Orta Asya Ülkelerinde ve Türkiye’de Devletin Rolüne İlişkin Tutumlar

Yıl 2019, Sayı: 91 - Türk Konseyi'nin 10. Yılı Özel Sayısı, 81 - 112, 22.10.2019

Savaş Çevik

https://doi.org/10.12995/bilig.9104

Öz

Çalışma devletin rolüne ilişkin tutumlardaki farklılıkları ülkeler arasında karşılaştırmayı ve bireysel düzeyde yeniden dağılım ve kamu mülkiyetine dair tercihlerin belirleyicilerini, WVS ve EVS verilerine dayanarak, Orta Asya Ülkeleri ve Türkiye için karşılaştırmalı olarak analiz etmeyi amaçlamıştır. Ülkeler arasında karşılaştırma zaman boyutunda devletin rolü lehine eğilimin birçok ülke grubunda arttığını göstermektedir. Bir diğer önemli olgu devlet-piyasa karşıtlığı çerçevesindeki tutumların ülkelerin gelir seviyesi ile de ilişkili olduğudur. Yeniden dağılım yanlısı tutum kişibaşı gelirle pozitif, kamu mülkiyeti, devlet sorumluluğu yanlısı görüşlerin negatif birlikteliğe sahip bulunmuştur. Ülke içinde tutumlarda homojenlik ülkede kişibaşı gelir yükselirken artmaktadır. Orta Asya Ülkeleri ve Türkiye’de yeniden dağılım ve kamu mülkiyetine ilişkin görüşlerin bireysel düzeyde belirleyicileri, tüm örneklem için ve ayrı ayrı ülke örneklemleri için regresyonlar aracılığıyla analiz edilmiştir. Sonuçlar demografik karakteristiklerin yanı sıra, gelirin, sübjektif refahın, güvenin, siyasal görüşlerin ve dindarlığın devletin rolüne ilişkin tercihlerin önemli belirleyicileri olduğunu göstermiştir. Ancak bu değişkenlerin önemi ülkeler arasında farklıdır.

Anahtar Kelimeler

Yeniden dağılım, siyasal tercihler, refah devleti, sosyal güven, Osta Asya, devletin rolü

Attitudes toward the Role of Government in Central Asian Countries and Turkey

Öz

The paper studies the differences in attitudes toward the role of the state among the countries and addresses empirically determinants of personal preferences on redistribution and public ownership of firms in Central Asia Countries and Turkey. In the study, we employed the data by World Value Survey (WVS) and European Value Survey (EVS). The comparison at country level indicates that pro-government preferences increase in the most of the countries by the time. Another fact is that the average of individualistic/collectivist attitudes is correlated with the per capita income level of countries. Attitudes favor of redistribution are positively correlated with per capita GDP, while attitudes favor public ownership and government responsibility are negatively correlated with it. Moreover, the homogeneity of citizens’ views in a country is positively associated with the country’s income level. We analyzed the individual-level determinants of the preferences on redistribution and ownership in Central Asian Countries and Turkey by both the country-level samples and a combined sample of mentioned countries. Results reveal the evidences on significance of income level, subjective wellbeing (happiness and life satisfaction), generalized trust, confidence on government and private sector firms, political views and religiousness in order to determine the preferences on redistribution and ownership, along with demographic characteristics such as gender, age. However, the significance and magnitude of coefficients vary to country sample.

Anahtar Kelimeler

Redistribution, political preferences, welfare state, social trust, Central Asia, the role of the state

Kaynakça

• Alesina, Alberto F. & Paola Giuliano (2009). “Preferences for Redistribution”. NBER Working Paper 14825.
• Bergh, Andreas & Christian Bjørnskov (2013). “Trust, Welfare States and Income Equality: What Causes What?”. IFN Working Paper No. 994.
• Bjørnskov, Christian (2007). “Determinants of Generalized Trust: A Cross-Country Comparison”. Public Choice 130: 1-21.
• Blekesaune, Morten & Jill Quadagno (2003). “Public Attitudes toward Welfare State Policies. A Comparative Analysis of 24 Nations”. European Sociological Review 19: 415-427.
• Çevik, Savaş (2010). “Geçiş Ekonomilerinde Kamu Maliyesi ve Mali Sistem Reformları”. Avrasya Etüdleri 16 (37): 77-100.
• Çevik, Savaş (2014). “Tax Morale in Socio-Political Interactions: Insiders and Outsiders”. Journal of Applied Business and Economics 16 (3): 101-115.
• Çevik, Savaş (2016). “Kastamonu’nun Sübjektif Refahı: Mutluluğun Belirleyicileri Üzerine Bir İnceleme”. 1. Uluslararası Abana Sempozyumu Bildiriler Kitabı. 15-30.
• Çevik, Savaş (2018). “Devletin Rolüne İlişkin Tercihlerin Belirleyicileri: Ülkeler Arası Karşılaştırma ve Türkiye”. International Journal of Public Finance 3 (1): 1-26.
• Çevik, Savaş ve Erol Turan (2007). “Devletin Kurumsal Dönüşümü: Orta Asya Ülkeleri Perspektifinden”. Bilig: Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi 41: 205–224.
• Çevik, Savaş ve M. Okan Taşar (2016). “Urban-Rural Differences in Subjective Well-being: Turkish Case”. 3rd ICSAE. 26-28 Eylül Warsaw, Poland.
• Corneo, Giacomo & Hans Peter Grüner (2002). “Individual Preferences for Political Redistribution”. Journal of Public Economics 83: 83-107.
• Dallinger, Ursula (2010). “Public Support for Redistribution: What Explains Cross-national Differences?”. Journal of European Social Policy 20: 333-349.
• Erdoğdu, M. Mustafa (2010). “Beşeri Gelişme Perspektifinden Türkiye’de Kamu Eğitim ve Sağlık Harcamaları”. İktisat Dergisi 513: 13-28.
• EVS (2016). European Values Study 1981-2008, Longitudinal Data. GESIS Data Archive. https://dbk.gesis.org (Erişim Tarihi: 20.11.2016).
• Feldman, Stanley & Marco Steenbergen (2001). “The Humanitarian Foundation of Public Support for Social Welfare”. American Journal of Political Science 45: 658-677.
• Fong, Christina (2001). “Social Preferences, Self-Interest, and the Demand for Redistribution”. Journal of Public Economics 82: 225-246.
• Jaeger, Mads Meier (2013). “The Effect of Macroeconomic and Social Conditions on the Demand for Redistribution: A Pseudo Panel Approach”. Journal of European Social Policy 23: 149-163.
• Jakobsen, Tor Georg (2011). “Welfare Attitudes and Social Expenditure: Do Regimes Shape Public Opinion?”. Social Indicators Research 101: 323-340.
• Koster, Ferry (2009). “Welfare State Attitudes and Economic Integration in the EU, 1992-2002: A Multilevel Investigation across 24 Countries”. mimeo www.ferrykoster.nl (Erişim Tarihi: 20.11.2016).
• Pitlik, Hans & Ludek Kouba (2013). “The Interrelation of Informal Institutions and Governance Quality in Shaping Welfare State Attitudes”. For Europe Working Papers. 38. http://www.foreurope.eu (Erişim Tarihi: 25.11.2016).
• Roosma, Femke, John Gelissen & Wim van Oorschot (2013). “The Multidimensionality of Welfare State Attitudes: A European Cross-National Study”. Social Indicators Research 113 (1): 235-255.
• Stegmüller, Daniel, Peer Scheepers, Sigrid Roßteuscher & Eelke de Jong (2011). “Support for Redistribution in Western Europe. Assessing the Role of Religion”. European Sociological Review 28 (4): 482-497.
• Svallfors, Stefan (2012). “Government Quality, Egalitarianism, and Attitudes to Taxes and Social Spending: A European Comparison”. European Political Science Review 4: 1-18.
• WVS (2016). World Value Survey 1981-2014 Longitudinal Aggregate Data. World Values Survey Association (www.worldvaluessurvey.org).