitli bağırsak hastalıkları, tüberküloz, tularami ve brusella’nın yayılmasına etki yapmaktadırlar.

Anahtar Kelimeler

Calliphoridae, denge, ekoloji, uçan sinek

Ecological Balance Element "Blowflies"

Öz

These flies, known as "Flying Fly" or "Carrion Fly" in our country, are from the Calliphoridae family. The common name known in the world is "Blowflies". Members of the Calliphoridae family have metallic bright blue, green or black chest and abdomen colors. The hairs in the head area are black in color. The difference in the shape of the acrophallus in the genitals is one of the distinguishing features for these families. In adult flies, the postscutellum in the thorax are well developed, the hypopleural setae are hard and the propleron structures are hairy. These very noisy flies are slightly larger than houseflies, with an average size of 8-10 mm. They are scavengers that live on carrion or manure. The Calliphoridae family has the ability to detect the smell of dead animals from 1.6 km. They are also known as the first animals to come into contact with carrion. Members of Calliphoridae usually lay their eggs on the carcasses of dead animals or in fresh feces. These larvae, which feed on rotting meat, have an important role in the cleaning of nature. There are numerous reports of the use of these fly larvae on open wounds to remove decaying tissue and prevent bacterial growth during wartime. Calliphoridae larvae were not only used during wartime, but also had an important place in the medical field. Non-healing wounds were treated with medical maggots left on bacteria and infected tissue. This method has also been used in ulcer treatment, diabetic wound control, and postoperative wound healing. Calliphoridae larvae also have an important place in forensic biology. By making use of the developmental stages of the flies that lay their eggs on the corpse a few minutes after the death event occurred, the solution of forensic cases became easier with the minimum time of death, determination of the crime scene and determination of the cause of death. This type of research that provides important information is included in the fields of study of "forensic entomology" or "medicocriminal entomology". Scavenger flies, which are an important element of the ecological balance, also have harmful effects. Calliphorids cause the transport of microorganisms as they feed on all kinds of plant and animal waste, garbage, putrid food and feces. Thus, they affect the spread of various intestinal diseases, tuberculosis, tularami and brucella.

Anahtar Kelimeler

Calliphoridae, balance, ecology, blowfly

Kaynakça

• Anonim 1. https://www.britannica.com/animal/blow-fly-insect, Son erişim tarihi: 24.06.2022.
• Aksoy, H. (2019). Bazı Callıphorıdae ( Dıptera ) Türlerinin Gelişim Aşamaları Üzerine Çalışma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi. Eskişehir-Türkiye. Bryd J.H., Castner J.L. (2001). Forensic Entomology, by CRC pres LLC. 45-177.
• Dear, J. P. (1985). Fauna of New Zeland, Calliphoridae (İnsecta: Diptera). Published by Science Information PublishingCentre, DSIR, P.O. Box 9741 New Zeland.
• Demirsoy, A. (2001). Yaşamın Temel Kuralları, Omurgasızlar/Böcekler, Entomoloji. Cilt II, Metaksan A.Ş. Ankara.
• Erzinçlioğlu, Y. Z. (1996). Blowflies Slough, U.K, Richmand publishing Co.