Beden İmgesinin Yaşam Niteliğine Etkisi
Yıl 2024,
Cilt: 5 Sayı: 1, 205 - 211, 30.04.2024
Birgül Alakaş
,
Semra Elmas
Öz
Bireyin bedeni, onun sahip olduğu ve müdahale edebildiği kendilik kavramının merkezi iken beden imgesi bireyin kendisi hakkında nasıl hissettiği ve ne düşündüğü ile ilgilidir. Günümüzde sağlıklı bedenin tıbbi-biyolojik faktörlerin yanı sıra kültürel ve sosyal unsurlara dayandığı, beden imgesinin ise hem fizyolojik hem kültürel bir yapısı olup, bedenin göstergesel bir nitelik sergilediği düşünülmektedir. Beslenme alışkanlıklarından egzersize, genel sağlıktan estetik-kozmetiğe, çevresel korumadan medyanın etkisine ve hastalığın tıbbi boyutlarına uzanan ve bunların birey tarafından algılanma biçimini içeren beden imgesi doğrudan yaşam niteliğini de etkilemektedir. Bu geleneksel derlemede, beden imgesi ile yaşam niteliğinin ilişkisi açıklanmaya çalışılmış ve etkileyen faktörler literatür doğrultusunda ele alınmıştır. Beden imgesinin etkili yönetimi, bedeni doğru algılamayı ve yaşam niteliğinin yükseltilmesinde olumlu katkılar sağlayacaktır. Hemşirelik mesleğinin hem kadın çalışanının çok olduğu hem de iletişimde ve bakımda bulunduğu bireylerin geniş bir yelpazede olduğu düşünülünce; hemşirelerin yanı sıra bakım verdiği ve etkileşimde bulunduğu tüm bireyler için beden imgesine ve yaşam niteliğine yönelik meydana gelen değişimlerle başa çıkabilmesi yararlı olacaktır.
Etik Beyan
Derleme makale olduğu için etik kurul onayı alınmamıştır.
Teşekkür
Bizi destekleyen ve hep yanımızda olan ailemize sonsuz teşekkürler.
Kaynakça
- Referans1 Pokrajac-Bulian A, Zivcic-Becirevic I. Locus of control and self-esteem as correlates of body dissatisfaction in Croatian university students. European Eating Disorders Review. 2005;13:54-60.
- Referans2 Öngören B, Öngören Z, Aydemir İ. Yaşam Evinde Kalan Yaşlıların Yaşam Kalitesi ve Beden Algıları. Araştırma Makalesi. Toplum ve Sosyal Hizmet. 2018;29(2):98-113.
- Referans3. Banfield SS, McCabe MP. An evaluation of the construct of body image. Adolescence. 2002;37(146):373-393.
- Referans4. Cash TF, Jakatdar TA, Williams EF. The Body Image Quality of Life Inventory: further validation with college men and women. Body Image. 2004;1:279-287.
- Referans5. Grogan, S. Beden imajı: Erkeklerde, kadınlarda ve çocuklarda beden memnuniyetsizliğini anlamak. Routledge. 2021.
- Referans6. Sarkodie SA, Owusu PA. Media Impact on Students Body Image. IJRASET. 2015;3:460-469.
- Referans7. Alakaş B. Hemodiyaliz Tedavisi Alan Kadınların Beden İmgelerinin Yaşam Niteliğine Etkisi ile Algıladıkları Sosyal Destek Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Avrasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Ana Bilim Dalı. 2021.
- Referans8. Rzeszutek M, Podkowa K, Pięta M, Pankowski D, & Cyran-Stemplewska S. Comparative study of life satisfaction among patients with psoriasis versus healthy comparison group: the explanatory role of body image and resource profiles. Quality of Life Research. 2021;30:181-191.
- Referans9. Kim J. Assessing the importance of relative body weight in shaping life satisfaction: Evidence from 1 million Americans. Current Psychology. 2021;41:8579-8593.
- Referans10. Avcı K, Pala K. Uludağ Üniversitesi Tıp fakültesinde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2004;30(2):81-85.
- Referans11. Demiralp M, Demiralp B, Sarıkoç G, İyigün E, Açıkel C, Başbozkurt M. Turkish version of the Body Image Quality of Life Inventory (BIQLI): a validity and reliability study. Anatolian Journal of Psychiatry. 2015;16:82-90.
- Referans12. Öngören B. Sosyolojik Açıdan Sağlıklı Beden İmgesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi. 2015;16(34):25-45.
- Referans13. Polat A. Düzce İlindeki Hemodiyaliz Hastalarının Beden İmajı ve Benlik Saygısı Düzeylerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2007.
- Referans14. Eryılmaz A, Kara A. Beliren yetişkinlerin gözünden olumlu beden imajı oluşturmanın öğeleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi. 2018;6(3):394-409.
- Referans15. Karanki İ. İdiyopatik skolyozlu kız adölesanlarda beden algısı ve özsaygı düzeyinin yaşam kalitesi ve tedaviye gösterilen uyuma etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. 2016.
- Referans16. Karslı G. Obez bireylerde beden algısı benlik saygısı ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Entitüsü. 2014.
- Referans17. Kleemans M, Daalmans S, Carbaat I. and Anschutz D. Picture perfect: The direct effect of manipulated ınstagram photos on body ımage in adolescent girls. Media Psychology. 2018;21(1):93-110.
- Referans18. Taylor CB, Sharpe T, Shisslak C, Bryson S, Estes LS, Gray N, McKnight KM, Crago M, Kraemer HC, Killen JD. Factors associated with weight concerns in adolescent girls. Int J Eat Disord. 1998;24:31-42.
- Referans19. Boylu Aydıner A, Paçacıoğlu B. Yaşam Kalitesi ve Göstergeleri. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi. 2016;8(15):137-150
- Referans20. Aydın M, Vural G. Z. Üniversite Öğrencilerinin Beden İmgelerinin Yaşam Niteliklerine Etkisi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi. 2018;4(3):111-121.
- Referans21. Eren Ö, Özdemir A, Akımal A. Çalışanlarda Beden Algısı Ve Yaşam Memnuniyeti Arasındaki İlişkinin İncelenmesi Öz. 2023.
- Referans22. Varlıklar Demirkazık Ç. N. Üniversite Öğrencilerinde Benlik Saygısının Yordayıcısı Olarak Beden İmgesi Baş Etme Stratejileri. International Journal of Social Science. 2021;5(23).
- Referans23. Kılınç G, Yıldız E, & Kavak F. The relationship between psychological resilience and life satisfaction in COPD patients. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2019;10(2):111-116.
- Referans24. Geneci G. Beden İmgesi ve Sosyal Medya Etkileniminin Beden İmgesine Bağlı Yaşam Niteliğine ve Yaşam Doyumuna Etkisi. Lisans Tezi, Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. 2019.
- Referans25. Kiefer I, Rathmanner T, Kunze M. Eating and dieting differences in men and women. The Journal of Men's Health & Gender. 2005;2(2):94-201.
- Referans26. Kostanski M, Fisher A, Gullone E. Current conceptualisation of body image dissatisfaction: have we got it wrong? J Child Psychol Psychiatry. 2004;45(7):1317-1325.
- Referans27. Oliveira FPd, Magalhaes ML, Vigario PdS, Vieira RdS. Eating behavior and body image in athletes. Revista Brasileira de Medicina do Esporte. 2003;9(6):348-356.
- Referans28. McCabe MP, Ricciardelli LA. Body image dissatisfaction among males across the lifespan: A review of past literatüre. J Psychosom Res. 2004;56(6):675-685.
- Referans29. Vural B. Siirt ilindeki diyaliz hastalarının beden imajı, sosyal görünüş kaygısı ve yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. 2023.
- Referans30. Güler K, Tuncay A. M. Yetişkinlerde Beden İmgesi Baş Etme Stratejileri ve Çocukluk Çağı Travmaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Akademik Hassasiyetler. 2021;8(17):193-221.
- Referans31. Olmsted MP, McFarlane T. Body weight and body image. BMC Women's Health, 2004;4:5.
- Referans32. Dağdelen M, Küçük-Öztürk G, Muz G, Turaç N. Hemodiyaliz Tedavisi Alan Bireylerde Beden İmgesinin Yaşam Niteliğine Etkisi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2018;15(4):228-234.
- Referans33. Eker E, Şahin M. Birinci basamakta obeziteye yaklaşım. Sted. 2002;11(7):246-249.
- Referans34. Forbes GB, Doraszewicz K, Card K, Adam-Curtis L. Association of the thin body ideal, ambivalent sexism, and self-esteem with body acceptance and the preferred body size of college women in Poland and the United States. Sex Roles. 2004;50:331-345.
- Referans35. George VA, Johnson P. Weight loss behaviors and smoking in college students of diverse ethnicity. American Journal of Health Behaviors. 2001;25(2): 115-124.
- Referans36. Turner P. G, & Lefevre C. E. Instagram use is linked to increased symptoms of orthorexia nervosa. Eating and Weight Disorders - Studies on 55 Anorexia, Bulimia and Obesity. 2017. 22(2), 277-284.
- Referans37. Karakaş-Kaya G. 18-30 yaş arasındaki bireylerde beden imajının sosyal medya kullanımı, sosyal görünüş kaygısı ve yeme tutumuna etkisinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. Ufuk Üniversitesi, Ankara. 2021.
- Referans38. Çelik A. G. Üniversite öğrencilerinde sosyal medya kullanımının ve nomofobinin beden imajı ve benlik saygısı ile ilişkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi, İstanbul. (2022).
- Referans39. Özgür M, & Uçar A. Üniversitede eğitim gören kız öğrencilerde sosyal medya bağımlılığı ve beden algısı ile beslenme bilgi düzeylerinin karşılaştırılması. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 2020;9(2):46-54.