DOBRUCADAKİ TATAR TÜRKLERİNDE NEVRUZ GELENEĞİ

Yıl 1999, Sayı: 8, 85 - 96, 01.06.1999

Mehmet Naci Önal

Öz

Dobruca toprak parçası 1393 yılında Türklerin eline geçmiştir. 1878 Osmanlı-Rus savaşları sonunda Dobruca Türklerin elinden
çıkmış, Berlin antlaşması sonucu, Romanya topraklarına katılmıştır.
Dobruca'da resmî rakamlara göre, 29533 Tatar Türkü ve 24449 Anadolu'dan gitmiş Osmanlı Türkü yaşamaktadır. Bu rakamlar
tartışmalıdır. Toplam olarak bölgede yüz bin civarında Türkün (Tatar Türkü ve Anadolu'dan giden Osmanlı Türkü) yaşadığı kendilerince
belirtilmektedir.
Amacımız Dobruca'da yaşayan Tatar Türklerindeki nevruz geleneğini ortaya koymaktır. Bu yapılırken geleneklerin yazıya ilk
geçirilmesinden günümüze kadar olan seyri takip edilmeye çalışılmıştır.
Nevruz törenleri hakkında daha önce yapılmış çalışmalar, tarihi sırayla ele alınmıştır. Bu törenlerin zamanın akışında, nasıl azaldığı
gözler önüne serilmiştir. Her çalışma ayrı ayrı sergilenerek nevruz hakkındaki bilgiler ortaya konmuştur. Nevruz gelenekleri ve türküleri
iç içe incelenirken, zamanla geleneklerin değil, sadece türkülerin yaşatıldığı görülür. Bu yönüyle türküler ayrıca ele alınmış tarihi
sırasıyla kayıplarıyla benzerlik ve farklılıklarıyla incelenmiştir. Bu incelemeler içerik ve muhteva bakımından ele alınmıştır.
Sonuç bölümünde ise Dobruca'daki Osmanlı Türklerinin gelenekleri ile karşılaştırmalar yapılmıştır

Anahtar Kelimeler

Nevruz, nevruz törenleri, nevruz türküsü, zamanla oluşan kayıplar.

NEVROOZ TRADITION OF TATAR TURKS IN DOBRUCA

Öz

Dobruca territory has been annaxed by the Turks in 1393. As a result of 1878 Ottoman Russian War Turks left Dobruca and after
Berlin Treatment, it became a part of Romanian territory.
According to official figures in Dobruca, 29 533 Tatar Turks and 24 449 Ottoman Turks formerly immigrated from Anatolia, have
been living there. These figures are disputable. It has been remarked by the outhorities that Turkish population in the area
(Tatars and ottoman Turks) is approximately 100 000.
In this study our aim is to find out Nevrooz tradition of Tatar Turks living in Dobruca. Meanwhile we tried to follow the order
of tradition from the first written document up to now.
Previous researches on Nevrooz tradition has been studied in a chronological order. How the traditions deformed in the course of time has been displayed. Every study dealt with, has been exposed to the readers by studying on cerefully and information about Nevrooz has been present by this method. Whilst studying Nevrooz ballads, it can easily be observed that in the course of time the traditions disappeared but ballads existed. From this point of view ballads have been studied and losses, similarities and differences in ballads in the course of time have been dealt with.
These studies have been dealt with from the point of content.
In the conclusion part there is a comparison of traditions of Ottoman Turks in Dobruca.

Anahtar Kelimeler

Nevrooz, Nevrooz Ceremonies, Nevrooz Ballad, Deficiencies Which took place in the cource of time