Bayındır Tahtacıları ve Dillerinin Belirgin Özellikleri

Yıl 2014, Sayı: 69, 161 - 170, 01.12.2014

Aziz Merhan

Öz

Tahtacılar, Aleviler içinde kendilerine özgü gelenekleri olan dinî bir topluluktur. Genel olarak Türkiye’nin batısında ve güneyinde yaşarlar. Ağaç işleri ve ormancılıkla uğraştıkları için tahtacı olarak adlandırılırlar. Haklarında bir takım araştırmalar olmasına rağmen İzmir ilinin yaklaşık 70 km doğusunda bulunan Bayındır ilçesinde yaşayanlar hakkında hiçbir araştırma yapılmamıştır. İlçenin Hatay mahallesinde ikamet etmekte olan Bayındır Tahtacıları kendilerini Türkmen olarak adlandırmaktadır. Konuştukları dil, standart Türkçeden birçok yönden, özellikle söz varlığı ve fonetik yönden farklılıklar göstermektedir. Bunda inançları ve yaşam biçimleri etkilidir. Bu makalede Bayındır Tahtacılarını genel olarak ele alıp dilleriyle ilgili belirgin özellikler incelenmiştir. Çalışma tarafımızdan Temmuz 2010’da yapılan alan araştırması sırasında derlenen materyale dayanmaktadır

Anahtar Kelimeler

Tahtacılar, Bayındır Tahtacıları, Tahtacı ağzı, söz varlığı, ses bilgisi

The Tahtaci of Bayindir (Izmir) and the Distinctive Characteristics of Their Language

Öz

The Tahtaci is a subgroup with their idiosyncratic traditions
within the Alewi community. In general they live in the western
and southern parts of Turkey. They are called Tahtaci because
they make a living on timber works and forestry. Even
though some research has been conducted on the community,
no concrete data has been gathered on the Tahtaci people,
who live in Bayındir, a district 70 km east of Izmir. Mainly residing
in the Hatay neighborhood in Bayindir, the Tahtaci
people call themselves Turkmens. Their language is distinctive
regarding the use of Turkish, particularly in terms of vocabulary
and phonetics. This distinctive use of language is heavily
influenced by their beliefs and lifestyles. As a result, we have
compiled some data on the Tahtaci of Bayindir and dealt with
the distinctive characteristics of their language. Our research is
based on the materials compiled during the field study we
conducted in July 2010.

Anahtar Kelimeler

Tahtacis, Tahtaci of Bayindir, Tahtaci dialect, vocabulary, phonetics

Kaynakça

• Çıblak, Nilgün (2005). Mersin Tahtacıları. Ankara: Ürün Yay.
• Demir, Nurettin (1995). “Alanya Ağızlarında Şimdi’nin Varyantları”. TDAY- Belleten: 99-114.
• Derleme Sözlüğü (1963). Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü. Ankara: TDK Yay.
• Gülsevin, Gürer (2002). Uşak İli Ağızları. Ankara: TDK Yay.
• Karahan, Leylâ (1996). Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması. Ankara: TDK Yay.
• Kehl, Krisztina (1988). Die Tahtadschi: vorläufiger Bericht über eine ethnisch- religiöse Gruppe traditioneller Holzarbeiter in Anatolien. Berlin.
• Korkmaz, Zeynep (1994). Güney-Batı Anadolu Ağızları: Ses Bilgisi (Fonetik). An- kara: TDK Yay.
• Özbayrı, Kemal (1972). Tahtacılar ve Yörükler. Paris: Adrien Maisonneuve.
• Selçuk, Ali (2005). Tahtacılar. İstanbul: Yeditepe Yayınevi.
• Sümer, Faruk (1962). “Ağaçeriler”. Belleten 26/103: 521-528.
• Tor, Gülseren (2006). “İçel Ağızları İçinde Tahtacı Türkmen Ağzının Yeri”. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 15/2: 441-460.
• Yörükan, Yusuf Ziya (2002). Anadolu’da Aleviler ve Tahtacılar. Eklerle yay. Tur- han Yörükan. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
• www.tuik.gov.tr [Erişim: 02.03.2014]
• SPRING 2014 / NUMBER 69 161-170
• The Tahtaci of Bayindir (Izmir) and the
• Distinctive Characteristics of Their Language Aziz Merhan