Review of Scientific Research on The Subject of Digital Hospital: A Content Analysis

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 2, 125 - 140, 27.08.2024

Sibel Çetin

https://doi.org/10.58605/bingolsaglik.1498595

Öz

The purpose of this research is to examine scientific studies (theses, papers, articles) on digital hospitals in terms of various criteria. In the study, a qualitative research approach was adopted and content analysis was used. Criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods, was used. The research covers theses, articles and papers in the Council of Higher Education National Thesis Center and the Council of Higher Education Academic Search databases. Scientific studies in the ten-year period between 2014 and 2023 in Türkiye were evaluated. In this context, searches were carried out in the mentioned databases with the determined keywords. As a result of the scans, 23 theses, 22 papers and 23 articles that were evaluated to be in compliance with the research criteria were found. In line with the research purpose, the scientific studies in question were examined in terms of various criteria such as type, year, scope, number of authors, publication language, keywords, etc. The findings are presented and interpreted in tables and/or graphs in which frequency and/or percentage values are given. It is evaluated that the research findings will form the basis for further research, contribute to the literature and provide guidance for researchers.

Anahtar Kelimeler

Digital, Hospital, Qualitative Research, Data Analysis

Dijital Hastane Konusu ile İlgili Bilimsel Araştırmaların İncelenmesi: Bir İçerik Analizi

Öz

Bu araştırmanın amacı, dijital hastane konusunda yapılmış olan bilimsel çalışmaların ( tez, bildiri, makale) çeşitli kriterler açısından incelenmesidir. Araştırmada, nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve içerik analizlerinden faydalanılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden olan ölçüt örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, Yüksek Öğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi ve Yüksek Öğretim Kurulu Akademik Arama veri tabanlarında yer alan tez, makale ve bildirileri kapsamaktadır. Türkiye’de 2014-2023 yılları arası on yıllık süreçteki bilimsel çalışmalar değerlendirmeye alınmıştır. Bu kapsamda, belirlenmiş olan anahtar kelimelerle bahsi geçen veri tabanlarında taramalar gerçekleştirilmiştir. Yapılan taramalar sonucunda araştırma kriterlerine uygun olduğu değerlendirilen 23 adet tez, 22 adet bildiri ve 23 adet makaleye ulaşılmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda, söz konusu bilimsel çalışmalar tür, yıl, kapsam, yazar sayısı, yayın dili, anahtar kelimeler vb. çeşitli kriter açısından incelenmiştir. Bulgular frekans ve/veya yüzde değerlerinin verildiği tablo ve/veya grafikler halinde sunulmuş ve yorumlanmıştır. Araştırma bulgularının daha sonraki araştırmalara temel oluşturacağı, literatüre katkı sağlayacağı ve araştırmacılar için yol gösterici olacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Dijital, Hastane, Nitel Araştırma, Veri Analizi

Kaynakça

• Seçkiner, S. U., & Sofuoğlu, A. (2024). Dijital hastanelerde verimlilik analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 27(1), s. 1-20. doi:https://doi.org/10.61859/hacettepesid.1320252
• Stoumpos, A. I., Kitsios, F., & Talias, M. A. (2023). Digital transformation in healthcare: technology acceptance and its applications. International journal of environmental research and public health, 20(4), s. 3407. doi:https://doi.org/10.3390/ijerph20043407
• Kılıç, T. (2016). Digital hospital; an example of best practice. International Journal of Health Services Research and Policy, 1(2), s. 52-58.
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2024). Dijital Hastane Nedir? Dijital Hastane: https://dijitalhastane.saglik.gov.tr/TR-5007/dijital-kagitsiz-hastane-nedir.html (Erişim tarihi: 05.01.2024).
• IBM Corporation. (2013). The digital hospital evolution: Creating a framework for the healthcare system of the future. ABD. https://www.ibm.com/downloads/cas/DQN1QNZD?mhsrc=ibmsearch_a&mhq=digital%20hospital (Erişim tarihi: 05.01.2024).
• Yorulmaz, M., & Demirhan, N. (2022). Dijital hastane bileşenleri. B. Uysal, & T. Semiz içinde, Sağlık Hizmetlerinde Dijitalleşme ve Geleceği (s. 73-98). Ankara: İksad Yayınevi.
• Sağlık 4.0. (2024a). HIMSS. Sağlık 4.0: https://saglik40.com.tr/himss-hakkinda (Erişim tarihi: 05.01.2024).
• Sağlık 4.0. (2024b). Modeller. Sağlık 4.0: https://saglik40.com.tr/olcum-modelleri/emram (Erişim tarihi: 05.01.2024).
• HIMSS Eurasia. (2024). Himss-analitik-nedir. https://himsseurasia.com/himss-analitik-nedir/ (Erişim tarihi: 05.01.2024).
• T.C. Sağlık Bakanlığı . (2018). Yeni Kriterlere Göre HIMSS EMRAM Seviye 7 Validasyonu Yol Haritası. Ankara: T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2015). 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı. Ankara: Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı. 04 05, 2024 tarihinde http://www.sp.gov.tr/tr/temel-belge/s/109/Bilgi+Toplumu+Stratejisi+ve+Eylem+Plani+_2015-2018 (Erişim tarihi: 05.04.2024).
• T.C. Sağlık Bakanlığı. (2012). Sağlık Bakanlığı Stratejik Plan 2013-2017. Ankara.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7 b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Öner, F. (2014). Sağlık Bilişimi, Türkiye'de Sağlık Bilgi Enformasyon Sistemleri ve Dijital Hastaneler. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Yolcu, H. (2017). Elektronik (E) Reçete Uygulamasının Hasta ve Hasta Yakınları Tarafından Algı ve Memnuniyetlerinin Değerlendirilmesi Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Avrasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği ve Yönetimi Anabilim Dalı, Trabzon.
• Volkan, E. (2019). Dijital Hastane Çalışmalarının Yatan Hasta İşlemlerinde Sağladığı Kağıt Tasarrufu ve Hemşirelik Bakım Hizmetlerinin Süresine Etkisinin Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Medipol Üniversitesi sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Otuzbir, G. (2019). Hastanede Dijital Sistem Kullanımının Hemşirelerin Otonomi ve İş Doyumuna Etkisi. Yüksek Lisan Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir.
• Uzun, L. N. (2019). Dijitalleşmenin Hemşirelik Uygulamalarına Harcanan Zamana ve Hasta Güvenliğine Etkisinin Yalın Hastane Yaklaşımıyla İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Bolu.
• Kaya, H. (2020). Dijitalleşme Sürecindeki Bir Hastane Çalışanlarının E-Sağlık Sistemlerinin Hizmet Sunumuna Etkileri Konusunda Bilgi, Tutum ve Beklentilerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Eryılmaz, B. (2020). Tıpta Büyük Veri Kullanımının Etkisi: Hasta Hekim İlişkisinde Yaşanan Dönüşüm. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Alım, M. L. (2021). Dijital Hastanelerde Sağlık İletişimi Çerçevesinde Bütünleşik Pazarlama İletişimi Faaliyetleri Üzerine Bir Araştırma: Tekirdağ İli Örneği. Yüksek Lisans Tezi, T.C. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı, İzmir.
• Sağlam, Ş. (2021). Hastanelerin Dijitalleşme Sürecinde İçsel Pazarlama Uygulamalarının Sağlık Çalışanları Üzerindeki Etkisine Yönelik Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı. Nevşehir.
• Şenel, E. (2021). Endüstri 4.0 ın Sağlık Sektöründeki Etkileri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Munzur Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı. Tunceli.
• Gedik, D. B. (2021). Hastanelerde Yalın Yönetim ve Dijital Dönüşüm Sinerjisi. Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü İşletme Mühendisliği Anabilim Dalı. İstanbul.
• Yılmaz, T. (2021). Hastane İşletmeciliğinde Kaynak Planlaması ve Potansiyel Kazanım Alanları. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Esenyurt Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi Bilim Dalı. İstanbul.
• Başaran, İ. (2022). Sağlık Sektöründe Dijitalleşme Bağlamında Dijital Hastaneler. Yüksek Lisans Tezi, Avrasya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Kurumları İşletmeciliği ve Yönetimi Anabilim Dalı. Trabzon.
• Baş, H. (2023). Dijital Hastane Uygulamalarının Çalışan Memnuniyeti Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı. Ordu.
• Tekerek, B. (2023). Ankara'daki Özel Hastanelerin Dijital Hastane EMRAM Standartlarına Uygunluğunun İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı. Ankara.
• Sofuoğlu, A. (2023). Efficiency Analysis in Digital Hospitals. M.Sc. Thesis, Republic of Türkiye Gaziantep Universıty Graduate School of Natural & Applied Sciences Industrıal Engineering.
• Çakır, M. (2023). Dijital Hastaneye Geçiş Sürecinde Olan Bir Hastanede Çalışan Hemşire ve Doktorların Tekno-Stres Düzeyleri ile Değişime Karşı Tutumları Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Konya.
• Şakrak, B. (2023). Çocuk Kliniklerinde Çalışan Hemşirelerde, Hastane Bilgi Sistemini Benimsemenin, Tekno-Stres ve İş Doyumları Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul.
• Yelmen, A. (2016 ). Klinik bilgi sistemlerine ilişkin lisans sözleşmeleri hakkında değerlendirmeler. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 7(2), s. 365-382.
• Sebetci, Ö., Hanaylı, M. C., & Dönük, G. G. (2017). Hastanelerin Dijitalleşme Sürecinde HIMSS-EMRAM Modeli Kullanımının Dünyada ve Türkiye'deki Genel Durumunun İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(4), s. 360-374.
• Tüfekci, N., Yorulmaz, R., & Cansever, İ. H. (2017). Dijital Hastane. Journal of Current Researches on Health Sector, 7(2), s. 144-156. doi:10.26579/jocrehes_7.2.12
• Avaner, T., & Avaner, E. B. (2018). Yazılım teknolojileri ve sağlık yönetimi: HIMSS ya da dijital hastane hizmetleri üzerine bir değerlendirme. Yasama Dergisi, 37, s. 5-28.
• Bayer, E., Kuyrukçu, A. N., & Akbaş, S. (2019). Dijital Hastane Uygulamalarının Hastane Çalışanlarının ve Yöneticilerinin Perspektifinden Değerlendirilmesi Bir Devlet Hastanesi Örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 11(21), s. 335-360. doi:https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.535465.
• Özkan, E. (2020). HIMSS-EMRAM Seviye 7 Tam Dijital Hastanede Laboratuvar Destekli Klinik Karar Destek Sistemleri (KKDS) Analiz Örneği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7(3), s. 204-208.
• Karaağaç, M., & Bağlama, S. S. (2020). Dijital hastane sistemlerinin hemşirelerin zihinsel iş yükü ve tıbbi hataya eğilimlerine etkisi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 7(2), s. 215-226. doi:doi:10.5222/SHYD.2020.50023.
• Köse, İ., Rayner, J., Birinci, Ş., Ülgü, M. M., Yılmaz, İ., Güner, Ş., & al. (2020). Adoption rates of electronic health records in Turkish Hospitals and the relation with hospital sizes. BMC Health Services Research, 20, s. 967 . doi: doi:10.1186/ s12913-020-05767-5.
• Öztürk, E., Köse, İ., & Elmas, B. Ö. (2020). Effect of Closed Loop Medication Administration on Drug Returns in Inpatient Facilities. Medical Research Archives, 8(12). doi:https://doi.org/10.18103/mra.v8i12.2289.
• Özkan, E. (2021). Tam Dijital, Himss Seviye 7 Hastanede Laboratuvar/Ortopedi Klinik Karar Destek Uygulama Örneği. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Scienves Studies, 7(25), s. 48-51.
• Gemlik, N., Eldemir, G., & Arslanoğlu, A. (2021). COVİD-19 Pandemi Döneminde Dijital Hastanelerin İnstagram İletişimi Üzerine Nitel Bir Araştırma. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 8(18), s. 19-27.
• Ekiyor, A., & Gök, G. (2021). Dijital hastanelerde elektronik sağlık kayıtları. International Journal of Disciplines in Economics & Administrative Sciences Studies, 7(28), s. 01-312. doi:10.26728/ideas.417.
• Doğan, S. (2021). Dünyada ve Türkiye’de Belgelendirilmiş Dijital Hastaneler Üzerine Bir Araştırma. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 8(71), s. 1588-1597. doi:https://doi.org/10.26450/jshsr.2428.
• Özer, Z., Özçelik, S. K., Bahçecik, A. N., & Uçar, S. E. (2021). Healthcare personnels' technostress and individual innovativeness levels: Digital hospital example Technostress, individual innovativeness. Annals of Clinical and Analytical Medicine. doi:10.4328/ACAM.20623.
• Denizli, F., & Demirtaş, Ö. (2022). Dijital hastaneye dönüşüm sürecinde sağlık çalışanlarının teknolojiye hazır bulunuşluk durumlarının değerlendirilmesi: Bir kamu hastanesi örneği. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 49, s. 163-174.
• Gök, G., & Ekiyor, A. (2022). Elektronik Tıbbi Kayıt Kabul Modeli seviye-7 dijital hastanelerde teknoloji kabul düzeyinin ve tıbbi hata algısının Doğrusal Olmayan Kanonik Korelasyon Analiziyle incelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(3), s. 2025-2045. doi:10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.22.08.1813.
• Demir, A. A., & Torun, N. (2022). Dijital hastane ortamında çalışan sağlık profesyonellerinin deneyimleri; avantajlar, kolaylıklar ve güçlükler. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 36, s. 223-236. doi:https://doi.org/10.18092/ulikidince.943761.
• Gökkaya, D., & İzgüden, D. (2022). Dijital hastane uygulamaları: Şehir hastanesi çalışanları üzerine bir inceleme. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(3), s. 848-859. doi:https://doi.org/10.37989/gumussagbil.944865.
• Yıldırım, B. F. (2022). Dijital hastane modelinin gerçekleşmesi bağlamında mobil cihazların sağlık turizmi alanındaki rolü. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 9(3), s. 250-257. doi:https://doi.org/10.52880/sagakaderg.1077015.
• Cece, S., & Köse, İ. (2022). Comparative Analysis of HQS, JCI and HIMSS-EMRAM Quality Assessment Models Widely Used in Turkey. OPUS Journal of Society Research, 19(50), s. 853-862. doi:https://doi.org/10.26466/opusjsr.1127671.
• Aldemir, D., Yiğit, E. (2023). Mekân, dijital hastane ve hekimlik mesleği. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 22(1), s. 46-65 . doi:https://doi.org/10.21547/jss.1200443.
• Köse, İ., Cece, S., Yener, S., Seyhan, S., Elmas, B. Ö., Rayner, J., . . . Gündoğdu, B. (2023). Basic electronic health record (EHR) adoption in Türkiye is nearly complete but challenges persist. BMC Health Services Research, 23(1), s. 987. doi:https://doi.org/10.1186/s12913-023-09859-w.
• World Health Organization (WHO). (2021). Global strategy on digital health 2020-2025. Geneva: World Health Organization. https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/344249/9789240020924-eng.pdf?sequence=1 (Erişim tarihi: 01.04.2024).