Transtibial Amputasyon Yapılan Hastanın Merley Mishel’in Hastalıkta Belirsizlik Kuramına Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 570 - 577, 27.08.2024

Meryem Yavuz Van Giersbergen , Alper Akyüz

https://doi.org/10.58605/bingolsaglik.1491351

Öz

Amputasyon kararı almak bireyler için sarsıcı bir tedavi süreci olup, faaliyetlerinin sonlanması ve ciddi sakatlıkların başlaması olarak algılanabilmekte ve hastaların bilinmezlik yaşamalarına neden olabilmektedir. Mishel'in hastalık teorisindeki belirsizlik kavramı, hastanın ve ailesinin hastalıkla ilgili belirsizlikleri algılayıp yönetme yeteneğini tanımlamaktadır. Bu belirsizlik, uygun bir baş etme süreci oluşturulmadığında sağlık yönetimini olumsuz etkilemekte; komplikasyonların artması, hastanede kalış süresinin uzaması ve maliyetlerin artması gibi istenmeyen sonuçlara yol açabilmektedir. Hemşirelerin hastalar ve ailelerindeki belirsizlik duygusunu azaltıcı müdahaleler uygulaması, bakım kalitesini artırabilmekte ve hasta memnuniyetini artırabilmektedir. Bu çalışmada, transtibial amputasyon geçiren hastaların belirsizlikle baş etmelerini sağlamak için gereksinimlerin belirlenmesi ve hemşirelik bakımının bu doğrultuda verilmesi amaçlanmıştır. Aynı zamanda; destekleyici ve bütüncül hemşirelik yaklaşımları ve rehberliğine olanak sağlayan bu kuramın klinik olarak uygulanabileceği paylaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Amputasyon, Belirsizlik, Hemşirelik

Etik Beyan

Araştırmanın başlangıcında Helsinki Bildirgesi prensipleri göz önünde bulundurulmuş ve etik ilkelere önem verilmiştir. Katılımcılara ve ailelerine çalışma hakkında detaylı bilgi verilerek, yazılı ve sözlü etik onay alınmıştır. Ayrıca, gizlilik ilkesine büyük önem verilmiş ve katılımcıların mahremiyeti korunmuştur. Bireylerin gizliliğini sağlamak amacıyla kod adları kullanılmıştır.

Nursing Care of a Patient Who Had Transtibial Amputation According to Merley Mishel's Uncertainty Theory in Disease: Case Report

Öz

Making the decision to amputate is a traumatic treatment process for individuals and can be perceived as the end of their activities and the beginning of serious disabilities and can cause patients to experience uncertainty. The concept of uncertainty in Mishel's theory of illness describes the ability of the patient and his family to perceive and manage uncertainties related to the disease. This uncertainty negatively affects health management when an appropriate coping process is not established; It may lead to undesirable consequences such as increased complications, prolonged hospital stay, and increased costs. Nurses' implementation of interventions that reduce the feeling of uncertainty in patients and their families can improve the quality of care and increase patient satisfaction. This study aimed to determine the needs of patients undergoing transtibial amputation to help them cope with uncertainty and to provide nursing care accordingly. At the same time; It has been shared that this theory, which enables supportive and holistic nursing approaches and guidance, can be applied clinically.

Anahtar Kelimeler

Amputation, Uncertainty, Nursing

Kaynakça

• Çoban N, Gezginci E, Göktaş S. Amputasyon bakımında Abdellah’ın modelinin kullanımı: olgu sunumu. SBÜ Hemşirelik Dergisi. 2019; 1(3), 249-256
• Özsoy İ, Okyayuz Ü. Amputasyon geçirmiş kişilerin baş etme becerileri: olgu sunumu. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2016;19(1):45-51. Doi: 10.5505/kpd.2016.30074
• Aydın A, Atiç R. Transtibial ve transfemoral amputelerin denge ve düşme düzeylerinin karşılaştırılması. Bozok Tıp Dergisi 2018;9(1):64-70
• Öztürk Rİ, Öztürk GK. Tıp etiği açısından amputasyon kararları: olgu sunumu ve literatürün gözden geçirilmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku-Tarihi Dergisi 2020;28(3):492-8 DOI: 10.5336/mdethic.2020-75744
• Akan H. Diyabetik ayakta ampütasyon. TOTBİD Dergisi; 2015;14:421–432. doi: 10.14292/totbid.dergisi.2015.62
• Kaya Ç, Bilik Ö. Amputasyon ameliyatı uygulanan bir hastanın roy uyum modeli’ne göre yapılandırılmış hemşirelik bakımı. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2020;17(Ek sayı):131-9 doi:10.5222/KUHEAD.2020.42800
• Mishel MH. Reconceptualization of the uncertainty in illness theory. Image J Nurs Sch .1990;22(4):256-62. 10.1111/j.1547-5069.1990.tb00225.x
• Zhang Y. Uncertainty in Illness: Theory Review, Application, and Extension. Oncology Nursing Forum, 2017; 44(6), 645–649. doi:10.1188/17.onf.645-649
• Guan T, Santacroce SJ, Chen D, & Song L. Illness Uncertainty, Coping, and Quality of Life among Patients with Prostate Cancer. Psycho-Oncology. 2020;29:1019–1025. doi:10.1002/pon.5372
• Bailey DE, Stewart JL. Uncertainty in illness theory. In: Alligood MR, Tomey AM, editors. Nursing Theorist and Their Work. 2010;599-617.
• Mishel MH. The measurement of uncertainty in illness. Nursing Research, 1981;30,258–263. doi:10.1097/00006199-198109000-00002
• Desmond DM, MacLachlan M. Coping strategies as predictors of psychosocial adaptation in a sample of elderly veterans with acquired lower limb amputations. Soc Sci Med. 2006;62(1):208-216. doi:10.1016/j.socscimed.2005.05.011
• Singh S, Saini R, Mathur R, Sarkar S, Sagar R. The prevalence of depression in people following limb amputation: A systematic review and meta-analysis. J Psychosom Res. 2024;181:111677. doi:10.1016/j.jpsychores.2024.111677
• Zhao Y, Jing L, Ma X, et al. Trends and prospects in nursing care for diabetic foot: A bibliometric analysis from 2003 to 2023. J Tissue Viability. Published online July 19, 2024. doi:10.1016/j.jtv.2024.07.008
• Monaro S, West S, Gullick J. Making decisions about amputation for chronic limb threatening ischaemia. J Vasc Nurs. 2024;42(1):65-73. doi: 10.1016/j.jvn.2023.11.011
• Sarah H. Kagan, Intervening in uncertainty. Geriatric Nursing. 2019;40 217-219
• Özdemir Ö, Yaman Z, Yılmaz M. Merley mıshel’in hastalıkta belirsizlik kuramına göre Covıd 19 tanılı bireye uygulanan hemşirelik bakımı: olgu sunumu. YOBU Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2022; 3(2):250-257
• Bora ST, Buldukoğlu K. Hastalıkta Belirsizlik Kuramı'na göre bakım verene bakım verme: Olgu sunumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2020;11(1):70-77. DOI: 10.14744/phd.2019.44365.