Göller Bölgesi Göllerinde Ağır Metal Kirliliğinin Değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt 3, Sayı 1, 10 - 20, 30.03.2019

Kadir ORUÇOĞLU Mehmet BEYHAN

https://doi.org/10.30516/bilgesci.449984

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Türkiye’nin Göller Bölgesi olarak adlandırılan ve DSİ 18. Bölge Müdürlüğü sınırları içerisinde bulunan göllerde 2016 yılı içerisinde aylık olarak alınan su örneklerinde Zn, Cr, Mn, Fe, Cu, Co, Ni, Al, As, Mo, B, Ti, V ve Ba ağır metallerinin mevcudiyeti araştırılmıştır. Bu ağır metallerin yıllık ortalama konsantrasyonları ülkemizde yürürlükte olan Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinin, Kıta İçi Su Kaynaklarının Sınıflarına Göre Kalite Kriterlerine ve Yerüstü Su Kalitesi Yönetmeliğinin, Yerüstü Su Kaynakları için Belirli Kirleticiler ve Çevresel Kalite Standartları’na göre değerlendirilmiştir. Bu değerlendirme neticesinde araştırmanın yapıldığı 15 gölün ağır metaller bakımından kirlilik durumu ortaya konulmuştur. Bunun yanında kirlenme söz konusu olan göllerle ilgili çeşitli öneriler sunulmuştur. Çalışma kapsamında Eğirdir, Kovada, Gölcük, Akşehir, Eber, Karamık, Burdur, Acıgöl, Salda, Yarışlı, Karataş, Gölhisar, Yazır, Gökgöl ve Karakuyu göllerinde numune alma işlemleri ve ağır metal analizleri DSİ 18. Bölge Müdürlüğü tarafından koordine edilmiştir.

Çalışma sonucu yapılan değerlendirmelere göre çalışma alanında tespit edilen en yüksek ağır metal birikiminin Burdur havzası göllerinde, en düşük birikimin de Antalya havzası göllerinde olduğu tespit edilmiştir. 15 gölde yapılan 14 farklı ağır metal türünün değerlendirmesinde insan kaynaklı nedenlerden dolayı en fazla birikim yapan metallerin Akarçay Havzasında yer alan Eber gölünde, Cr ve As olduğu tespit edilmiştir. Doğal nedenlerden dolayı göllerde en çok rastlanan metaller ise Burdur Havzasında yer alan göllerde tespit edilen Zn, Cr, Cu, Co, Ni ve As’dir.

Anahtar Kelimeler

Göller Bölgesi, Göl, Yüzeysel sular, Ağır metal, Kirlilik, Su kalitesi

Assessment of Heavy Metal Pollution in The Lakes of Lakes District - Turkey

Öz

In this study, the presence of heavy metals such as Zn, Cr, Mn, Fe, Cu, Co, Ni, Al, As, Mo, B, V, Ba and Ti in the water samples taken monthly by 18^th Regional Directorate of State Hydraulic Works, in the year 2016 were investigated in the lakes that take place in region of lakes in Turkey. The annual average concentrations of these heavy metals have been evaluated according to the Quality Criteria According to Classes of Inland Water Resources of Water Pollution Control Regulation, and the Specific Pollutants and Environmental Quality Standards for Surface Water Sources of the Regulation of Surface Water Quality, which are in force in our country. In addition, various proposals have been made concerning the polluted lakes. Sampling procedures and heavy metal analyzes were coordinated by DSİ 18th Regional Directorate in Eğirdir, Kovada, Gölcük, Akşehir, Eber, Karamık, Burdur, Acıgöl, Salda, Yarışlı, Karataş, Gölhisar, Yazır, Gökgöl and Karakuyu lakes.

According to the results of the study, it was determined that the highest heavy metal accumulation in the study area is found in the lakes of Burdur basin and the lowest accumulation is found in the lakes of Antalya basin. In the assessment of 14 different heavy metal species in 15 lakes, it was determined that the metals which accumulate the most due to human reasons are Cr and As in Eber lake located in Akarçay Basin. The most common metals in lakes due to natural causes are Zn, Cr, Cu, Co, Ni and As detected in lakes located in Burdur Basin.

Anahtar Kelimeler

Lakes District, Lake, Surface waters, Heavy Metal, Pollution, Water quality

Kaynakça

• Beyhan, M., Kaçıkoç, M. (2013). Yedi Renkli Göle Yedi Renkli Hayat Projesi. Süleyman Demirel Üniversitesi. Eğirdir Gölü’nde Kirlilik Durumu ve Kirlilik Kaynakları Modelleme Çalışması Raporu. Syf 12–16.
• Dereli Emine, M., Ertürk, A., ve Çakmakçı, M., (2017). Yüzeysel Sularda Ağır Metallerin Etkileri Ve Ötrofikasyon İle İlişkisi. Türkiye Dil Bilimleri Dergisi. 214-230 (2017)
• DSİ, (2017). DSİ 2. Bölge Müdürlüğü Laboratuvarı. Ağır Metal Analizleri İçin Deney Talimatı (EPA 200.8 Metodu). 1-5.
• Ellis, K. V., White, (1989). G. Adn Warn, A. E., Surface Water Pollution and Its Control Antony Rome Ltd. Chippenham, Wiltshire.
• Kaptan H., Tekin-Özan, S. (2014). Eğirdir Gölü’nün (Isparta) Suyunda, Sedimentinde ve Gölde Yaşayan Sazan’ın (Cyprinus carpio L., 1758) Bazı Doku ve Organlarındaki Ağır Metal Düzeylerinin Belirlenmesi. SDÜ Fen Bilimleri Dergisi, 2014, 9 (2), 44-60. Tekin-Özan, S., İ. Kır, and M. Barlas. 2004
• Kır İ, Tekin-Özan S, Tuncay Y., (2007). Kovada Gölü’nün Su ve Sedimentindeki Bazı Ağır Metallerin Mevsimsel Değişimi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dergisi, 24 (1-2), 155158.
• SKKY, (2008). Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği.13 Şubat 2008 Tarih ve 26786 sayılı Resmi Gazete. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ankara.
• YSKY, (2016). Yüzeysel Su Kalitesi Yönetimi Yönetmeliği. 10 Ağustos 2016 Tarih ve 29797 sayılı Resmi Gazete. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Ankara.