Öz
"Elâ yâ eyyühe's-sâkî edir ke'sen ve nâvilhâ"
Ki ışk âsân nemûd evvel velî üftâd-ı müşkilhâ
beyti Şirazlı Hâfız'ın (ö. 1389) divanındaki ilk gazelin ilk beytidir. Hâfız'ın beytinin ilk dizesi muhtemelen Muaviye oğlu Yezid'in (ö.
683)
Ene'l-mesmûmu mâ indî bi-tiryâkin velâ râkî
Elâ yâ eyyühe's-sâkî edir ke'sen ve nâvilhâ
manzumesinden alınmadır. Hâfız'ın bu manzumenin ikinci dizesini iktibas etmesi gerek Fars edebiyatında gerekse Osmanlı edebiyatında tartışmalar ve etkiler yaratır. Bu etkiyle Osmanlı şairlerinden Behiştî, Mirî, Zikrî, Sırrî, Sânî, Hisalî, Nimeti, Derviş ve Hıfzî divanlarındaki ilk gazele Hâfız'ın iktibas ettiği dize ile başlarlar. Gelibolulu Mustafa Âlî ve Yahya ise söz konusu dizeyi aynen iktibas etmek yerine ilk gazellerine aynı anlam ve vezinde Arapça başka beyit ile başlamayı tercih eder. Şirazlı Hâfız'ın Yezid'den iktibas ettiği bir dize ve onun etrafında oluşan tartışma ve rivayetler, en az 10 Osmanlı şairini etkiler.
Anahtar Kelimeler
Şirazlı Hafız Muaviye oğlu Yezid Osmanlı Edebiyatı Fars Edebiyatı İktibas
Öz
"Elâ yâ eyyühe'ssâkî edir ke'sen ve nâvilhâ"
Ki ışk âsân nemûd evvel velî üftâd-ı müşkilhâ
This couplet is from the first ghazel in Hâfız-ı Şirazî (ö. 1389) 's Divan. Hafız, borrowed probable the first line from the poem of Yezid (ö. 683), the son of Muaviye:
Ene'1-mesmûmu mâ indî bi-tiryâkin velâ râkî
Elâ yâ eyyühe'ssâkî edir ke'sen ve nâvilhâ
To borrow the first line from Yezid have influence upon not only Persian Literature but also Ottoman Literature. In the same way, Ottoman poets
composed a lot of ghazals something like that. Behişü, Mirî, Zikri, Sırrî, Sânî, Hisalî, Nimeti, Derviş and Hıfzî borrowed Yezîd's line, like Hâfız-ı Şirazî. Gelibolulu Mustafa Alî and Yahya Bey wrote the Arabic couplets in the same meaning and meter instead of Yezid's line. As a result, this way effected more than ten Turkish poet
Anahtar Kelimeler
Hâfız-ı Şirazî Yezid the son of Muaviye Ottoman Literature Persian Literature Borrowing
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA82EU35UN |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 1999 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 1999 Sayı: 8 |
Kaynak Göster
Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı