Sınchı Tradition and Tolubay Sınchıs

Yıl 2004, Sayı: 31, 179 - 193, 01.12.2004

Nezir Temür

Öz

According to our research no private study is available in the literature which has been conducted into the dephts of the
tradition of sınchı and sınchıs. The earliest writen sources concerning Sınchı tradition and Sınchıs belong to the XIV century. According to the research we have done, sınchıs were the oldest type of akins who are the representatives of ashiks tradition in Kırghız Turks according to written sources, Tolubay Sınchı (XIV century) and Sançı Sınchı (XVI century) were the first represantives of sınchı tradition in Kırghız Turks. A number of legends were created about the mentioned sınchıs and they have survited till today.

Anahtar Kelimeler

Sınchı tradition, Sınchıs, Tolubay Sınchı, Şeşen, Şeşendik words

Kırgız Türklerinde Sınçılık Geleneği ve Tolubay Sınçı

Öz

Sınçılık, gerek Kırgız Türklerinde gerekse diğer Türk boylarında oldukça eski bir geleneği teşkil etmektedir. Araştırmalarımıza göre sınçılık geleneği ve sınçılarla ilgili derinlemesine yapılmış müstakil bir çalışma henüz mevcut değildir. Sınçılık geleneği ve sınçılarla ilgili ulaşabildiğimiz en eski yazılı kaynaklar XIV. yüzyıla aittir. Yaptığımız araştırmalara göre sınçılar, Kırgız Türklerinde âşıklık geleneğinin günümüzdeki temsilcileri olan akınların, bakşılardan sonraki en eski tipleridir. Yazılı kaynaklara göre, Kırgız Türklerinde sınçılık geleneğinin ilk temsilcileri Tolubay Sınçı (XIV. yy) ile Sançı Sınçı’dır (XIV. yy). Söz konusu sınçıların etrafında çeşitli efsaneler oluşmuş ve bunlar günümüze kadar ulaşabilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sınçılık geleneği, Sınçılar, Tolubay Sınçı, Şeşen, Şeşendik sözler