Sibir Kırgızlarının Devlet ve Siyasi Yöneticisi: Erenak Bek

Yıl 2018, Sayı: 85, 283 - 297, 30.04.2018

Oljobay Karatayev

Öz

Erenak Bek, ünlü Kırgız knyazı İşey Mergen’in üçüncü oğlu, Nomçu
Bek’in torunu, Yenisey’deki Kırgız Devleti’ni oluşturan Altısar ulusunun yöneticisidir. Yazılı kaynaklarda Kırgızların önemli bir soyundan geldiği belirtilir. Diğer yandan Erenak Bek’in XVII. yüzyılın
ikinci yarısında Sibir (Minusin) Kırgızlarını birleştiren yönetici
olduğu aşikârdır. Bu bağlamda Sibir Kırgızlarının yöneticisi Erenak
Bek’in, Cungar Hanı Senge-Tayşa ve ondan sonra tahta geçen Galdan
Boşoktu Han’ın siyasi desteğiyle dağınık olan Kırgızları ve onların
Kıştımlarını (Kırgızların emri altındaki boylar) bir devlet altında topladığı, Ruslara karşı önemli faaliyetlerde bulunduğu ve kazanımlar
sağladığından bahsetmek mümkündür.  

Anahtar Kelimeler

Kırgız, Sibirya bölgesi, Yenisey Kırgızları, Kızıl Car, Altan Hanları, Cungarlar

Kaynakça

• Abdıkalıkov, A. (1968). Yeniseyskiye Kirgizı v XVII v. (İstoriçeskiy Oçerk). Frunze.
• Bahruşin, S. V. (1955). “Yeniseyskie Kirgizı v XVII v”. Nauçnıe trudı III. İzbrannıe Rabotı po İstorii Sibiri XVI-XVII vv. Ç. 2. İstoriya Narodov Sibiri v XVI-XVII vv. İzdatelstvo Akademii Nauk SSSR. Moskva.
• Bahruşin, S. V. (1959). “Oçerki po İstorii Krasnoyarskogo Uyezda v17 v”. Nauçnıye Trudı. Tom IV. Moskva.
• Boronin, O. V. (2000). Dvoyedanniçestvo i dvjyepoddanstvo turkskih narodov Yujnoy i Yugo-zapadnoy Sibiri. XVII- 60-e gg. XIX vv. Avtoref. Kand. Diss. Barnaul.
• Boronin, O. V. (2002). Dvoyedanniçestvo v Sibiri XVII 60-ye gg XIX vv. Barnaul.
• Butanayev, V. Ya. (2006). Skazaniye o Velikom Hakasskom Knyaze Erenake. Abakan.
• Butanayev, V. Ya. (2009). İstoriya Hakasii. Abakan.
• Butanayev, V. Ya. ve İ. İ. Butanayeva (2001). Hakasskiy İstoriçeskiy Folklor. Abakan.
• Butanayev, V. Ya. ve İ. İ. Butanayeva (2003). Enesay Kırgızdarı: Tarıh cana Folklor. Çev. O. Karatayev. Bişkek: Fond Soros – Kırgızstan.
• Butanayev, V. Ya. ve Yu. S. Hudyakov (2000). İstoriya eniseskih kırgızov. Abakan.
• Butanayev, V.Ya. ve A. Abdıkalıkov (1995). Materiyalı po istorii Hakasii XVII – naçala XVIII vv. Abakan.
• Verhoturov, D. (2005). Pokorenıye Sibiri: mifı i realnost. Moskva.
• Çaptıkova, N. N. (2009). “Kirgizskaya Zemlitsa v Predstavleniyah Russkih Sovremennikov XVII veka”. Avtoref. Kand. Diss, SPb.
• Çertıkov, V. K. (2006). Kırgızskaya zemliya v XVII – naçale XVIII vv. Avtoref. Kand. Diss, Abakan.
• Guzarov, V. N. (2012). İstoriya Sibiri. Tomsk.
• Kozmin, N. N. (1925). Hakası. İstoriko-Etnografiçeskiy i Hozyaystvennıy Oçerk Minusinskogo Kraya. İrkutsk.
• Potapov, L. P. (1952). Kratkıye oçerki po istorii i etnografii hakasov (XVIII-XIX vv), Abakan.