The Theme of Relocation and Migration in Armenian Children’s Literature

Yıl 2021, Sayı: 98, 25 - 48, 16.07.2021

Hakan Dedeoğlu

https://doi.org/10.12995/bilig.9802

Öz

This study aims to analyze a children’s and youth literature book taught as part of the so-called Armenian genocide teaching guidelines and curricula on the theme of “relocation, migration and the events of 1915”. Rather than arguing for or against a certain historical view, it aims to perform an overall analysis of a literary work based on Reader-Response Theory.
In brief, despite some unsupported claims in the beginning and its occasional lack of objectivity, the fluency and richness of the language and its accurate representation of the cultural values of the historical period especially in the original edition of the book are among the factors that increase the quality of the work.

Anahtar Kelimeler

Relocation and migration, Armenian question, children’s literature, biography, Reader-Response Theory

Ermeni Çocuk Edebiyatı Eserlerinde Sürgün ve Göç Teması

Öz

Bu çalışmanın amacı “sürgün, göç ve 1915 olayları” temasına odaklanmış sözde Ermeni soykırımı öğretim rehberi ve programlarında yer alan, çocuk ve gençlik edebiyatı kapsamında ele alınabilecek bir kitabın değerlendirmesini yapmaktır. Bu çalışma, herhangi bir tarihsel iddianın sahibi ya da savunucusu olma amacından uzak, Okur Tepki Teorisi temelinde bir edebî eseri genel hatlarıyla ele alıp değerlendirme, içerik konusunda önemli sayılabilecek bilgiler sunmayı hedefleyen bir çalışmadır.
Sonuç olarak eserin başında kaynak gösterilmeyen ifadelerin yer alması ve tarafsız sunumun zaman zaman sorgulanabilir olması eksiklikler olarak karşımıza çıkmasına rağmen özellikle kitabın özgün baskısında kullanılan dil ve anlatımın akıcılık ve zenginliği ve tarihsel dönemin kültürel değerleriyle birlikte sunulması eserin niteliğini olumlu etkileyen etmenler arasında yer almaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sürgün ve göç, Ermeni sorunu, çocuk edebiyatı, biyografi, Okur tepki teorisi

Kaynakça

• Akyol, Hayati (2013). Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Yay.
• Andonian, Aram (1920). Document Officiels Concernats les Massacres Armeniens. Paris: Imprimerie H. Turabian.
• Artun, Erman (2015). “Ermeni ve Türk Halk Edebiyatı”. Sevk ve İskânın Yüzüncü Yılında – 4: Türkler ve Ermeniler Komşuluk İlişkileri. Ed. Dinara Duisebayeva. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Yay.
• Başar, M. R. (2015). “Batılılaşma Dönemi ve Sonrasında Ermeni Sanatçılar ve Bir Dostluk Miladı: 2015”. Sevk ve İskânın Yüzüncü Yılında – 4: Türkler ve Ermeniler Komşuluk İlişkileri. Ed. Dinara Duisebayeva. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Yay.
• Başkal, Zekeriya (2010). Türk-Ermeni Sorununun Edebiyattaki Yansımaları. İstanbul: Ürün Yay.
• Beyoğlu, Süleyman (2003). “Ermeni Tehciri’ne Dair Araştırmalara Toplu Bakış”. Ermeni Araştırmaları 1. Türkçe Kongresi Bildirileri. C. I. Ankara: Mat-Fen Yay.
• Bostan, Kamil (2015). “Anadolu Mutfağı: Türkler, Ermeniler”. Sevk ve İskânın Yüzüncü Yılında – 4: Türkler ve Ermeniler Komşuluk İlişkileri. Ed. Dinara Duisebayeva. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Yay.
• David, Kherdian (1979). The Road from Home: The Story of An Armenian Girl. (Hilalin Gölgesinde Ermeni Bir Kızın Yazgısı. Çev. Haydar Işık. İstanbul: Peri Yay.
• Derderian, Ani (2011). “Characteristics of Armenian Folk Tales”. International Journal of Business and Social Science 2 (24): 74-82.
• Deveci Bozkuş, Yıldız (2007). “Ermeni Edebiyatında Sürgün ve Göç Teması: Çağdaş Batı Ermeni Edebiyatı Örneği”. Ermeni Araştırmaları 26: 93-109.
• Fleming, Dan (1987). “Genocide in world history textbooks”. Social Science Record 24 (2): 48-51.
• Göka, Erol (2001). “Ermeni Sorunu’nun (Gözden Kaçan) Psikolojik Boyutu”. Ermeni Araştırmaları 1: 128.
• Huck, Charlotte S., Barbara Z. Kiefer, Susan Hepler & Janet Hickman (2003). Children’s literature in the elementary school. (8th ed.). NY: McGrawHill.
• Kankal, Ahmet (2003). “Ermeni Öykülerinden Türkçe Yayınlananlar Üzerine”. Millî Eğitim 157: 213-225.
• Karaağaç, Günay (2015). “Türkçe-Ermenice Dil İlişkileri”. Sevk ve İskânın Yüzüncü Yılında – 4: Türkler ve Ermeniler Komşuluk İlişkileri. Ed. Dinara Duisebayeva. İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Yay.
• Karaca, Birsen (2006). Sözde Ermeni Soykırımı Projesi. İstanbul: Say Yay.
• Kuzucu, Kemalettin (2019). “Türk-Ermeni Kültür İlişkileri”. http://turksandarmenians.marmara.edu.tr/tr/turk-ermeni-kultur-iliskileri/ (Accessed: 15.08.2019).
• Lütem, Ömer. E. (2009). The Armenian Question Today: Basic Knowledge and Documentation. Ankara: Terazi Publishing.
• McCarthy, Justin (2003). Who Shot? (Kim vurdu?). İzmir: Ege Üniversitesi press.
• Orel, Şinasi. & Süreyya Yuca (1986). The Talat Pasha ‘Telegrams’: Historical Fact or Armenian Fiction? Nicosia: K. Rustem and Brother.
• Rosenblatt, Louise. (1938). Literature as exploration. New York: Appleton-Century, New York: Modern Language Association.
• Rosenblatt, Louise. (1978). The reader, the text, the poem: The transactional theory of the literary work. Carbondale, IL: Southern Illinois Press.
• Stephens, John (1992). Language and Ideology in Children’s Fiction. (Çocuk Kurgusunda Dil ve İdeoloji). London, Newyork: Longman.
• Sutherland, R. D. (1985). “Hidden Persuaders: Politicai Ideologies in Literature for Children” (Gizli İkna Ediciler: Çocuk Edebiyatında Politik İdeolojiler). Children’s Literature in Education 16 (3): 143–157.
• Şahin, Gürsoy (2014). “Türk-Ermeni İlişkileri ve Bu İlişkilerin Ermeni Edebi Eserlerine Yansımaları”. Yeni Türkiye 60: 1-19.
• Tovmasyan, T. (2004). Sofranız Şen Olsun, Ninelerimin Mutfağından Damağımda, Aklımda Kalanlar. İstanbul: Aras Yay.
• Türkmen, Fikret (2003). “Türk-Ermeni Halk Edebiyatı İlişkileri”. Ermeni Araştırmaları 1. Türkçe Kongresi Bildirileri. C. III. Ankara: Mat-Fen Yay.
• Üstünyer, İlyas (2010). Gürcü Dili ve Edebiyatı Üzerine Okumalar. İstanbul: Kaknüs İnceleme-Araştırma Yay.
• Tovmasyan, T. (2004). Sofranız Şen Olsun, Ninelerimin Mutfağından Damağımda, Aklımda Kalanlar. İstanbul: Aras Yay.