Values of Honesty and Integrity in Kutadgu Bilig

Yıl 2017, Sayı: 80, 123 - 145, 01.02.2017

Cüneyt Akar Ömer Özkan

Öz

Abstract This study aims to examine the couplets in the Kutadgu Bilig written by Yusuf Has Hajib in terms of the values of honesty and integrity from the perspective of values education. The study has been conducted using document analysis and content analysis techniques in accordance with the qualitative research methods. The work has been examined by determining the words on integrity, truthfulness and being honest. It can be said that honesty and integrity are one of the most important issues discussed throughout the work. Based on the findings of this study, it can be said that the Kutadgu Bilig is extremely important for the values education, which has recently gained importance in education policies and it can be easily used in values education.

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hajib, Values, Values education, Honesty, Integrity

Kutadgu Bilig’de Değer Olarak Doğruluk ve Dürüstlük*

Öz

Bu çalışma Yusuf Has Hacip tarafından kaleme alınan Kutadgu Bilig’te yer alan doğruluk ve dürüstlük ile ilgili beyitleri değer eğitimi perspektifinde incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma nitel araştırma tekniklerinden doküman analizi ve içerik analizi teknikleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Eserde doğruluk, doğru sözlü olmak, doğru ve dürüst olmak ile ilgili sözler tespit edilerek incelenmiştir. Eserin bütünü incelendiğinde de en fazla önem verilen konuların başında doğruluk ve dürüstlüğün geldiği söylenebilir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulardan hareketle Kutadgu Bilig’in son dönemde eğitim politikalarında ağırlık kazandığı görülen değerler eğitimi adına son derece önemli olduğu ve değerler eğitiminde rahatlıkla kullanılabileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacip, Değerler, Değerler Eğitimi, Doğruluk, Dürüstlük

Kaynakça

• Acun, İ, Demir, M., Göz, L. (2010). Öğretmen adaylarının vatandaşlık yeterlilikleri ile eleştirel düşünme becerileri arasındaki ilişki, Journal of Social Studies Education Research, 1(1), 107-123 Acun, İ., Yücel, C., Önder, A. & Tarman, B. (2013). Değerler: Kim ne kadar değer veriyor? Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Kış (6/1), 194-196.
• Arat, Reşit Rahmeti. (1971). Kutadgu Bilig’de eğitim mesajı. Türk Yurdu, Sayı: 46
• Arat, Reşit Rahmeti. (2008). Kutadgu Bilig/Yusuf Has Hacib, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Arslan, A. (2012). Kutadgu Bilig’de dinleme ve konuşma becerisine ilişikin sözler, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 7, s. 1-16 Bacanlı, H. (2012). “Dört katlı düşünme modeli”. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 146, s. 29-36.
• Başaran, F. (1993). “Üniversite eğitim süresi içerisinde öğrencilerin değer tercih sıralamalarında değişme”. R. Bayraktar & İ. Dağ (Ed.), VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları içinde (s. 49-58). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
• Başaran, İ. E. (1974). Eğitim Psikolojisi. Ankara: AÜ Eğitim Bilimleri Fakültesi.
• Baydar, P. (2009). “İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanılan soruların değerlendirilmesi”. Yüksek Lisans Tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beslen, K. (1985). “Kutadgu Bilig’de eğitim”. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bilsky, W. & Schwartz, S. H. (1994). Values and personality, European journal of personality, vol 8. 163-181
• Bozkırlı, K. Ç. (2015). “Kutadgu Bilig’deki eğitsel ögelerin tespiti ve bu ögelere yönelik Türkçe öğretmeni adaylarının görüşlerinin incelenmesi”. Doktora Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Cihan, Nazlı. (2014). Okullarda değerler eğitimi ve Türkiye’deki uygulamaya bir bakış Turkish Studies, C. 9, S. 2, s. 429-436
• Çağıran, L. (1995). “Kutadgu Bilig’de eğtim ve öğretim”. Yüksek Lisans Tezi. Edirne: Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çağlar, A. (2005). Okul Öncesi Dönemde Değerler Eğitimi. Erken Çocuklukta Gelişim ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar 2. (Ed. Sevinç). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
• Demircioğlu, İ. H. & Tokdemir, M. A. (2008). Değerlerin oluşturulma sürecinde tarih eğitimi: amaç, işlev ve içerik. Değerler Eğitimi Dergisi, 6 (15), s. 69-88.
• Doğan, İ. (2004). Sosyoloji Kavramlar ve Sorunlar. Ankara: Pegem Yayınları.
• Emiroğlu, S. (2012). Kutadgu Bilig’de çocuk eğitimi, Turkish Studies, Sayı: 7/1, s. 1027-1041.
• Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerinde araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Güven, A. Z. (2014). Türk efsanelerinin değerler eğitimi bakımından incelenmesi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 ( 26), s. 225-246
• Halstead, J. M. & Taylor, M. J. (1996). Learning and teaching about values: a review of recent researc. Cambridge Journal of Education, 30 (2), 169-203.
• Hill, B.V. (1991). Values education in Australian schools. Melbourne: ACER.
• Kocasavaş, Y. (2006). Kutadgu Bilig’de eğitim ve öğretim, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 3/2, s. 53-66.
• Kohlberg, L. (1981). The philosophy of moral development: Moral stages and the idea of justice. San Francisco: Harper and Row.
• MEB, (2005). Sosyal Bilgiler Programı 4-5. Sınıflar, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2009). Türkçe Programı 4-5. Sınıflar. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• MEB, (2015). Hayat Bilgisi Programı, Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Morrow, W. (1989). Chains of thought. Johannesburg: Southern Book Publishers
• Odacı, H. (1997). Eski Türklerde eğitim ve Kutadgu Bilig’in Türk eğitim tarihindeki yeri ve önemi, Milli Eğitim, S: 134, s. 36-38
• Oğuzkan, A. F. (1993). Eğitim terimleri sözlüğü (3. Baskı). Ankara: Gül Yayınevi. Özcan, O. A. (1988). Kutadgu Bilig‘de eğitim anlayışı, Türk Yurdu, Sayı: 9/18, s. 31-37
• Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press Schwartz, S., Melech, H., Lehmann G., Burgess, A., Haris M. & Owens, V. (2001). Extending the cross-cultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 519-542
• Tay, B., Durmaz F., & Şanal, M. (2013). Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi GEFAD / GUJGEF 33(1), 67-93.
• Theodorson, G. A. & Theodorson, A. (1979). A modern dictionary of sociology. New York: Barnes & Noble.
• Tekşan, K. (2012). Türkçe dersi değerler eğitiminde Kutadgu Bilig’in kullanımı, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 13/3, s. 1-17.
• Temizyürek, F. (2013). Kutadgu Bilig’in Türkçe öğretimi açısından önemi, Yeni Türkiye Türkçe Özel Sayısı, Sayı: 55, s. 304-310 Ünal, F. (2011). Öğretmenlerin öğrencilere kazandırmak istedikleri değerlere yönelik bir inceleme. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 2 (4), s. 3-24.
• Veugelers, W (2000). “Different ways of teaching values.” Educational Review, 52, 37-45.
• Veugelers, W. & Vedder P. (2003). Values in teaching. Teachers and Teaching: theory and practice, 9, 377-389
• Yapıcı, A. & Zengin, Z. S. (2003). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralaması üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova üniversitesi, ilahiyat fakültesi örneği. Değerler Eğitimi Dergisi, 1 (4), s. 173-206. Yeşil, R. & Aydın, D. (2007). Demokratik değerlerin eğitiminde yöntem ve zamanlama. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), s. 65-84.
• Yeşil, R. (2002). Okul ve ailede insan hakları ve demokrasi eğitimi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Yiğit, M. F., Tarman, B. (2013). Değerler eğitimimin ilköğretim 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler ders kitaplarındaki yeri ve önemi. Journal of Social Studies Education Research Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi. 4(2), 79-102