ADLİ BİLİŞİMDE ÖNCELİKLENDİRME (TRİYAJ) YÖNTEMİNİN CEZA MUHAKEMESİ HUKUKU AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 47 - 79, 30.06.2020

Olgun Değirmenci

Öz

Önceliklendirme yöntemi, veri saklama araçlarında ve veri saklama kapasitelerindeki artış karşısında, sayısal delile sınırlı zamanda ulaşabilmek amacıyla uygulanan bir yöntemdir. Temel olarak iki şekilde görülmektedir; olay yerinde önceliklendirme (live triyaj) ve laboratuvar ortamında önceliklendirme (post mortem triyaj). Olay yerinde önceliklendirme, olay yerinde adli bilişim uzmanı tarafından uygulanan bir yöntemdir. Laboratuvar ortamında önceliklendirme ise adli kopyanın bilirkişi tarafından incelenmesi esnasında kullanılmaktadır. Sayısal delillerde arama, kural olarak hâkim veya mahkeme kararı sonrasında yapılmaktadır. Dolayısıyla önceliklendirme yönteminin de, ceza muhakemesi açısından değerlendirilmesi ve yöntemin sonuçlarının incelenmesi gereklidir. Bu çalışmada her iki yöntem de, ceza muhakemesi açısından incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

triyaj, adli arama, elkoyma, live triyaj, post mortem triyaj, ceza muhakemesi hukuku, Önceliklendirme, sayısal delil

EVALUATION OF THE TRIAGE METHOD IN DIGITAL FORENSIC IN TERMS OF CRIMINAL PROCEDURE

Öz

Triage method is a method applied to reach digital evidence in limited time in the face of the increase in data storage tools and data storage capacities. It is basically seen in two ways; live triage and post mortem triage. Live triage is a method applied by the forensic expert at the scene. Post mortem is used during the examination of the forensic copy by the expert. In digital evidence, the search is carried out, as a rule, after a judge or court order. Therefore, the triage method should also be evaluated in terms of criminal procedure and the results of the method should be examined. In this study, both methods were examined in terms of criminal procedure.

Anahtar Kelimeler

Triage, search, seizure, live triage, post mortem triage, criminal procedure law, digital evidence

Kaynakça

• Ademu, Nikpi O., Chris O. Imafidon ve David S. Preston. “A New Approach of Digital Forensic Model for Digital Forensic Investigation.” International Journal of Advanced Computer Science and Applications 2, no. 12 (2011): 175-178.
• Adli Bilimciler Derneği. Nedir Bu Adli Bilimler/Kimdir Bu Adli Bilimciler. Ankara: Adli Bilimciler Derneği, 2019.
• Ancheta, Angelo N. Scientific Evidence and Equal Protection of the Law. ABD: Rutgers University Press, 2006.
• Annas, George J. “Scientific Evidence in the Courtroom – The Death of the Frye Rule.” Legal Issues in Medicine 330, no. 14, (April 1994): 1018 – 1021.
• Aydın, Devrim. Ceza Muhakemesinde Deliller. Ankara: Yetkin Yayınları, 2014.
• Beckham, J. Brian “Production, Preservation, and Disclosure of Metadata.” The Columbia Science and Technology Law Review VII, (Ocak 2006).
• Beecher-Monas, Erica. Evaluating Scientific Evidence, An Interdisciplinary Framework for Intellectual Due Process. New York: Cambridge University Press, 2007.
• Bem, Derek, Francine Feld, Ewa Huebner ve Oscar Bem. “Computer Forensics – Past, Present and Future.” Journal of Information Science and Technology 5, no. 3 (2008): 43-59.
• Blakeslee, Melise R. Internet Crimes, Torts and Scams, Investigation and Remedies. New York: Oxford University Press, 2010.
• Brenner, Susan. Erişim tarihi Şubat 1, 2014. http://thinkexist.com/quotes/susan_brenner/.
• Burke, Brian W. “The Admissibility of Novel Scientific Evidence in New York State: Has New York Been Left Out to Frye?.” Pace Law Review 15, no. 2 (Kış 1995): 539 – 574.
• Casey, Eoghan. “Reconstruction Digital Evidence.” İç. Crime Reconstruction, ed. W. Jerry Chisum ve Brent E. Turvey (Academic Press, 2006): 531-548.
• Casey, Eoghan. Digital Evidence and Computer Crime Second Edition. ABD: Academic Press, 2004.
• Centel, Nur ve Hamide Zafer. Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Basım Yayın, 2017.
• Chisum, W. Berry ve Brent E. Turvey. Crime Reconstruction. Academic Press, 2007.
• Çöpoğlu, Hakan Serdar. “Ceza Muhakemesi Hukukunda Arama Koruma Tedbirinde Belirlilik İlkesi.” Ankara Barosu Dergisi, no. 2019/1 (2019): 155 – 229.
• Daniel, Larry ve Lars Daniel. Digital Forensics for Legal Professionals Understanding Digital Evidence From The Warrant To The Courtroom. ABD: Syngress, 2012.
• Değirmenci, Olgun. “Bilgisayarlarda, Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama, Kopyalama ve Elkoyma Koruma Tedbirinde (cmk m. 134), 7145 sayılı Kanunla Yapılan Değişikliklerin Değerlendirilmesi.” Terazi Hukuk Dergisi 13, no. 146, (Kasım 2018): 146 – 155.
• Doğan, Koray. Ceza Muhakemesinde Belirsizlik Kuşkudan Sanık Yararlanır İlkesi “in dubio pro reo”. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Dönmez, Burcu. “Yeni CMK’da Bilirkişi Kavramı.” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9, no. Özel Sayı (2007): 1145 – 1177.
• Favro, Philip J. “A New Frontier in Electronic Discovery: Preserving and Obtaining Metadata.” Boston University Journal of Science and Technology Law 13, no. 1 (Kış 2007).
• Fredesvinda, Insa. “The Admissibility of Electronic Evidence in Court (A.E.E.C.): Fighting Against High – Tech Crime – Results of a European Study.” Journal of Digital Forensic Practice 1, no.4 (Haziran 2006): 285-289.
• Gedik, Doğan. “Ceza Muhakemesinde Hakimin Delilleri Değerlendirme Serbestisi (CMK m. 217).” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 21, no. Özel Sayı Prof. Dr. Durmuş Tezcan’a Armağan (2019): 913-963.
• Gedik, Doğan. Öğreti ve Yargısal İçtihatlar Işığında Ceza Muhakemesinde Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi (In Dubio Pro Reo). Ankara: Adalet Yayınevi, 2016.
• Göksu, Mustafa. Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil (1086 sayılı HUMK ve 6100 sayılı HMK Çerçevesinde). Ankara: Adalet Yayınevi, 2011.
• Gürbüz, Sait ve Faruk Şahin. Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Hitchcock, Ben, Nhien-An Le-Khac ve Marc Scanlon. “Tiered Forensic Methodology Model for Digital Field Triage by Non-Digital Evidence Specialists.” Digital Investigation 16, no. S (Mart 2016): S75-S85.
• Hong, Ilyoung, Hyeon Yu, Sangjin Lee ve Kyungho Lee. “A New Triage Model Conforming to the Needs of Selective Search and Seizure of Electronic Evidence.” Digital Investigation 10, no. 2 (Eylül 2013): 175-192.
• Hricik, David. “The Transmission and Receipt of Invisible Confidential Information.” Professor David Hricik. Erişim tarihi Ocak 6, 2013. http//www.hricik.com/eethics/Metadata1103.doc.
• Israel, Adam K. “To Scrub or Not to Scrub: The Ethical Implications of Metadata and Electronic Data Creation, Exchange, and Discovery.” Alabama Law Review 60, no. 2 (2009): 469-497.
• Jekot, Wayne. “Computer Forensics, Search Strategies, and the Particularity Requirement.” Pittsburgh University Journal of Technology Law and Policy VII, (Spring 2007).
• Jusas, Vacius, Darius Birvinskas ve Elvar Gahramanov. “Methods and Tools of Digital Triage in Forensic Context: Survey and Future Directions.” Symmetry 9, no. 4 (Nisan 2017). https://doi.org/10.3390/sym9040049.
• Kaşıkara, Serhat. “Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6. Maddesi Çerçevesinde Makul Süre İçerisinde Yargılanma Hakkı.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no. 84 (Eylül-Ekim 2009): 231-259.
• Koca, Mahmut. “Ceza Muhakemesi Hukukunda Deliller.” Ceza Hukuku Dergisi 1, no. 2 (Aralık 2016): 207-225.
• Kunter, Nurullah. Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Sermet Matbaası, 1970.
• Larkin, John E.D. “Compelled Production of Encrypted Data.” Vanderbilt Journal of Entertainment and Technology Law 14, no. 2 (Kış 2012): 253-278.
• Marsico, Christopher V. “Computer Forensic v. Daubert: The Coming Conflict.” Purdue University School of Tehnology. Erişim tarihi Ekim 3, 2013. https://www.cerias.purdue.edu/assets/pdf/bibtex_archive/2005-17.pdf.
• Marturana, Fabio ve Simone Tacconi. “A Machine Learning-based Triage Methodology for Automated Categorization of Digital Media.” Digital Investigation 10, no. 2 (Eylül 2013): 193-204.
• McClelland, David ve Fabio Marturana. “A Digital Forensics Triage Methodology based on Feature Manipulation Techniques.” İç. 2014 IEEE International Conference on Communications Workshops (ICC). Sydney: IEE, 2014). https://doi.org/10.1109/ICCW.2014.6881277.
• McQuilkin, Andrew. “Sleeping Gate – Keepers: Challenging The Admissibility of Cell Phone Forensic Evidence Under Daubert.” Journal of High Technology Law XI, no. 2, (2011): 365-406.
• Meyers, Matthew ve Marc Rogers. “Computer Forensics: The Need for Standardization and Certification.” International Journal of Digital Evidence 3, no.2 (2004).
• Moessens, Andre A. “Admissibility of Scientific Evidence – An Alternative to the Frye Rule.” William & Mary Law Review 24, no. 4 (1984): 545 – 575.
• Moser, Andreas ve Michael I. Cohen. “Hunting in the Enterprise: Forensic Triage and Incıdent Response.” Digital Investigation 10, no. 2 (Eylül 2013): 89-98.
• Özbek, Veli Özer, Koray Doğan ve Pınar Bacaksız. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2019.
• Pearson, Stephen ve Richard Watson. Digital Triage Forensics: Processing the Digital Crime Scene. Syngress, 2010.
• Pollitt, Mark M. “Triage: A Practical Solution or Admission of Failure.” Digital Investigation 10, no. 2 (Eylül 2013): 87-88.
• Read, Frank T. “Bilimsel Delillerin Kabul Edilebilirliği Konusuna Mukayeseli Bir Bakış.” İç. Ceza Hukuku Reformu, çev. Akademi Tercüme. İstanbul: Umut Vakfı, 2001.
• Regional Computer Forensics Laboratory. “RCFL Annual Report for Fiscal Year 2015.” Erişim tarihi Ocak 27, 2020. https://www.rcfl.gov/file-repository/rcfl-annual-2015-160817-sc.pdf/view.
• Rodrigues, Paul A. “Toward a New Standard for the Admission of Expert Evidence in Illınois: A Critique of the Frey General Acceptance Test and an Argument for the Adoption of Daubert.” Southern Illinois University Law Journal 34, no. 2 (Kış 2010): 289 -312.
• Rogers, Marcus K. ve Kate Seigfried. “The Future of Computer Forensics: A Needs Analysis Survey.” Computers & Security, 23, no. 1 (Şubat 2004): 12-16.
• Rogers, Marcus. “Computer Forensic: Science or Fad.” Security Wire Digest 5, no. 55, (Temmuz 2005).
• Roussev, Vassil ve Candice Quates. “Content Triage with Similarity Digests: The M57 Case Study.” Digital Investigation 9, no. S (Ağustos 2012): S60-S68.
• Schatz, Bradley. “Digital Evidence: Representation and Assurance.” Doktora tezi, Queensland University of Technology, 2007.
• Schuck, Christina M. “A Search for the Caselaw to Support the Computer Search ‘Guidance’ in United States v. Comprehensive Drug Testing.” Lewis & Clark Law Review 16, no. 2 (2012): 741-781.
• Selçuk, Sami. “Temyiz Denetiminin Sınırları ve Bu Sınırlara Uymamanın Kaçınılmaz Sancılı Sonuçları/Açmazları/Tehlikeleri.” Marmara Üniversitesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 19, no. 2 (Ağustos 2013): 319-361.
• Sommer, Peter. “Downloads, Logs and Captures: Evidence from Cyberspace.” Journal of Financial Crime 5, no. 2 (1997): 138-151.
• Şahin, Cumhur. Ceza Muhakemesinde İspat (Delillerin Doğrudan Doğruyalığı İlkesi). Ankara: Yetkin Yayınları, 2001.
• Şahin, İsmail. “Anayasa Mahkemesi Kararlarında Makul Sürede Yargılanma Hakkının İhlali.” Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi 4, no. 2019/1 (Ocak 2019): 223-255.
• Şahin, Ragıp. Teori ve Uygulamalı Koruma Tedbirleri Nedeniyle Tazminat Davaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2020.
• The National Center for Forensic Science. “Digital Evidence in the Courtroom: A Guide for Preparing Digital Evidence for Courtroom Presentation.” Erişim tarihi Eylül 10, 2011. http:/www.ncfs.org/DE_courtroomdraft.pdf.
• Türkbağ, Ahmet Ulvi. “Hukuka Gerçekçi Eleştirel Bakış: Hukuk Sosyolojisi.” Sosyoloji Dergisi 3, no. 16 (2008): 43 – 54.
• Uzunay, Yusuf ve Mustafa Koçak. “Bilişim Suçları Kapsamında Dijital Deliller.” Akademik Bilişim Konferansı Gaziantep. https://ab.org.tr/ab05/tammetin/134.pdf.
• Ünal, Osman Gazi. “Bilgisayarlarda Bilgisayar Programlarında ve Kütüklerinde Arama Kopyalama ve Elkoyma.” Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, 2011.
• Van Domelen, Garj J. “The Admissibility of Novel Scientific Evidence: The Current State of the Frye Test in Wisconsin.” Marquette Law Review 69, no. 1 (Güz 1985): 116 – 142.
• Yalçın, Nursel ve Berker Kılıç. “Digital Evidences According to ISO/IEC 27035-2, ISO/IEC 27037, ISO/IEC 27041, ISO/IEC 27042 and ISO/IEC 27043 Standarts.” SETSCI - Conference Proceedings 4, no. 6 (Kasım 2019): 444-449.
• Yayla, Mehmet. Ceza Muhakemesi Hukukunda İspat ve Şüphe. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2016.
• Yıldız, Ali Kemal. “Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilirkişilik.” Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi X, no. 3-4, (2006): 273-345.
• Yokuş Sevük, Handan. “Ceza Muhakemesi Hukukunda Bilirkişilik.” İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası LXIV, no. 1 (2006): 49 – 107.