VARLIK VE BİLGİNİN KORELASYONU ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 87 - 102, 31.12.2020

Emin Çelebi Mehmet Önal

https://doi.org/10.20493/birtop.836739

Öz

Varlık ve bilgi birbirinden ayrılamaz iki kavramdır. Bilginin içeriğini var olanlar oluşturduğu gibi bilgiyi üreten de bir ‘var olan’ varlıktır. Başka bir deyişle bilginin hem öznesi hem de nesnesi genel itibarıyla varlıktır. Ne var ki Modern dönemle birlikte bilgi ve varlık kavramlarının birbirinden uzaklaştırıldığını ve varlık kavramının ikincil planda kaldığını müşahede etmekteyiz. Bilme arzusunun varlık üzerinde tahakküme yol verdiği bu yeni paradigmanın, ürettiği sonuçlar bakımından, bütün var olanlar için bir tehdit oluşturduğunu bizatihi birer var olanlar olarak tecrübe etmekteyiz. Bu itibarla varlık ve bilgi ilişkisinin tekrar sorguya çekilmesi ve aslında olduğu gibi sahih bir biçimde açığa çıkartılması hayati bir önemi haizdir. Bu perspektif ışığında bu çalışmada, Parmenides, Herakleitos, Platon, Aristoteles ve Kant örnekleri üzerinden varlık ve bilgi ilişkisinin nasıl tesis edildiği yorumlanmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Varlık,, Bilgi, Parmenides, Heraleitos, Plaron, Aristoteles, Kant

Kaynakça

• Aristoteles. (2010). Metafizik, (Çev. Ahmet Arslan). İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Capelle, W. (2016). Sokrates’ten önce Felsefe Fragmanlar Doksograflar. İstanbul: Pencere Yayınları Cevizci, A. (1999). Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Paradigma.
• Herakleitos, (2014). Kırık Taşlar. (Yayına Hazırlayan: Celal Üstüner). İstanbul: Can yayınları.
• Kant, I. (2002). Gelecekte Bir Bilim Olarak Ortaya Çıkabilecek Her Metafiziğe Prolegomena. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu.
• Mengüşoğlu, T. (2000). Felsefeye Giriş. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Onart, A. (1973). “Yapısalcılık”. Turk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. C. XXVIII, Temmuz 1973, s. 252-262.
• Strauss, L. (1986). Mit ve Anlam. Çev. Şen Süer, Selahatin Erkanlı. İstanbul: Alan Yayıncılık.
• Sunar, C. (1971). “Parmenides ve Varlık Meselesi” Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Yıl, 1971. Cilt 19 , Sayı 1, Sayfa 17 – 27.
• Weischedel, W. (2001). Felsefenin Arka Merdiveni. Çev. Sedat Umran. İz Yayıncılık: İstanbul.