Mentality Analysis in Literature and Mentality Analysis of Ahmed Pasha’s Quasıda with Kerem Radiff

Yıl 2016, Sayı: 78, 227 - 359, 01.09.2016

Ayşe Dalyan

Öz

By analyzing Ahmed Pasha’s Kerem qasida, this study aims to discover signs regarding the Mentality of the time when the qasida was written. These signs require the sample qasida to be examined with respect to Mentality. The aim of this study is to find out the Mentality of the century, through the analysis of the Kerem qasida written with a specific purpose. Although there have been many studies analyzing 19th century Classical Turkish literature in relation to the Mentality, up to now, there have not been many studies which focus on pre-19th century classical Turkish poems in this way. This study is thus significant as it aims fill this gap in literature. The study consists of two chapters. The first chapter focuses on the definition, classification and structure of Mentality, as well as analyzing “The relationship between literature and Mentality”. In the second chapter, a cultural interpretation of Ahmed Pasha’s Kerem quasida is provided by analysing the qasida in light of the discussion above and with a methodology that takes Mentality analysis as its main focus.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Pasha, Kerem, Quasida, Mentality, Ideology, Structure, Language, Expression

Edebiyatta Zihniyet İncelemesi ve Ahmed Paşa’nın Kerem Redifli Kasidesinde Zihniyet Çözümlemesi

Öz

Bu çalışmada Ahmed Paşa’nın Kerem redifli kasidesinden hareketle, kasidenin yazıldığı dönemin mevcut zihniyet algısına ait işaretlere ulaşılması hedeflenmektedir. Bu işaretler, çalışmanın örneklemini oluşturacak kasideye, doğrudan doğruya zihniyet açısından bakma ihtiyacını doğurmaktadır. Çalışmanın amacı, belli bir niyetle yazılan Kerem kasidesi aracılığıyla yüzyılın zihniyetine ulaşabilmektir. Bugüne kadar Klâsik Türk edebiyatının 19. yüzyılda yazılan metinlerine zihniyet penceresinden bakılarak birçok çalışma yapılmış, ancak şimdiye kadar 19. yüzyıl öncesi Klâsik Türk şiirini zihniyet açısından değerlendiren çalışmalar azınlıkta kalmıştır. Eksikliğin giderilmesi noktasında bu çalışmayla küçük adım atılmaktadır. Çalışmanın önemi de bu çerçeve içinde değerlendirilmelidir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde zihniyetin tanımı, tasnifi ve yapıları üzerinde durulduktan sonra çalışmanın birinci bölümünde edebiyat ve zihniyet ilişkisi değerlendirilecektir. İkinci bölümde Ahmed Paşa’nın Kerem kasidesi yukarıda ifade edilen bilgiler ışığında zihniyet araştırmasını merkeze alan bir yöntem eşliğinde tahlil edilerek bir kültür yorumuna ulaşılması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Ahmed Paşa, kerem, kaside, zihniyet, ideoloji, yapı, dil, anlatım