Bu makalede amacı, Türkiye Türkçesindeki -miş ekinin dolaylılık ve dolaylılık-dışı kullanımlarında görülen zamansal ilişkiler, onun ve Türk dillerinde ona benzeyen şekillerin artzamanlı gelişimlerine bakılarak ele alınmaktadır. Zamansal atıf çerçevesinde, -miş ekinin olay zamanı, konuşma zamanı ve atıf zamanı şeklindeki farklı zamansal sıralanma ilişkilerini hangi anlamlar ve duygu değerleriyle birlikte ilettiği örneklerle gösterilmektedir. Zamansal sıralanma ilişkileri, görünüşzaman kavram ve kategorilerine bağlı olarak değişmektedir. Türkiye Türkçesindeki bitimli -miş ekinin, tarihî olarak sonuçsallık bildiren eski bir sıfat-fiil olduğu bilinmektedir. Bu yüzden bu çalışma, sonuçsallığa ve bitmişliğe özgü zamansal anlamların, -miş ekinin dolaylılık ve dolaylılık-dışı bitimli kullanımlarına ne ölçüde yansıdığını göstermeyi amaçlamaktadır.
miş eki zaman zamansal atıf görünüş dolaylılık sonuçsallık bitmişlik geçmişteki bitmişlik sonlanmışlık
The purpose of this paper is to deal with temporal relations, which are observed in indirective and non-indirective uses of the
Turkish suffix -miş, by considering the diachronic development of -miş and its similars in Turkic languages. The paper demonstrates with
examples how the suffix -miş expresses different temporal order relations such as speech time, event time and reference time along
with which meanings and connotations. Temporal order relations change depending on aspectotemporal notions and categories. It is
well known that the finite marker -miş in modern Turkish was historically an ancient resultative participle. Therefore, this paper aims
to demonstrate to what extent temporal meanings peculiar to resultativity and perfect are reflected in the indirective and non
-indirective finite uses of the suffix -miş.
The suffix -miş tense temporal reference aspect indirectivity resultativity perfect pluperfect constativity
Diğer ID | JA28FM32BN |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2008 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2008 Sayı: 44 |
Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı