Transformation of the Conservatism in Turkey in the Context of the Tendency from ‘Perıphery’ to the ‘Center’: The Case Of Justice and Development Party: From Political Islam to The Conservative Democracy

Yıl 2012, Sayı: 1, 81 - 111, 01.06.2012

Vedat Koçal

Öz

As a social science method, ‘Relationship/duality of Center- Periphery’
is conceptually famous with Edward Shils. Shils amplifies this method in his work entitled as The Constitution of Society under the chapter
“Center and Periphery (2002: 70)” as: “society has a centre. There is a central
zone in the structure of a society. Being a member of this society is
shaped through the relationship established with this central zone. This center
or central zone is a phenomenon in which values and beliefs of a society
could be found. What constitute the center of a society are its symbols, values
and beliefs which shape the whole society.” Şerif Mardin is the first person
who conceptually applied Shils’s method, which is used to understand
and explain social and political changes in international literature, to Turkey
in a particular way. In addition, the masterpiece of İdris Küçükömer entitled
as Alienation of the System written before Mardin and the discussions of Asian
Type of Production conducted with the participation of Sencer Divitçioğlu
could be assumed as the forerunners of this method. In this study, the process
of political change creating JDP and its political ideology named as ‘Conservative
Democracy’ along with one-party government going on from 2002
onwards via this way is interpreted as the indicator of center’s translocation
with periphery in the context of Centre-Periphery relationship and analyzed
under socio-economical infrastructural cause-result relationships in JDP example
which is accepted as political institutionalization.

Anahtar Kelimeler

Social Change, Edward Shils, Center and Periphery, Şerif Mardin, Justice and Development Party

‘Çevre’den ‘Merkez’e Yönelim Bağlamında Türkiye’de Muhafazakârlığın Dönüşümü: Siyasal İslâmcılıktan Muhafazakâr Demokratlığa AK Parti Örneği

Öz

Bir Sosyal Bilim yöntemi olarak ‘Merkez-Çevre ilişkisi/ikilemi’, kavramsal
anlamda Edward Shils’in adıyla anılır. Shils, bu yöntemi The
Constitution of Society adlı yapıtının “Center and Periphery / Merkez ve
Çevre” başlıklı dördüncü bölümünde (2002:70) “toplum, bir merkeze sahiptir.
toplumun yapısında bir merkezî bölge vardır. topluma üye olmak, bu
merkezî bölge ile kurulan ilişki tarafından şekillendirilir. …merkez veya
merkezî bölge, toplumun değerlerinin ve inançlarının alanına giren bir fenomendir.
Toplumu şekillendiren semboller, değerler ve inançlar düzeni
toplumun merkezini oluşturur” diye açıklamaktadır. Uluslararası literatürde
Shils’in adıyla anılan bu sosyal ve siyasal değişimi anlama ve açıklama yöntemini,
Türkiye özeline kavramsal olarak ilk uygulayan ise Şerif Mardin’dir.
Bununla birlikte, Mardin’den önce İdris Küçükömer’in Batılılaşma, Düzenin
Yabancılaşması (1994) adlı başyapıtı ile Sencer Divitçioğlu’nun da katılı-
mıyla yürüttüğü Asya Tipi Üretim Tarzı (ATÜT) tartışmaları, bu yöntemin
bir habercisi sayılabilir. Bu çalışmada, AK Parti’yi3
ve O’nun ‘Muhafazakâr
Demokrasi’ adını verdiği siyasal ideolojisini meydana getiren ve bu yolla
2002 yılından bu yana süren tek parti iktidarını yaratan siyasal değişim süreci,
merkez-çevre ilişkileri bağlamında merkezle çevrenin yer değiştirişinin
göstergesi olarak yorumlanmakta, bu sürecin güncel siyasal kurumsallaşması
olarak kabul edilen AK Parti örneğinde ve sosyo-ekonomik altyapısal neden-sonuç
ilişkileri etrafında incelenmektedir

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Değişme, Edward Shils, Merkez ve Çevre, Şerif Mardin, AK Parti