Son iller türk xalqlarının araşdırıcıları va başka paşa sahipleri tez-tez bir araya gelirler. Onlar gah tarihin derinliklerine iner, gah da günümüzün reallıklarını inceleyirler. Belli bir zamanda bu yolda hidmati olan İnsanların unudulması, xatırlanmaması qüsur sayılmalıdır.Hidmeti unudulan insanlardan biri da Emin Abiddir. Çok teasssüf ki, bu fedakar ziyalının adı doğumunun 100.cü ilinde da anılmadı, heç bir yerda doğum günü qeyd edilmedi. 1938-ci ilde Sovet irticasının qurbanı olan emin Abide ölümünden 24 il sonra beraat verdiler, aslında bu, fiziki beraat idi. Stalinln Ölümünden sonra sosializm quruluşunun doğurduğu bütün nöqsanlar onun adına yazıldı. Kommunist partiyasını va onun yaratdığı sosializm sistemini xilas etmak üçün axıdılan qanlar, edilen qeddarlıqlar bir nafarin adına yazıldı.1956-cı ilde, SSRİ-da 1920-1940-cı İllerde habs edilmiş, güllelenmiş insanların ekseriyyetina beraat varildi. O illerde hebs edilmiş yüz minlerla insanın çoxu ağır şeraite dözmeyib ölmüşdü. Sağ qalanlarsa cemiyyatdaki nöqsanlara qarşı mübariza apara bilacak durumda deyildi. Sözde beraat e'lan edilse da, hebs edilenlere ve güllelananlera deyen zarar ödenilmedi. Yazıcı va şairlerin, araşdırıcıların eserlerinin tam yayınlanmasına icaza verilmedi. Bir qrup müellifin yalnız seçme asarleri neşr edilirdi. Milli şuurun oyanmasına gücü takan vere bileceyindan qorxan Sovet ideoloqlan A. Abida beraat versalar de onun meqala ve serlerinin tekrar çapına icaze vermediler
Recently the investigators and men of other professions
of Turkish peoples have often come together. They either go
down the depth of history or investigate the realities of the
present day. In such period it must be considered as a fault to
forget, not to remember the men who took an active part in this.
One of the men whose services are forgotten is Amin Abed. It is
so pity that even in his 100m anniversary the name of this selfless
intellectual was not remembered, his birthday was not celebrated
anywhere. Amin Abed devoted ali of his life to the investigation
of all-Turkish literatüre. He has a lot of works about it.
24 years after Amin Abed's death who became a victim of the
Soviet reaction in 1938 he was fully exonerated. But in reality
that was a physical rehabilitation. After Stalin's death ali the
shortcomings that were caused by socialism were written on his
name. Blood that was shed, cruelties that were acted in order to
save the communıst party and the socialism system that was
created by it were written on only one person's name. In 1956
most of the men who were arrested and shot during 1920-1940
in USSR were exonerated. Most of hundreds of per-sons who were
arrested during those years could not bear hard condition and
died. Those who were alive were not able to struggle against the
shortcomings of the society. Although the rehabilitation was
deciared in words, the damage to the arrested persons and those
who were shot were not paid. The publishing of the works of
writers, poets and investigators were not allowed. Only selected
works of a group of authors were published.
Although the Soviet ideologists who were afraid of a strong
stimulus that could arouse the national consciousness rehabilitated
Amin Abed they did not allow publishing his articles and
poems again.
Amin Abed Common Turkish Culture History of Literature National Consciousness
Diğer ID | JA79PN63NV |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2003 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2003 Sayı: 24 |
Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı